Factie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 77.251.242.171 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door RomaineBot
Pagina uitgebreid met informatie over de relatie tussen partijen en facties.
Regel 3:
==Factie en fractie==
Het verschil tussen factie en een [[Fractie (politiek)|fractie]] is dat het begrip factie niet gebonden is aan historische situaties met echte politieke partijen. Als politieke bewegingen of groepen voor de tijd dat er een [[parlementair systeem]] in een land tot ontwikkeling gekomen is, uit verschillende deelgroepen bestaan dan noemt men zo'n deelgroep een "factie". Het woord "fractie" wordt meestal in de enge betekenis gebruikt van "deel van een parlement". Een moderne factie kan daar weer een deel van zijn, zodat de fractie van een politieke partij uit verschillende wedijverende facties bestaat — maar kan ook op een buitenparlementaire groep slaan. Meestal gebruikt men het woord voor groeperingen die beperkt in omvang zijn. Het woord wordt ook [[pejoratief]] gebruikt; het heeft dan een negatieve lading.
 
== Factie en partij ==
Facties zijn een belangrijk studieobject in de politieke wetenschappen en worden vaak vergeleken met [[Politieke partij|politieke partijen]]. Meestal wordt er een onderscheid gemaakt tussen partijen en facties op basis van inhoudelijke en institutionele verschillen.<ref name=":0">{{Citeer boek|titel=Origins of American political parties, 1789-1803|auteur=John F. Hoadley|url=https://www.worldcat.org/oclc/900345189|uitgever=University Press of Kentucky|plaats=Lexington, Ky.|datum=1986|ISBN=978-0-8131-6353-6}}</ref>
 
* Inhoudelijk vertonen partijen een hoge mate van consensus over een zeer brede hoeveelheid onderwerpen. Meestal beweren de leden van een partij allemaal te geloven in dezelfde politieke [[ideologie]]. Facties worden echter vaak gevormd rond één standpunt of persoon en bestaan dus uit een groep mensen met vaak heel andere overtuigingen.<ref>{{Citeer boek|titel=Party and faction in American politics; the House of Representatives, 1789-1801|auteur=Rudolph M. Bell|url=https://www.worldcat.org/oclc/702768|uitgever=Greenwood Press|plaats=Westport, Conn.,|datum=1973|ISBN=0-8371-6356-0}}</ref>
* Institutioneel vertonen partijen een hoge mate van centralisatie, organisatie, [[duurzaamheid]] en opname in het politiek systeem. Politieke partijen hebben meestal een centraal bestuur, waardoor een [[strategie]] wordt bepaalt die door de gehele partij gevolgd wordt. De partijen zijn ook bewust van zichzelf als partijen en hebben meestal een expliciete plaats in de politieke organisatie van een land. Facties daarentegen zijn meestal erg tijdelijk, slecht georganiseerd en hebben geen officiële rol te spelen in een politiek systeem. In tegenstelling tot partijen ontkennen de leden van een factie ook meestal dat ze deel uitmaken van een factie.<ref name=":0" />
 
In [[Democratie|democratieën]] komen meestal zowel politieke partijen als facties voor. Enerzijds bestaan er facties binnen bepaalde partijen. Deze facties streven vaak naar controle binnen de partij en kunnen gevormd worden rond een politiek boegbeeld, een ideologische opvatting of kritiek op de organisatie van de partij. Anderzijds kan een factie ook partijgrenzen overstijgen. Zo waren er in de jaren tachtig in de Verenigde Staten een reeks wetten tegen [[pornografie]] en [[Sekswerker|sekswerk]] die gesteund werden door [[Conservatisme|conservatieven]], die deel waren van de [[Republikeinse Partij (Verenigde Staten)|Republikeinse Partij]], en [[Feminisme|feministen]], die deel waren van de [[Democratische Partij (Verenigde Staten)|Democratische Partij]].<ref>{{Citeer web|url=https://www.jstor.org/stable/828376?seq=1#metadata_info_tab_contents|titel=The Feminist-Conservative Anti-Pornography Alliance and the 1986 Attorney General's Commission on Pornography Report|auteur=West, B.|datum=1987|uitgever=American Bar Foundation Research Journal|taal=en}}</ref>
 
=== Ontstaan van partijen ===
Volgens sommige politicologen spelen facties ook een belangrijk rol in het ontstaan van politieke partijen in een politiek systeem. De Amerikaanse politicoloog [[John F. Hoadley]] stelt bijvoorbeeld dat er vier processen moeten plaatsvinden voor men van een politieke partij kan spreken.<ref name=":0" />
 
# Factionalisme oftewel een ontstaan van kleine en onstabiele groepjes die politiek samenspannen om een concreet doel te bereiken.
# [[Polarisatie (conflict)|Polarisatie]] oftewel het stabiliseren van de facties tot enkele consistente groepen met gedeeld opvattingen over zo veel mogelijk onderwerpen.
# [[Expansie]] oftewel het uitbreiden van deze breuklijnen naar andere delen van de samenleving, zoals de media, intellectuelen en kiezers.
# [[Institutionalisering|Institutionaliseren]] oftewel het toekennen van een expliciete institutionele rol aan de groepen.
 
== Voorbeelden van facties ==