|
[[Bestand:Ashton Villa.jpg|miniatuur|Ashton Villa in [[Galveston (Texas)|Galveston, Texas]] waar General Order No. 3 werd geproclameerduitgevaardigd op 19 juni 1865.]]
[[Bestand:Juneteenth general order3.jpg|miniatuur|Generaal Gordon Grangers ''General Order No. 3'' zoals vrijgegevenvan door19 generaaljuni Gordon Granger1865.]]
'''Juneteenth''' (een [[porte-manteauwoord]] van June ([[juni]]) en nineteenth) is een [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] [[nationale feestdag]] die jaarlijks wordt gevierd op [[19 juni]]. De dag is ook bekend als '''Freedom Day''', '''Jubilee Day''', '''Liberation Day''' en '''Emancipation Day''' en herdenkt de bevrijding van hende dieslaven in de [[Verenigde Staten]] als slaven werden vastgehouden.
==Oorsprong 19 juni 1865==
Het gebruikfeest komt oorspronkelijk uit [[Texas (staat)|Texas]] maar wordt sindsdien in de hele Verenigde Staten gevierd, hoewel met wisselende officiële erkenning verschilt per staat. De datum verwijst naar 19 juni 1865,. deOp die dag waaropkondigde generaal Gordon Granger van het leger van de [[Noordelijke staten]] en bevelvoerder van het Department of Texas in [[Galveston (Texas)|Galveston, Texas]] zijn Algemene Bevel nummer 3 (''General Order No. 3'') afkondigde waarin werd vastgelegdaf dat alleiedereen mensenvrij was die in Texas als slavenslaaf werdenwerd vastgehouden, vrij waren.
DeIn [[Emancipatieproclamatie]]1862 vanhadden de UnieNoordelijke uitstaten 1862met hadde [[Emancipatieproclamatie]] de slavernij in Texas en de andere opstandige staten dieal toenverboden in opstand kwamen tegentijdens de Unie,[[Amerikaanse bijnaBurgeroorlog]]. tweeënhalfMaar jaardat eerderverbod officieel verboden, enkon pas metbreed degehandhaafd nederlaagworden vantoen het leger van de opstandige [[Geconfedereerde Staten van Amerika|Geconfedereerde Staten]] in april 1865 werdverslagen het mogelijk om een begin te maken met een wijdverbreide handhaving daarvanwas. MaarIn Texas was, de meest afgelegen van de slavenstatenslavenstaat, metwaren eenmaar lage aanwezigheid vanweinig troepen van de Unie, dus de handhaving waskwam daar langzaam en inconsequenthalfslachtig geweestop gang vóór de aankondigingafkondiging van generaal Granger. Hoewel Juneteenth algemeen wordt beschouwd als het vieren van het einde van de slavernij in de Verenigde Staten, was slavernij nog steeds legaal en werd het gebruik nog gehanteerd in de grensstaten van de Unie tot 6 december 1865, toen de ratificatie van het [[Dertiende amendement van de Grondwet van de Verenigde Staten]] de niet-penale slavernij in het hele land afschafte.
Hoewel Juneteenth algemeen wordt beschouwd als de viering van het einde van de slavernij in de Verenigde Staten, kwam de slavernij nog steeds legaal voor in de grensstaten van de Noordelijke staten tot 6 december 1865, toen de [[ratificatie]] van het [[Dertiende amendement van de Grondwet van de Verenigde Staten]] de slavernij in het hele land afschafte.
De eerste vieringen dateren uit 1866, waarbij de dag in eerste instantie tijdens kerkelijke gemeenschapsbijeenkomsten in Texas werd gevierd. Het gebruik verspreidde zich over het zuiden en werd meer gecommercialiseerd in de jaren twintig en dertig van de twintigste eeuw, waarbij vaak een [[foodfestival|food festival]] centraal stond. Ten tijde van de [[Afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging]] van de jaren '60 werd de feestgedachte overschaduwd door de strijd voor naoorlogse burgerrechten, maar in de jaren '70 groeide het feest weer in populariteit met een focus op Afro-Amerikaanse vrijheid en kunst. In de 21e eeuw werd Juneteenth gevierd in de meeste grote steden in de Verenigde Staten. Activisten voerden campagne voor het [[Amerikaans Congres]] om Juneteenth te erkennen als een nationale feestdag. [[Hawaï]], [[North Dakota]] en [[South Dakota]] zijn de enige staten die Juneteenth niet erkennen, volgens de Congressional Research Service. Van de 47 staten die wel Juneteenth op een of andere manier erkenden, waren Texas, [[Virginia (staat)|Virginia]], [[New York (staat)|New York]] en [[Pennsylvania (staat)|Pennsylvania]] de enige die het erkennen als een officiële betaalde vakantie voor staatsmedewerkers. ▼Op 17 juni 2021 tekende president Biden een wet die Juneteenth per direct tot nationale feestdag maakte, wat betekent dat de ambtenarij dan vrij heeft en veel bedrijven zich daar vrijwillig bij aansluiten. <ref>[https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/artikel/5236909/amerika-vs-juneteenth-afschaffing-slavernij-feestdag Afschaffing slavernij VS nu officiële feestdag: 'Eindelijk, al is er nog veel werk'], RTL-Nieuws, 18 juni 2021</ref> ▼
