Versie van 15 apr 2021 14:49 bewerken Hannolans (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 62.008 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting Label: bewerking met nieuwe wikitekstmodus ← Oudere bewerking		Versie van 15 apr 2021 15:12 bewerken ongedaan maken Dqfn13 (overleg \| bijdragen) moderatoren 94.837 bewerkingen →‎Geschiedenis: bronnen samengevoegd. Nieuwere bewerking →
Regel 27: Aan het eind van de 19e eeuw werd Coen als een nationale held gezien. Hij gold als een daadkrachtige belangenbehartiger in het [[Verre Oosten]] van de Nederlandse belangen. Coen was een van de vormgevers van het handelsimperium van de [[Vereenigde Oostindische Compagnie]] en stichter van de stad [[Batavia (Nederlands-Indië)\|Batavia]].<ref>Gemeente Hoorn: [http://www.hoorn.nl/Int/Welkom-in-Hoorn/De-stad-Hoorn/Erfgoed/Hoofdstukken-uit-de-geschiedenis/Standbeeld-JP-Coen.html Standbeeld JP Coen]. Bezocht: 24 december 2012</ref> Aan het eind van de 19e eeuw had Nederland, na de [[Belgische Revolutie\|afsplitsing van België]], behoefte aan een of meer nieuwe nationale helden. Jan Pieterszoon Coen werd daar een van. Hij toonde dat Nederland groot was als zeevarende natie. Ter gelegenheid van 250 jaar Batavia werd in 1876 met geld ingezameld door een Nederlands nationaal comité een standbeeld van Coen geplaatst aan het Waterlooplein in [[Weltevreden (Batavia)\|Weltevreden]], ontworpen door [[Eugène Lacomblé (beeldhouwer)\|Eugène Lacomblé]].<ref>https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010803002:mpeg21:a0001</ref> Een replica van dit beeld werd geplaatst op de [[Internationale Koloniale en Uitvoerhandel Tentoonstelling (Amsterdam)\|koloniale tentoonstelling in Amsterdam]] in 1883. Het beeld in Nederlands-Indië werd in maart 1943 door de Japanse bezetters omvergetrokken.<ref>https://archief.ntr.nl/deoorlog/page/mappen/781747/Standbeeld+Coen+in+Jakarta.html</ref> In 1886 besloot de Hoornse Vereeniging voor Volksvermaken de 300e geboortedag van Coen in 1887 groots te vieren met feestelijkheden en stemde in met het voorstel van onderwijzer P. Bakker tot oprichting van een standbeeld.<ref name="WFM">Snijders, Emmie, [https://wfm.nl/coen/standbeeld Het standbeeld van Coen], [[Westfries Museum]], bezocht op 15 april 2021</ref> Het geld bijeengelegd door een nationaal comité dat in sociëteit [[Odeon (Amsterdam)\|Odéon]] in [[Amsterdam]] in januari 1887 met 140 geïnteresseerden voor bijelkaar kwam om lokale burgercomités op te richten.<ref~~>https:~~ name="WFM"/~~/wfm.nl/coen/standbeeld</ref~~> Het totale benodigde geld voor het beeld was in 1891 ingezameld. Drie kunstenaars dongen mee om de opdracht uit te mogen voeren: [[Eugène Lacomblé (beeldhouwer)\|Eugène Lacomblé]], [[Frans Stracké]] en [[Ferdinand Leenhoff]], de uiteindelijke winnaar. Een schaalmodel van het ontwerp van Stracké bevindt zich in het [[Westfries Museum]] en van Lacomblé in het [[Rijksmuseum Amsterdam]]. In april 1893 werd het beeld onder toeziend oog van verschillende afgevaardigden gegoten in de ijzergieterij van Marijnen te Breda.<ref>https://www.oudhoorn.nl/kwartaalblad/artikel.php?id=00765</ref> Eind mei werd het per trein getransporteerd naar Hoorn.