Non-profit: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Bever (overleg | bijdragen)
IoviBovi (overleg | bijdragen)
Inhoudelijke aanvullingen
Regel 1:
'''Non-profit''' wilof zeggen'''not datfor erprofit''', letterlijk vertaald '''geenzonder winstoogmerkwinst''' isof '''niet voor winst''', betekent in bredere zin werken met een niet-commercieel, maatschappelijk doel. EenHet begrip wordt in Nederland veelal gebruikt in samenhang met een organisatie, de '''non-profitorganisatie''', deze heeft niet als doel [[winst (onderneming)|winst]] te maken en kanonderscheidt zich daarmee worden onderscheiden van een [[onderneming]]. TochZonder kanwinstoogmerk hetbetekent zijnniet dat degenengeen diegeld gebruikmakenkan vanworden degevraagd voor producten of diensten of geen winst mag worden gemaakt, kenmerkend en is besteding van de winst.<ref>{{Citeer web|url=https://cepe-eua.org/nl/wat-is-het-verschil-tussen-een-non-profitorganisatie-en-een-sociale-onderneming-e2eVgrWc|titel=Wat is het verschil tussen een non-profitorganisatie daarvooren moeteneen betalensociale onderneming? {{!}} 2021|bezochtdatum=2021-03-20|werk=cepe-eua.org}}</ref>
 
Een onderneming in België en Nederland is per definitie gericht op het maken van winst en besteding daarvan aan eigenaren, aandeelhouders en bedrijfsmatige doelen. In andere landen kent men ook het bedrijf zonder winstoogmerk, bijvoorbeeld in Amerika de ''nonprofit corporation.''<ref>{{Citeer journal|titel=Nonprofit corporation|journal=Wikipedia|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Nonprofit_corporation&oldid=951990864|taal=en}}</ref> <ref>{{Citeer web|url=https://definitions.uslegal.com/n/non-profit-corporation/|titel=Non Profit Corporation Law and Legal Definition {{!}} USLegal, Inc.|bezochtdatum=2021-03-20|werk=definitions.uslegal.com}}</ref> <ref>{{Citeer web|url=https://www.law.cornell.edu/wex/non-profit_organizations|titel=Non-profit organizations|bezochtdatum=2021-03-20|werk=LII / Legal Information Institute|taal=en}}</ref> In België en Nederland is er alleen de stichting of [[vereniging zonder winstoogmerk]], in andere landen bestaat ook de stichting met winstoogmerk, bijvoorbeeld in Duitsland de ''Stiftung & Co KG''.<ref>{{Citeer journal|titel=Stiftung & Co. KG|journal=Wikipedia|url=https://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Stiftung_%26_Co._KG&oldid=198454925|taal=de}}</ref> <ref>{{Citeer web|url=https://winheller.com/blog/stiftung-co-kg-vorteile-haftung-vermoegensverwaltung/|titel=Stiftung & Co. KG: Vorteile und Vermögensverwaltung {{!}} WINHELLER - Blog|bezochtdatum=2021-03-20}}</ref> Ook bestaat wereldwijd de zogenaamde [[coöperatie]], een mengvorm van bedrijf en vereniging.<ref>{{Citeer web|url=https://coopnet.nl/wat-is-een-cooperatie/|titel=Wat is een coöperatie {{!}} informatie en uitleg|bezochtdatum=2021-03-20|datum=2015-03-13|taal=nl}}</ref> Elk land heeft eigen regels rond non-profit organisaties die kunnen verschillen van de Belgische of Nederlandse.
 
== Doel en positie in de maatschappij ==
Onder non-profitorganisaties verstaat men veelal ''particuliereprivate'' organisaties;. deOverheden overheidwerken heeftook inzonder principewinstoogmerk ooken voor het geenalgemeen winstdoelstellingbelang, maar valtmen buitennoemt deze indelingniet vannon-profit organisaties naar winstoogmerkorganisatie. DeIn termNederland wordt in Nederlandhet veelbegrip gebruikt bij loopbaanplanning:de gaatmaatschappelijke menindeling werkenvan bijorganisaties naar financieel oogmerk: men kent de overheid, in het [[bedrijfsleven]] of inen de ''non-profitsector''?. Men spreekt ook wel van het [[maatschappelijk middenveld]] om de rol aan te duiden die zulke particuliere organisaties zonder winstoogmerk vervullen in de samenleving.
 
