Overleg:Vroege christendom: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 134:
::* Het introduceren van "messianisten" en "apocalyptici" als thema's in mainstream jodendom in die periode is echt achterhaald. Messias-gedachten waren zo marginaal dat zelfs de essenen dit slechts zijdelings noemden (en al helemaal geen nakomeling van David verwachtten). En apocalyptiek is bij Jezus (en Johannes de Doper) minimaal waar te nemen. Apocalyptiek is niet hetzelfde als eschatologie. Het zou interessant zijn om bronnen te achterhalen hoe die concepten dan toch in het christendom zijn terechtgekomen. Maar ze noemen als brede, algemene context van Jezus' tijd klopt eenvoudig niet.
::Dat is mijn mening. Ben benieuwd naar je reactie. {{Gebruiker:Bertrand77/Handtekening}} 16 jun 2021 18:00 (CEST)
:::In volgorde:
:::*Dat geeft aan vanuit welke taalkundige perspectieven de vroege christenen zaten te denken, doen en schrijven, welke culturele bagage ze hadden meegekregen van hun voorouders, sociale omgeving en bredere samenleving, op grond waarvan ze het christendom ontwikkelden.
:::*Nou, dat beschrijf ik dus in "Achtergrond". ;) Ze hadden allemaal hun eigen manier om om te gaan met de historisch-culturele situatie. De sadduceeën werkten graag samen met de Romeinen en waren pro-hellenisering, de farizeeën waren conservatief-religieus, anti-hellenisering en wilden een theocratie, etc. Jezus' eigen gedrag is het beste te begrijpen vanuit de apocalyptiek, daarover zijn de meeste wetenschappers het sinds [[Albert Schweitzer]] wel over eens. Met die kennis kun je veel beter begrijpen wat Jezus nou eigenlijk zegt als hij in discussie gaat met de farizeeën, sadduceeën etc. Paulus was oorspronkelijk een farizeeër en christenvervolger, maar werd een volgeling van Jezus en ontwikkelde zijn eigen apocalyptische theologie, die echter minder 'Joods' was en meer gericht op het bekeren van heidenen (volgens E.P. Sanders' nieuwe perspectief op Paulus).
:::*Vorige antwoord: om te begrijpen waar de theologische discussies tussen Jezus en andere groepen (die een aanzienlijk deel van de evangeliën bestrijken) over gaan. Wat zei en wou Jezus nou eigenlijk en tegen wie zette hij zich af en maakte hij tot vijand (wat hem uiteindelijk de kop kostte) volgens de vroege christenen die het Nieuwe Testament schreven?
:::*Ik vind alleen maar een link naar 'hellenisme' niet genoeg; lezers zouden moeten weten waarom de hellenisering voor specifiek de Joden zo'n grote impact had op hun leven ipv worden doorverwezen naar een artikel dat 'Joden' maar één keer noemt. Ik denk overigens dat het wel belangrijk is om dieper in te gaan op de religieuze dimensie / impact van enkele van de genoemde gebeurtenissen; de Makkabeese opstand was bijvoorbeeld gemotiveerd door fanatiek conservatieve joden die bang waren dat hun religie door de hellenisering zou worden uitgeroeid. Een soortgelijke angst was er ook toen Pompejus in 63 BCE de Tempel van Jeruzalem ontheiligde (dat zouden we misschien expliciet moeten vermelden). Die angst was arguably ook sterk aanwezig bij Jezus en zeker bij de evangelisten, die wanhopig waren nadat de Tempel van Jeruzalem in 68 CE werd verwoest door de Romeinen en waarschijnlijk mede gemotiveerd waren om hun hoop op Jezus als de verlosser te richten en anderen ook van die hoop te overtuigen door het schrijven van de evangeliën. Verder is het niet voor niets dat ik noem wanneer Herodes de Grote stierf en Quirinius gouverneur van Syrië werd, omdat dit het dateringsprobleem van de [[geboorte van Jezus]] inleidt en bovendien aangeeft dat de Joden opnieuw hun politieke onafhankelijkheid verloren aan vreemde overheersers die, naar zij vreesden, ook hun religie zouden willen uitroeien.
:::*E.P. Sanders is een goede bron, ik zou het zeker waarderen als je die opvoerde.
:::*Waaruit blijkt dat '"messianisten" en "apocalyptici" als thema's in mainstream jodendom echt achterhaald is'? Dat de Essenen daar niks over zeiden zegt niet zoveel, die hadden zich helemaal afgezonderd van de rest van de Joodse samenleving en hun eigen theologie, zij waren haast per definitie niet 'mainstream' maar fringe. Het klopt dat apocalyptiek (Engels: ''apocalypticism'') niet hetzelfde is als eschatologie; het eerste is een stroming binnen de joods-christelijke theologie, het tweede is een domein van de theologie in het algemeen dat in alle religies bestaat. Maar dat de apocalyptiek in het bijzonder geïnteresseerd was in hoe de wereld zou eindigen, of in ieder geval de huidige stand van zaken radicaal zou veranderen door goddelijke interventie, lijkt mij geen controversiële bewering. Je ziet in Paulus' epistels een grote urgentie: het einde komt eraan, we moeten ons nu bekeren en Jezus' offer aanvaarden voordat het te laat is, voordat deze generatie voorbij is. Paulus is bezig met voorbereiden op het einde, niet met het principieel opbouwen van een christelijke samenleving die nog eeuwen zou moeten voortduren, dus hij gaat niet al te uitgebreid in op wat de beste sociale verhoudingen zouden moeten zijn in een ideale samenleving. Hij is juist heel pragmatisch en adviseert om zo min mogelijk aan de sociale orde te veranderen totdat het einde komt en God zijn nieuwe koninkrijk zal vestigen en de nieuwe sociale orde dicteren. Tegenwoordig denken wetenschappers dat veel van de latere pseudepigrafen die aan Paulus zijn toegeschreven juist niet meer zo gericht zijn op dat snel naderende einde, maar veel meer op de langere termijn, mede omdat dat verwachte einde blijkbaar niet in één generatie was gekomen. Dat is dan weer één van de belangrijkste ontwikkelingen in het vroege christendom. Mvg, [[Gebruiker:Nederlandse Leeuw|Nederlandse Leeuw]] ([[Overleg gebruiker:Nederlandse Leeuw|overleg]]) 16 jun 2021 19:50 (CEST)
| |||