Prefix (taalkunde): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Encycloon (overleg | bijdragen)
''Voorvoegsel'' en ''achtervoegsel'' is gebruikelijker in het Nederlands dan ''prefix'' en ''suffix''.
Labels: Ongedaan gemaakt Visuele tekstverwerker
Regel 1:
Een '''prefix''' of '''voorvoegsel''' is een toevoeging ([[affix]]) die ''voor'' het grondwoord wordt geplaatst. Een prefixvoorvoegsel is altijd een [[gebonden morfeem]] (afhankelijk woorddeel), wat inhoudt dat het, in tegenstelling tot een [[cliticum]], niet als afzonderlijk woord voorkomt. De tegenhanger van de prefixvoorvoegsel is de [[suffix]] (achtervoegsel), die ''achter'' het grondwoord wordt geplaatst. Grondwoord plus voor- of achtervoegsel vormen in de taalkunde samen een ''geleed woord'' of [[afleiding (taalkunde)|afleiding]].
 
Het taalkundig verschijnsel waarbij een zelfstandig woord wordt voorafgegaan door een prefixvoorvoegsel, '''prefigering''', is een studieobject binnen de [[morfologie (taalkunde)|morfologie]].
 
PrefixenVoorvoegsels komen in bijna alle [[talen van de wereld]] voor, behoudens de [[isolerende taal|isolerende talen]]. Voorbeelden van Nederlandse prefixenvoorvoegsels zijn ''her-'' als in ''her''halen, ''her''inneren, ''her''kennen, en ''ver-'' als in ''ver''kijken, ''ver''zwikken, ''ver''anderen, zich ''ver''gissen en ''ver''gaan. ''Pre-'' (''voor-''), is een Latijns voorvoegsel dat in Latijnse [[leenwoord]]en als ''pre''fix, ''pre''destinatie, ''pre''matuur voorkomt. Daarnaast is ''pre-'' als leen[[morfeem]] in het Nederlands zelf [[productiviteit (taalkunde)|productief]] geweest in begrippen als ''pre''fabricage, ''pre''advies, ''pre''pensioen.
 
Zowel prefixenvoorvoegsels als suffixenachtervoegsels komen in de meeste [[natuurlijke talen]] voor, maar suffixenachtervoegsels vaker dan prefixenvoorvoegsels. Er zijn veel talen waarin voornamelijk suffixenachtervoegsels worden gebruikt en bijna geen prefixenvoorvoegsels. Nog veel zeldzamer zijn echter [[disfix]]en, [[confix]]en, [[transfix]]en, [[infix]]en, [[suprafix]]en en [[simulfix]]en.
 
== Zie ook ==