Akseli Gallen-Kallela: verschil tussen versies

[[Bestand:Aleksi Gallen-kallela.jpg|miniatuur|Zelfportret (1897), [[Ateneum]], Helsinki]]

Akseli Gallen-Kallela werd geboren als Axél Waldemar Gallén in [[Pori]] aan de westkust van het [[Grootvorstendom Finland]], toen nog een deel van het [[Russische keizerrijk]]. Zijn vader was een hooghoge ambtenaar bij de politie en advocaat.

AlsToen hij 11elf jaar oud was, in 1876, verhuisde zijn familie naar [[Helsinki]], waar hij studeerde aan het Zweedstalige ''normallyceum''. Ontevreden met de lessen in het [[Zweeds]] en met het traditionele onderwijssysteem stopte hij zijn opleiding in 1881. Hij volgde zijn roeping voor de kunst en schreef zich in voor tekenlessen aan de Finse [[Academie voor Schone Kunsten Helsinki|Academie voor Schone Kunsten in Helsinki]]. In de herfst van 1884, hij was net twintig geworden, vertrok hij naar [[Parijs]] om daar zijn opleiding voort te zetten. Hij zou er tussen 1884 en 1889 drie keer verblijven.<ref name=time>[http://www.gallen-kallela.fi/en/akseli-gallen-kallela-and-tarvaspaa/akseli-gallen-kallelas-lifespan-and-timeline/ Akseli Gallen-Kallela’s Lifespan and Timeline], op de website van het Gallen-Kallela Museum.</ref><ref name=trib>[https://web.archive.org/web/20171006212424/http://www.thearttribune.com/Akseli-Gallen-Kallela-1865-1931-A.html Akseli Gallen-Kallela (1865-1931). A Finnish Passion] op The Art Tribune.</ref>

[[Bestand:Akseli Gallen-Kallela - Pariisin bulevardi (1885).jpg|miniatuur|Parijse boulevard, (1884), Turku Art Museum]]

In 1884 volgde hij lessen bij [[William-Adolphe Bouguereau|Bouguereau]] en bij [[Joseph-Nicolas Robert-Fleury|Robert-Fleury]] aan de [[Académie Julian]] in Parijs, maar hij had meer belangstelling voor het werk van [[Fernand Cormon]] in wiens atelier hij ging studeren. Hij vond waarschijnlijk inspiratie in het werk van deze [[Historieschilderkunst|historieschilder]] voor zijn projecten in verband met de Finse historie en identiteit. In deze vroege periode schilderde hij een aantal [[Naakt (beeldende kunst)|naakten]], straat- en studioscènes en een aantal portretten.<ref name=time/><ref name=trib/> Die eerste werken waren in de stijl van het Franse [[Realisme (kunststroming)|realisme]] maar hij gebruikte deze naturalistische schilderstijl al voor zijn vertrek naar Parijs, zoals perfect geïllustreerd wordt door het werk ''Jongen met kraai'', dat hij schilderde in Finland voor hij naar Frankrijk vertrok.<ref>Nina Kokkinen, Akseli Gallen-Kallela (1865-1931) in Signe end Ane Gyllenberg Foundations Art Collection, Helsinki 2017, p. 80.</ref>

[[Bestand:Akseli Gallen-Kallela - Boy with a Crow - Google Art Project.jpg|miniatuur|left|''Jongen met kraai,'' (1884), Atheneum, Helsinki]]

In de zomer van 1885 keerde hij terug naar Finland. In Frankrijk had hij nooit aan [[Landschapsschilderkunst|landschapschilderinghet schilderen van landschappen]] gedaan, maar hij hield wel van de Finse landschappen en schilderde daarnaast vooral Finse boerenmensen, waarbijbij wie hij zich thuis voelde door zijn jeugd, doorgebracht op het platteland. De werken die hij in die periode in Finland maakte droegen de stempel van [[Jules Bastien-Lepage]], de Franse [[Naturalisme (schilderkunst)|naturalist]], hoewel zijn werken zich duidelijk onderscheidden van het Franse idioom door de Finse landschappen en de Finse types.<ref name=trib/> Tijdens de zomer van 1886 reisde hij naar [[Korpilahti]] in centraal Finland en de winter bracht hij door in [[Keuruu]] in een vrij primitieve hut waar hij de waarachtige Finse mensen en Finse natuur kon vinden. In oktober 1887 keerde hij terug naar Parijs.<ref>Nina Kokkinen, 2017, p. 82.</ref> In 1889 schildertschilderde hij de triptiek ''De Mythe van Aino'', zijn eerste grote werk (200 x 413&nbsp;cm) geïnspireerd door de het Finse epos de [[Kalevala (epos)|Kalevala]]. Vanaf dan creëertcreëerde hij regelmatig schilderijen die dit verhaal illustreren.