Reikwijdte en doelen van non-profitorganisaties zijn divers en lopen sterk uiteen. Het kan gaan om een dorpsmuziekvereniging of internationale stichting die oceanen schoonmaakt. Het kan gaan om doeleinden van algemeen maatschappelijk nut, zoals [[kunst]], [[educatie]], [[politiek]], [[wetenschappelijk onderzoek]] of [[ontwikkelingssamenwerking]] of om het gezamenlijk opvangen van risico's door middel van een verzekering. Het kan ook gaan om particuliere aangelegenheden als onderhoud van familie-landgoederen of behoud van een bijzondere boeken- of schilderijencollectie. Ook kan het gaan om [[belangenorganisatie|belangenbehartiging]] voor een groep of beroep als consumenten, radio-amateurs of verwarmingsinstallateurs. Vaak gaat het om organiseren van activiteiten voor leden, zoals [[thuiszorg]], sportclub, gezelligheidsvereniging of om het onderling geven van immateriële steun, zoals zelfhulpgroepen of een [[hospice]]. Ook zijn er ziekenhuizen zonder winstoogmerk, bioscopen, woningbouwers, musea en kringloopwinkels.
 
Het is niet ongebruikelijk dat grote bedrijven of hun eigenaren een non-profit organisatie opzetten, deels ook om belasting te besparen. Bekende voorbeelden daarvan zijn de [[Koninklijke Philips|Philips]] Sport Vereniging [[PSV]], de [[Ford Foundation]], de [[Nobelprijs]] en de [[Bill & Melinda Gates Foundation]].<ref>{{Citeer web|url=https://www.irs.gov/charities-non-profits/private-foundations/tax-on-net-investment-income-of-private-foundations-reduction-in-tax|titel=Tax on Net Investment Income of Private Foundations: Reduction in tax {{!}} Internal Revenue Service|bezochtdatum=2021-03-20|werk=www.irs.gov|taal=en}}</ref>
 
Het managen van een non-profit organisatie vereist andere kennis vaardigheden dan leiding binnen een bedrijf, er bestaan bijzondere opleidingen.
De doelen van non-profitorganisaties kunnen overigens zeer uiteenlopen. Vaak gaat het maatschappelijke doeleinden, zoals [[kunst]], [[educatie]], [[politiek]], [[Wetenschappelijk onderzoek|onderzoek]], [[Ontwikkelingssamenwerking|ontwikkelingshulp]] of [[belangenorganisatie|belangenbehartiging]].
Het kan ook gaan om private aangelegenheden, zolang de doelstellingen maar niet commercieel zijn. Voorbeelden hiervan zijn sportclubs, gezelligheidsverenigingen en andere groepen die zich richten op recreatieve activiteiten van de leden. Ook zijn er organisaties waarbij de deelnemers elkaar immateriële steun geven, zoals zelfhulpgroepen.
 
