Band (bouwkundig): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Link naar doorverwijspagina Limburg (Nederland) gewijzigd in Limburg (Nederlandse provincie); gewijzigd in Limburg (Nederlandse provincie) met DisamAssist.
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 3:
Een '''band''', '''spekband''' of '''speklaag''', is in de [[bouwkunst]] een [[horizontaal|horizontale]] versiering in een [[gevel]]. Vaak is het een doorlopende lichtgekleurde horizontale strook van baksteen of [[natuursteen]], aangebracht tussen de normale lagen [[baksteen]]. Een speklaag wordt meestal gebruikt om voor wat meer afwisseling of levendigheid te zorgen in een gevel. De naam verwijst naar varkens[[spek]], dat hieraan doet denken: een rode basis van vlees met een witte laag vet erop.
 
== Limburgs spekhuisspekhui s==
[[Bestand:Château de Jehay.JPG|thumb|[[Kasteel van Jehay]]]]
[[Bestand:Ambachtsschhool Heerlen Rijks 512779 (3).JPG|thumb|Ambachtschool Heerlen ([[Jan Stuyt|J. Stuyt]], 1913)]]
Regel 10:
 
===Historie===
In de [[16e eeuw]], het [[renaissance]]tijdperk, begint de toepassing van natuursteen in combinatie met baksteen vastere vorm te krijgen. In de daaropvolgende eeuwen zal dat veel decoratieve gebouwen opleveren. In [[België (hoofdbetekenis)|België]] en in Nederlands [[Limburg (Nederlandse provincie)|Limburg]] is een aantal [[kasteel|kastelen]] en [[boerderij]]en gebouwd in deze stijl, vaak gecombineerd met [[voluut]]- en [[Rolwerkgevel|krulgevels]]. De stijl krijgt hier de naam [[Maaslandse renaissance]].
 
Onder invloed van deze [[architectuur]] worden [[Basement (architectuur)|basementen]], [[latei]]en, [[kapiteel|kapitelen]], deur- en vensterlijsten gemaakt van natuursteen. Vaak valt de keuze op de [[hardsteen]], afkomstig uit de [[Ardennen]]. De [[Namense steen]] is een bekend voorbeeld. In Nederlands [[Limburg (Nederlandse provincie)|Limburg]] en in België wordt [[Limburgse mergel|mergel]]steen toegepast, als deze in de buurt aan de oppervlakte komt. Veel gebouwen krijgen gevels met speklagen.
 
Tot ca. [[1800]] zijn baksteen en mergel even duur. Als in de [[18e eeuw]] de baksteenfabricage goed op gang komt, raakt het gebruik van mergel op de achtergrond. Het wordt dan alleen nog gebruikt als materiaalbesparing, omdat door de grootte van de blokken het metselen snel geschiedt. Na [[1900]] krijgt de baksteenbouw meer status en na 1950 wordt het bouwen met mergel, vanwege arbeidskosten een kostbare aangelegenheid.
 
===Voorbeelden van spekhuizen===
Regel 32:
Een bijzonder voorbeeld van een gebouw met speklagen is het [[kasteel van Jehay]]. De speklagen in de gevels worden onderbroken, waardoor een gestippeld beeld ontstaat.
 
== Zie ook ==
*[[Verband (bouwkunde)|Verband]]