Res gestae divi Augusti: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 31:
Kort na de dood van Augustus zien we overal in het Romeinse Rijk een Augustus-cultus opduiken, niet alleen in de provincie, zoals in ''Ancyra'' ([[Ankara]]), maar ook in bijvoorbeeld [[Herculaneum (Napels)|Herculaneum]], waar de cultusruimte met zijn schitterende wandschilderingen bewaard is gebleven. De Res Gestae lijkt vooral geschreven te zijn met het doel deze cultus te onderbouwen.
Ook met de Res Gestae zelf probeerde Augustus zijn erfenis te verstevigen, hij weet op welke twee groepen hij zijn pijlen moet richten, de rijke elite en het plebs. Voor iedere groep zijn er verschillende mededelingen en prestaties verteld. Voor het plebs heeft de keizer de graantekorten opgelost en gesubsidieerd, spelen georganiseerd, geld gegeven aan het volk namens Julius Caesar en zichzelf en later ook land herverdeeld voor soldaten. Er zijn vele tempels en andere publieke gebouwen gerestaureerd. En ook heeft Augustus van Spanje tot Perzië, van Ethiopië tot aan de Elbe gevochten en gewonnen en vele koningen laten buigen voor de Romeinen.
Over het waarom kunnen we kort zijn. In de inleiding van het document wordt verhaald hoe hij op 19-jarige leeftijd een leger ronselde en strijd leverde om de staat van de willekeur van een politieke partij te bevrijden. De herinnering aan de verschrikkingen van de burgeroorlog en de corruptie en het machtsmisbruik van de late republiek hebben Augustus ervan overtuigd dat alleen een verlicht despoot, zoals dat later heette, de ''Res Publica'' in goede banen kon leiden. Zijn opvolger zou, als hij niet op de een of andere manier een goddelijk mandaat krijgt, zeer zwak zijn en een nieuwe burgeroorlog bijna onvermijdelijk. Door zichzelf (postuum) als godheid te presenteren, verleent hij Tiberius het goddelijk aureool dat deze nodig heeft om zich als onbetwist alleenheerser te kunnen handhaven.▼
Voor de senatoren zijn al deze wapenfeiten niet verkeerd, zeker de buitenlandse overwinningen niet, maar wat voor hen echt belangrijk is, is respect voor republikeinse tradities en voor henzelf als groep. Ook hier maakt de keizer claims over. Hij wist de staat te bevrijden van een factie, hij wees overvloedige triomftochten af, evenals het dictatorschap en ambten die “in strijd waren met de Romeinse traditie”. Als grootste gebaar heeft Augustus zijn macht opgegeven nadat alle gevaren geweken waren. Naast deze propaganda van macht afstaan aan de senaat sloot Augustus verschillende compromissen die het mogelijk maakten voor senatoren om voorheen machtige functies uit te oefenen zoals consul en vooral ook proconsul in de provincies. Op deze manier had de keizer een monopolie op de machtigste positie maar geen monopolie op ambten en aanzien, ook al zou elke senator altijd ver onder Augustus staan. De armen kocht Augustus om met brood en spelen, de rijken werden gepaaid met respect voor een republikeinse façade en genoeg ruimte om zelf functies te bekleden.<ref>{{Citeer boek|titel=Augustus, Mijn Wapenfeiten|auteur=V. Hunink|taal=nl|url=https://www.vincenthunink.nl/documents/RESGESTAE_HR.pdf|uitgever=Carptim|datum=2019|ISBN=978 90 8704 823 5}}</ref>
▲
Tevens legt Augustus echter, door het goede, goddelijke, voorbeeld te geven, de lat voor zijn opvolger vrij hoog voor wat betreft de verwachtingen die aan een ''Caesar'' gesteld mogen worden. Een goede graanvoorziening en spelen (ofwel, ''panem et circenses'') krijgen een plaats naast het bouwen van publieke gebouwen, baden en theaters en militaire inspanningen. Ook goede relaties met de [[Senaat (Rome)|Senaat]] en de [[Patriciër]]s komen regelmatig terug, want de positie van de princeps is in die tijd als "eerste onder zijns gelijken" gebaseerd op een delicaat machtsevenwicht. Zodoende poogt Augustus over het graf heen zijn invloed uit te oefenen.
| |||