Op 20 mei 1890 trad Akseli in het huwelijk met Mary Slöör. ZeHun gaanhuwelijksreis op huwelijksreisvoerde naar [[Kuhmo]] en Russisch [[Karelië]]. Het jonge paar vestigde zich in Malmi een deelstad van Helsinki. Mary en Akseli kregen een eerste dochter, Impi Marjatta, in 1891.<ref name=time/> Omstreeks die tijd ging Gallen-Kallela in zijn zoektocht naar de zin van het leven, zich interesseren aanvoor het [[spiritualisme]] en aan de [[theosofie]], wat in Europa in de mode was rond de eeuwwisseling. De werken die hij vanvanaf afdat danmoment maakte zijn duidelijk [[Symbolisme|symbolistisch]]. Hij beschouwde de kunstenaar als een uitverkorene, die voor anderen onzichtbare dingen in de wereld waarneemt met zijn zesde zintuig.<ref name=nina85>Nina Kokkinen, 2017, pp. 85-86.</ref> Een van de werken die het symbolisme duidelijk illustreert is ''Ad Astra'' (1894-1896),<ref name=nina85/><ref>[https://web.archive.org/web/20171007021216/http://www.thearttribune.com/spip.php?page=docbig&id_document=4071 Ad Astra].</ref><ref>Eigenlijk zijn er twee versies van dit werk gemaakt, de eerste van 1894 tot 1896 en de tweede in 1907. Op het werk van 1907 heeft de jonge vrouw [[Stigmata (religie)|stigmata]] aan de handen.</ref> Het is een van de mooistemest bijzondere symbolistische schilderijen gemaakt in Europa. Het toont een kosmische visie op de verrijzenis, maar is anderzijds geïnspireerd door de transmigratie zoals beschreven door [[Édouard Schuré]] in zijn boek ''Les Initiés'' van 1889.<ref name=nina85/> Het werk heeft een indrukwekkende plastische impact. Het werd ingekaderd als een soort altaarstuk en bleef in het atelier van de schilder tot zijn dood.<ref name=trib/> Zijn kinderen werden voor dit ‘altaar’ gedoopt.

[[Bestand:Gallen Kallela Ad astra.jpg|miniatuur|left|''Ad astra,'' (1907)]]

In 1894 was zijn woning-atelier in [[Ruovesi]], ''Kalela'' genoemd, afgewerkt. Zijn huis, gelegen op een geïsoleerd schiereiland in een meer, was gebaseerd op de architectuur van de oude Finse huizen in West-Karelië. In 1895 reisde hij naar [[Berlijn]] voor een expo samen met [[Edvard Munch]]. Hij moest halsoverkop naar huis terugkeren toen hij de dood van zijn dochtertje Impi Marjatta vernam, het kind was gestorven aan [[difterie]]. In 1896 werd zijn tweede dochter geboren: Kirsti. Van 1897 tot 1898 ondernemen Akseli en Mary een grote reis door Europa waarbij ze Italië doorkruisen. Ze vestigen zich in [[Florence (stad)|Florence]] maar bezoeken ook [[Venetië (stad)|Venetië]], [[Orvieto]], [[Rome (stad)|Rome]], [[Napels (stad)|Napels]], [[Sorrento (Italië)|Sorrento]], [[Capri (eiland)|Capri]] en [[Pompeï]]. Via [[Wenen]] en [[Warschau]] gaat de reis verder naar [[Sint-Petersburg]] waar Gallen-Kallela deelneemt aan een tentoonstelling van Fins-Russische kunst georganiseerd door [[Sergej Diaghilev]] in het Stieglitz paleis. In Italië leerde hij de basistechnieken van de [[Fresco (schilderterm)|fresco]] kunst. In Pompeï maakte hij kennis met [[Oscar Matthiesen]] met wie hij lange discussies heeft over de frescokunst. Datzelfde jaar werd zijn zoon Jorma geboren.<ref name=chris>[http://www.parisartstudies.com/index.php?option=com_content&task=view&id=489 Paris Art Studies - Akseli Gallen-Kallela 1865-1931].</ref>

Het Finse paviljoen op de [[wereldtentoonstelling van 1900]] te Parijs, dat was ontworpen door [[Eliel Saarinen|Saarinen]], [[Armas Lindgren|Lindgren]] en [[Herman Gesellius|Gesellius]], werd met fresco's van de hand van Gallén versierd. Hij had daarvoor in 1899 de opdracht gekregen. Hij schilderde een aantal taferelen uit het epos ''Kalevala'', dat voor hem een mystieke bron van inspiratie en kennis was. Hij ontwierp ook het meubilair, de wandbekleding en het textiel voor een van de kamers in het paviljoen.<ref name=chris/> Zowel het Finse paviljoen als de concerten georganiseerd door zijn vriend [[Jean Sibelius]] hadden groot succes bij het Parijse publiek.<ref name=chris/> De fresco's kregen de prijs van de pers. Na de wereldtentoonstelling werd het paviljoen met de grond gelijk gemaakt en van de fresco's bleven alleen enkele schetsen in [[plakkaatverf]] over, maar in 1928 werden een aantal fresco’s opnieuw geschilderd in de hal van het [[Nationaal Museum van Finland]] in Helsinki.<ref>[https://eclecticlight.co/2016/05/15/the-story-in-paintings-kalevala-finlands-epic-2/ The Story in Paintings: Kalevala, Finland’s Epic] op The Eclectic Light Company.</ref> Het scussessucces op de wereldtentoonstelling bracht internationale erkenning mee.

[[Bestand:Gallen-Kallela The defence of the Sampo.png|thumb|''De verdediging van de [[Sampo (voorwerp)|sampo]]'' (1896), Turku Art Museum]]

Axél Waldemar Gallén wijzigde zijn (Zweedse) naam in Akseli Gallen-Kallela in 1907 omdat hij dit meer Fins vond klinken. Twee jaar later ondernemen de Gallen-Kallela’s een reis naar Oost-Afrika die achttien maand zal duren. Ze vestigenvestigden zich in een buitenhuis in de buurt van [[Nairobi]] en ondernemenondernamen verschillende safari’s en jachtpartijen onder meer naar [[Nationaal park Tsavo East|Tsavo]] en Makindu. Akseli schilderde er honderden werkjes in olieverf van dieren, landschappen, en de locale bewoners.<ref name=chris/> Deze werken zijn veelal [[impressionisme|impressionistisch]] van stijl.