== Inkomsten en winst ==
Hoewel non-profitorganisaties geen winstoogmerk hebben, hebbenkunnen zijen mogen ze wel winst maken. Ze hebben in het algemeen wel inkomsten nodig voor hun activiteiten. Deze zijn vaak afkomstig uit belangeloze giften, [[contributie]]s van leden, betalingen voor abonnementen, of [[subsidie]]s van de [[overheid|overheden]] of van charitatieve fondsen. ZeEr kunnen echter ook inkomstenmiddelen binnenhalenbinnenkomen inals ruilvergoeding voor concrete activiteiten, diensten of producten. Deze kunnen alleen voor leden zijn, maar ook aan voor derden, die dan ‘klanten’ kunnen worden genoemd, net als bij een bedrijf. De bijdragen daarvoor kunnen ongeveer gelijk zijn aan de gemaakte kosten, maar ook hoger. DeEen ‘winst’eventueel opbatig de betreffende activiteitsaldo komt dan ten goede aan de andere activiteiten vandoor de organisatie. Inin dathaar gevalstatuten zijnen erreglementen dusvastgelegde ookdoelstellingen ‘klanten’,of netkan als bijalgemene reserve worden bewaard voor tegenvallende resultaten in latere jaren. Een overschot op een commercieeloverheidssubsidie bedrijf– waarbij gemaakte kosten achteraf lager bleken te zijn dan de toegekende subsidie – moet vaak worden terugbetaald.
 
Wat tegen vergoeding kan worden aangeboden kan zeer uiteenlopen: van ansichtkaarten, postzegels en andere kleinigheden tot aandelen in forse projecten.
Wat er tegenover de bijdrage staat kan wederom zeer uiteenlopen: van ansichtkaarten of andere kleinigheden, gekocht door sympathisanten om het goede doel te steunen, tot forse projecten. Zo zijn er adviesbureaus die aan commerciële klanten een hoger tarief vragen terwijl ze voor andere gratis werken (''pro bono'') of tegen een symbolische bijdrage. Een dergelijk bureau kan georganiseerd zijn als organisatie zonder winstoogmerk (echte non-profit) of als [[sociale onderneming]].
 
Als een organisatie subsidie krijgt van de overheid, wordt ze veelal ook door de overheid op kwaliteit gecontroleerd. Als de organisatie niet aan de kwaliteitseisen van de overheid voldoet, kan de subsidie stopgezet worden.
 
== Pro bono - Pro deo ==
Hoewel een organisatie zonder winstoogmerk per definitie geen winst nastreeft, sluit dit niet uit dat er toch winst kan worden geboekt aan het einde van het boekjaar, dat wil zeggen een voordelig saldo. Deze kan dan worden gebruikt om de activiteiten van de organisatie verder uit te bouwen of als algemene reserve worden bewaard voor tegenvallende resultaten in latere jaren. Een overschot op een overheidssubsidie – waarbij gemaakte kosten achteraf lager bleken te zijn dan de toegekende subsidie – moet vaak worden terugbetaald.
Er zijn professionele adviesbureaus die ervoor kiezen voor bepaalde (groepen) personen tegen een symbolische bijdrage te werken, ze werken ''pro bono'' (voor het goede) of ''pro deo'' (voor God). Dit wordt in bepaalde beroepsgroepen als beroepseer gezien, bijvoorbeeld de advocatuur. Naast de normale betalende klanten werd voor een klein deel zonder vergoeding gewerkt. Een dergelijk bureau kan ook georganiseerd zijn als organisatie zonder winstoogmerk of als [[sociale onderneming]], bekend is de zogenaamde ''sociale advocatuur''.
 
== Rechtsvorm van non-profitorganisaties ==
Regel 25 ⟶ 31:
 
== Not-only-for-profit, not-for-profit ==
De Engelstalige term ‘not-for-profit’ (‘niet voor winst’) wordt ook wel gebruikt voor non-profit (‘geen winst’). Sommige Engelstaligenrechtssystemen in Engelstalige landen maken onderscheid tussen beide termen, maar hier is geen overeenstemming over.
 
Wanneer winst wel een doel is en tegelijkertijd heeft de organisatie ookheeft een [[Ideële organisatie|ideëel doel]], (zoals bij een ‘sociale onderneming’)onderneming', dan wordt zo’nde organisatievorm wel ‘not-only-for-profit’ genoemd, afgekort tot ‘nofp’.
 
== Zie ook ==
Regel 37 ⟶ 43:
[[Categorie:Non-profitorganisatie| ]]
[[Categorie:Economie]]
[[Categorie:Rechtspersonen]]
[[Categorie:Recht]]
 
== Bronvermeldingen en noten ==
{{references}}