<ref>https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000165312:mpeg21:a0004</ref><ref>https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385614:mpeg21:a0062</ref> <gallery> Studie voor beeld Jan Pietersz Coen.JPG\|Studiemodel voor het standbeeld door Stracké in het [[Westfries Museum]] Regel 33: </gallery> Het beeld werd in 1893 op 30 mei onthuld, de dag dat Batavia ingenomen werd en overgedragen aan de gemeente Hoorn.<ref name="MacKenzie">{{Citeer boek \| achternaam =MacKenzie \| voornaam =John M. \| auteurlink = \| medeauteurs =Andrew S. Thompson \| datum =2015 \| titel =Sites of imperial memory \| uitgever = \| plaats = \| ISBN =9780179190813 \| NUR = \| pagina's = \| taal =en \| URL =https://books.google.nl/books?id=R3C5DwAAQBAJ&lpg=PT158&ots=yAEq4y6SNr&dq=Jan%20Pietersz%20Coen%3A%20a%20man%20they%20love%20to%20hate&hl=nl&pg=PT172#v=onepage&q=Jan%20Pietersz%20Coen:%20a%20man%20they%20love%20to%20hate&f=false \| bezochtdatum =15 april 2021 }}</ref> Het standbeeld werd onthuld in aanwezigheid van burgemeester [[August Eduard Zimmerman]], en vanuit het [[Kabinet-Van Tienhoven\|kabinet]] de ministers [[Johannes Tak van Poortvliet]], [[Joannes Coenraad Jansen]], [[Cornelis Lely]] en [[Willem Karel van Dedem]], minister van koloniën. Gedurende de voorafgaande avond en op en de dag zelf vonden er door de stad feestelijkheden plaats.<ref~~>https://books.google.nl/books?id~~ name=~~R3C5DwAAQBAJ&lpg=PT158&ots=yAEq4y6SNr&dq=Jan%20Pietersz%20Coen%3A%20a%20man%20they%20love%20to%20hate&hl=nl&pg=PT172#v=onepage&q=Jan%20Pietersz%20Coen:%20a%20man%20they%20love%20to%20hate&f=false<~~"MacKenzie"/~~ref~~> Leenhoff werd benoemd tot [[Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw]] en Aghina, secretaris van het uitvoerend comité werd benoemd tot [[Ridder in de Orde van Oranje Nassau]].<ref>https://www.oudhoorn.nl/presentaties/2011/JP%20Coen%20-%20Versie%20Oud%20Hoorn.pdf</ref> <gallery> Regel 40: </gallery> Tot aan de Tweede Wereldoorlog werden jaarlijks kransen gelegd.<ref~~>https:~~ name="WFM"/~~/wfm.nl/coen/standbeeld</ref~~> In 1937 werd Coens 350e geboortedag uitgebreid gevierd tijdens de Coenfeesten. Bij het standbeeld werd een krans gelegd door minister [[Hendrikus Colijn]]. Na de soevereiniteitsoverdracht aan Indonesië kantelde de beeldvorming over Coen en verviel de functie van eerbetoon aan de stichter van Batavia.<ref>https://wfm.nl/coen/beeldvorming</ref> In 1964 kreeg het standbeeld een [[Rijksmonument\|rijksmonumentale]] status. In 2011 viel het beeld bij het terugplaatsen met een kraanwagen van straatverlichting na de kermis van de sokkel.<ref>{{Citeer web\|url=https://www.trouw.nl/gs-b01456ca\|titel=Omstreden standbeeld J.P. Coen van sokkel gevallen\|bezochtdatum=2021-04-15\|auteur=ANP/Redactie\|datum=2011-08-16\|werk=Trouw\|taal=nl-NL}}</ref> Delen van het kanon en de zwaard waren afgebroken en het beeld in oktober na restauratie teruggeplaatst.<ref>{{Citeer web\|url=https://www.binnenlandsbestuur.nl/bestuur-en-organisatie/nieuws/jan-pieterszoon-coen-terug-op-sokkel.2377971.lynkx\|titel=Beeld Jan Pieterszoon Coen terug op sokkel in Hoorn\|bezochtdatum=2021-04-15\|werk=Binnenlands Bestuur\|taal=nl}}</ref>

Standbeeld van Jan Pieterszoon Coen: verschil tussen versies