Blue Origin: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website |
Wikilinks toegevoegd en eerste commerciële vlucht New Shepard |
||
Regel 16:
== Geschiedenis ==
Blue Origin werd opgericht in 2000 en als eerste werd een aantal lichte raketmotoren ontwikkeld. In eerste instantie werkte Blue Origin onder de radar. Voor het [[Commercial Crew]]-development project van [[NASA]] werd een ontwerp voor een bemand ruimteschip ingestuurd dat uiteindelijk in de een na laatste ronde niet meer voor verdere ontwikkelingssubsidie in aanmerking kwam. Blue Origin zette daarna eerst in op de ontwikkeling van de suborbitale [[New Shepard]] die een aantal elementen uit het eerdere ontwerp waaronder de ontsnappingmotor gebruikte. Daarnaast bleef Blue Origin op eigen kracht door gaan met de ontwikkeling van het orbitale ruimteschip dat aan de Commercial Crew eisen zal voldoen.
Op 5 maart 2005 werd bij [[Moses Lake]] een hoppervlucht tot een hoogte van 96 meter uitgevoerd met een klein VTOL-testvoertuig genaamd Charon (VTOL staat voor vertical take of and landing).
Regel 24:
Op 6 mei 2011 werd een VTOL-testraket genaamd PM2 gelanceerd en geland op een korte hoppervlucht.<ref>{{en}}[https://youtu.be/NANePoo_p30 Blue Origin’s vertical rocket takes hop. (beelden van testvlucht)], YouTube, 18 november 2011</ref> De PM2 was een vijfmotorige raket met ongeveer het formaat van de latere New Shepard-draagraket. De raketmotoren waren van het type BE-2 en werkten op kerosine en peroxide. Tijdens de eerste vlucht werd met drie motoren opgestegen en met twee motoren geland. Bij de volgende vlucht op 24 augustus 2011 die met alle vijf motoren aan gebeurde was het de bedoeling om sneller en hoger te vliegen. Bij een snelheid van Mach 1,2 verloor de PM2 zijn stabiliteit en explodeerde de raket.
De New Shepard is een sub-orbitale draagraket met capsule voor [[Ruimtetoerisme|ruimtetoeristen]] die in het voorjaar van 2015 voor het eerst vloog en in het najaar erin slaagde de draagraket rechtstandig te laten landen na terug te keren van de rand van de ruimte.
Voor de New Shepard ontwikkelde Blue Origin zelf de BE-3-raketmotor. De afkorting "BE" staat voor "Blue Engine". Deze motor was de eerste aftapcyclus-motor ooit die een voertuig aandreef. Bij een aftapcyclus wordt er en beetje druk uit de verbrandingskamer afgetapt om er de turbopomp mee aan te drijven. Er hebben nog geen bemande vluchten met de New Shepard plaatsgevonden.
Regel 33:
In januari 2016 kreeg [[Orbital ATK]] een subsidie van het [[Pentagon (Verenigde Staten)|Pentagon]] om een verlengde straalpijp (uitlaat van een raketmotor) voor de vacuümversie van Blue Origins BE-3, de BE-3U te ontwikkelen. Dit maakte deel uit van een subsidieprogramma om nieuwe Amerikaanse raketmotoren te ontwikkelen en zo de afhankelijkheid van Russische rakettechnologie te doorbreken.<ref>[http://www.defense.gov/News/Contracts/Contract-View/Article/642983 US DoD kent ruimtevaart ontwikkelingssubsidies toe (13-01-2016)]</ref> Deze BE-3U met verlengde uitlaat werd als belangrijkste kandidaat gezien om de upperstage van Orbital ATK's [[OmegA]] voortstuwen. Orbital ATK koos echter in 2018 voor de RL-10C van [[Aerojet Rocketdyne]] die zich reeds als zeer betrouwbare motor bewezen heeft. [[bestand: BlueOrigin OLS mfg building, Florida (from northwest).jpg|miniatuur|De rakettenfabriek die Blue Origin op het Exploration Park van het Kennedy Space Center bouwde]] In juni 2016 ging de eerste spade in de grond voor de bouw van een rakettenfabriek op het [[Kennedy Space Center]]. In september 2016 zei Bezos ook plannen te hebben om de rest van LC-36 en CCAFS Lanceercomplex 11 (dat niet ver van LC-36 ligt) te verbouwen en gebruiken.