==Vieringen==
De moderne vieringen zijn veeleer zeer lokaal van aard. Tradities zijn onder andere het voorlezen van de Emancipatieproclamatie, het zingen van traditionele liederen zoals "Swing Low, Sweet Chariot" en "Lift Every Voice and Sing", en het voorlezen van werken van bekende Afrikaans-Amerikaanse schrijvers zoals [[Ralph Ellison]] en [[Maya Angelou]]. De festiviteiten omvatten rodeo's, straatmarkten, [[Barbecue|cookouts]], familiereünies, parkfeesten, historische [[re-enactment]]s en Miss Juneteenth wedstrijden. De Mascogos, afstammelingen van de Zwarte Seminoles, die ontsnapten aan de Amerikaanse slavernij in 1852 en zich vestigden in de [[Mexico (land)|Mexicaanse]] [[Staten van Mexico|staat]] [[Coahuila de Zaragoza|Coahuila]] vieren ook Juneteenth. ▼In 1866 werd Juneteenth voor het eerst gevierd, aanvankelijk in kerkelijke bijeenkomsten in Texas. Het gebruik verspreidde zich over het zuiden van de Verenigde Staten en werd meer gecommercialiseerd in de jaren twintig en dertig van de twintigste eeuw, waarbij vaak een [[foodfestival|food festival]] centraal stond. Tijdens de [[Afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging]] van de jaren 1960 werd het feest overschaduwd door de strijd voor de burgerrechten, maar in de jaren 1970 werd het populairder met de nadruk op Afro-Amerikaanse vrijheid en kunst.
▲De eerste vieringen dateren uit 1866, waarbij de dag in eerste instantie tijdens kerkelijke gemeenschapsbijeenkomsten in Texas werd gevierd. Het gebruik verspreidde zich over het zuiden en werd meer gecommercialiseerd in de jaren twintig en dertig van de twintigste eeuw, waarbij vaak een [[foodfestival|food festival]] centraal stond. Ten tijde van de [[Afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging]] van de jaren '60 werd de feestgedachte overschaduwd door de strijd voor naoorlogse burgerrechten, maar in de jaren '70 groeide het feest weer in populariteit met een focus op Afro-Amerikaanse vrijheid en kunst. In de 21e eeuw werd Juneteenth gevierd in de meeste grote steden in de Verenigde Staten gevierd. Activisten voerden campagne voor het [[Amerikaans Congres]] om Juneteenth te erkennen als een nationale feestdag. [[Hawaï]], [[North Dakota]] en [[South Dakota]] zijn de enige staten die Juneteenth niet erkennen, volgens de Congressional Research Service. Van de 47 staten die wel Juneteenth op een of andere manier erkenden, waren Texas, [[Virginia (staat)|Virginia]], [[New York (staat)|New York]] en [[Pennsylvania (staat)|Pennsylvania]] de enige die het erkennen als een officiële betaalde vakantievrije dag voor staatsmedewerkersambtenaren.
===Nationale feestdag===
▲Op 17 juni 2021 tekende president Biden een wet die Juneteenth per direct tot nationale feestdag maakteverklaarde, watzodat betekent dat de ambtenarijambtenaren dan vrij heefthebben en veel bedrijven zich daar vrijwillig bij aansluiten. <ref>[https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/artikel/5236909/amerika-vs-juneteenth-afschaffing-slavernij-feestdag Afschaffing slavernij VS nu officiële feestdag: 'Eindelijk, al is er nog veel werk'], RTL-Nieuws, 18 juni 2021</ref>
===Festiviteiten===
▲De moderne vieringen zijn veeleer zeermeestal lokaal van aard. Tradities zijn onder anderemeer hetde voorlezenvoorlezing van de Emancipatieproclamatie, het zingen van traditionele liederen zoals "Swing Low, Sweet Chariot" en "Lift Every Voice and Sing", en het voorlezen van werken van bekende Afrikaans-Amerikaanse schrijvers zoals [[Ralph Ellison]] en [[Maya Angelou]]. DeEr zijn festiviteiten omvattenals rodeo's, straatmarkten, [[Barbecue|cookouts]], familiereünies, parkfeesten, historische [[re-enactment]]s (naspelen van historische gebeurtenissen) en Miss Juneteenth -wedstrijden. De Mascogos, afstammelingen van de Zwarte Seminoles, die ontsnapten aan de Amerikaanse slavernij in 1852 en zich vestigden in de [[Mexico (land)|Mexicaanse]] [[Staten van Mexico|staat]] [[Coahuila de Zaragoza|Coahuila]] , vieren ook Juneteenth.
{{Appendix|2=
| 