Primaire kleur: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 2:
De '''primaire kleuren''' zijn de [[kleur]]en die theoretisch volstaan om, als ze door menging met elkaar gecombineerd worden, het grootst mogelijke kleurengamma, of [[gamut]] te verkrijgen.
 
In het subtractieve systeem, bij het mengen van verf of bij het maken van drukwerk, zijn de primaire kleuren [[Geel (kleur)|geel]], [[cyaan]] (een lichte kleur blauw) en [[Magenta (kleur)|magenta]] (een soort roze). Bij het additieve systeem, het mengen van licht, zoals dat gebeurt op een beeldscherm of bij toneelverlichting, zijn de primaire kleuren rood, groen en blauw.
 
In de schilderkunst worden traditioneel de subtractieve primaire kleuren aangegeven als rood, geel en blauw. Dit is afkomstig uit een verouderde [[kleurenleer]] uit de achttiende eeuw. Met deze kleuren lukt het echter niet om een zuiver paars of groen te mengen. Destijds waren pigmenten voor cyaan en magenta nog niet beschikbaar.
 
== Verschillende kleurmengsystemen ==
* In de '''kleurendruk''', waar evenals bij '''transparante verf''' gebruik wordt gemaakt van [[subtractieve kleurmenging]], gelden deals secundaireprimaire kleuren [[cyaan]], [[magenta (kleur)|magenta]] en [[geel (kleur)|geel]] (CMY - Y van yellow) als basiskleuren. Ze worden ook wel de lichte hoofdkleuren genoemd. Met deze drie kleurtinten blijkt het grootst mogelijke kleurgamma gemaakt te kunnen worden.<ref>{{Citeer web|url=https://www.drukwerkdeal.nl/nl/pages/primaire-kleuren|titel=Wat zijn primaire kleuren?|bezochtdatum=2021-03-11|werk=Drukwerkdeal.nl|taal=nl-NL}}</ref> Bij subtractieve menging is de mengkleur altijd donkerder dan de donkerste bronkleur.
* In de '''beeldschermtechniek''', maar ook bij het '''mengen van bundels licht''' (zoals in de theatertechniek met gekleurde spots gebeurt), wordt [[additieve kleurmenging]] gebruikt. De primaire kleuren [[rood (kleur)|rood]], [[Groen (kleur)|groen]] en [[blauw (kleur)|blauw]] (RGB) zijn dan de basiskleuren. Ze worden ook wel de donkere hoofdkleuren genoemd. Bij additieve menging is de mengkleur altijd lichter dan de lichtste bronkleur. Er bestaan [[Test kleur weergave|prestatietests]] om de kwaliteit van een beeldscherm vast te stellen.
* Bij '''dekkende verf''', maar ook in een [[mozaïek]] of een geruit weefsel, wordt gebruikgemaakt van [[partitieve kleurmenging]]. Bij partitieve menging is de mengkleur lichter dan de donkerste en donkerder dan de lichtste bronkleur. Om alle kleuren in verzadiging te kunnen mengen hebben we naast cyaan, magenta en geel, ook rood, groen en blauw nodig, dus de lichte en de donkere hoofdkleuren. De gangbare opvatting waarbij [[rood (kleur)|rood]], [[blauw (kleur)|blauw]] en [[Geel (kleur)|geel]] als primaire kleuren worden beschouwd bij deze menging is onjuist. Men kan dan in feite geen verzadigd magenta of cyaan verkrijgen, alleen een flets groen of roze.
Regel 58:
== Externe links ==
* [http://www.natuurkunde.nl/artikelen/view.do?supportId=782357 Artikel met simulatie van additieve en subtractieve kleurmenging]
{{Appendix}}{{Navigatie kleuren}}
 
{{Navigatie kleuren}}
 
[[Categorie:Kleur]]