Op 12 september 2016 plaatste Bezos een tekening op twitter waarop de twee versies van zijn orbitale raket met de naam [[New Glenn]] staan. Het gaat om een zeer grote tweetrapsraket en een nog grotere drietrapsraket (qua formaat vergelijkbaar met de [[Saturnus V]] maar iets kleiner en minder krachtig) die beide dezelfde herbruikbare boostertrap gebruiken en veel groter zijn dan het concept dat Bezos in september 2015 toonde.<ref>[https://twitter.com/jeffbezos/status/775324124935778304 De tweet met de eerste impressie van de New Glenn]</ref> De naamkeuze is in lijn met de suborbitale New Shepard die is vernoemd naar [[Alan Shepard]], de eerste Amerikaan die een suborbitale ruimtevlucht maakte. De orbitale New Glenn is vernoemd naar [[John Glenn]], de man die als eerste Amerikaan een orbitale ruimtevlucht maakte. Een week daarvoor waren al artistieke impressies van Blue Origin's lanceerinstallaties naar buiten gebracht. Wat betreft kracht en mogelijkheden zal de New Glenn vooral met SpaceX’ [[Falcon Heavy]] concurreren. Ook gaf Bezos de hint dat er tevens aan een
Blue Origin heeft ook een maanlander genaamd “Blue Moon” in ontwikkeling die voortborduurt op technieken van de New Shepard<ref>{{en}}[https://twitter.com/jeff_foust/status/979092247739330560?s=21 tweet van Jeff Foust] Twitter, 28 maart 2018</ref>.
Regel 41:
Op 27 september 2018 selecteerde United Launch Alliance de BE-4 definitief als hoofdmotor van hun Vulcan-raket.
Op 9 mei 2019 presenteerde Jeff Bezos het conceptontwerp voor de maanlander ''Blue Moon''. Een aantal maanden later kondigde Blue het ''National Team'' aan, een samenwerking met [[Lockheed Martin]], [[Northrop Grumman]] en Draper Laboratory aan
In september 2020 bleek uit een vacature van Blue Origin dat het bedrijf zich oriënteert op de ontwikkeling van een commercieel ruimtestation. Daarvoor wordt een ontwikkelingsmanager gezocht.
Op 20 juli 2021 maakte de New Shepard zijn eerste commerciële vlucht met de ruimtetoeristen Jeff Bezos, zijn broer, de 18-jarige Nederlander Oliver Daemen en de 82-jarige Wally Funk.
== Gelijkenis met SpaceX ==
In de media wordt Blue Origin graag vergeleken met SpaceX. Er wordt zelfs gesproken over een "nieuwe [[ruimtewedloop]]".<ref>[http://www.seattletimes.com/nation-world/blue-origin-scores-another-space-race-feat-with-launch-soft-landing/ artikel van The Seattle Times]</ref> Zo hebben de oprichters Jeff Bezos en [[Elon Musk]] beiden hun startkapitaal verdiend op het internet (Bezos met [[Amazon.com|Amazon]] en Musk met [[Paypal]]). Ook ontwikkelen beide bedrijven rakettrappen die rechtstandig kunnen landen. Beide bedrijven hebben ook als doel om ruimtevaart veel goedkoper te maken door de prijzen van lanceringen te decimeren als gevolg van herbruikbaarheid en slimme, vernieuwende productiemethodes.
In 2015 klaagde Blue Origin SpaceX aan omdat Blue Origin meende een patent op een aantal technieken van het landen van een raket op een schip te hebben. Uiteindelijk werd een veel ouder soortgelijk plan door SpaceX aangedragen waaruit bleek dat er geen patent op deze technieken meer mogelijk was.
| |||