|
| onderschrift = Het Plein van de Vereniging
}}
[[File:Pestsaule und Dom zu Timisoara.jpg|thumb|Rooms Katholieke-katholieke kerk]]
'''Timișoara''' ([[Duits]]: ''Temeswar'' of ''Temeschburg'', [[Hongaars]]: ''Temesvár'', [[Servisch]]: Темишвар; ''Temišvar'') is een stad in het westen van [[Roemenië]] in het district (''județ'') [[District Timiș|Timiș]] en de voornaamste stad van het [[Banaat]]. De stad had in 2011 een inwonertal van 319.279. De stad ligt aan de [[Bega (rivier in Zuidoost-Europa)|Bega]], een zijrivier van de [[Tisza (hoofdbetekenis)|Tisza]].
== Naam ==
Timișoara is een verbastering van de Hongaarse naam van de stad: Temesvár. Deze naam betekent burcht (vesting) aan de rivier de Temes ([[Timiș (rivier)|Timiș]] in het Roemeens). Het Hongaarse woord ''vár'' betekent burcht in het Hongaars. Ook deDe Duitse naam Temeschburg is een letterlijke vertaling van de Hongaarse naam. De rivier de [[Timis (rivier)|Timiș]] loopt overigens niet meer door de stad, in de stad18e lageeuw voorheenzijn eldersveel [[meander (waterloop)|meanders]] van die rivier doorgesneden en Timișoara ligt nu aan de rivier de [[Bega (rivier in Zuidoost-Europa)|Bega]].
== Geschiedenis ==
De tweede helft van de 19de eeuw was voor Timișoara een bloeiperiode. De stad kreeg aansluiting op het spoorwegnet, de Bega werd gekanaliseerd en de stad kreeg al op 12 november 1884 elektrische [[straatverlichting]], een feit waarop de stad nog steeds trots is, omdat die toen nog vrijwel nergens anders in Europa was ingevoerd.
Sinds het einde van de Eerste Wereldoorlog en de opheffing van de Dubbelmonarchie ([[Verdrag van Trianon]], 1920) behoort Timișoara tot Roemenië. Eind december 1989 leidden protesten in deze stad tot de [[Roemeense Revolutie]] die het regime van de communistische dictator [[Nicolae Ceaușescu]] ten val bracht, waarbij met name de Hongaarse dominee [[László Tőkés]] een rol speelde. Circa 70 mensen in Timișoara verloren het leven in Timișoara.<ref>[http://www.procesulcomunismului.com/marturii/fonduri/mmioc/libpol/docs/22nrmort.htm Numărul morților revoluției din Timișoara<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref>
{{Clearleft}}
== Bevolkingssamenstelling ==
TimisoaraTimișoara is in de loop van de geschiedenis altijd een etnisch gemengde stad geweest. In de 19e eeuw waren de Duitstaligen in de meerderheid, in 1880 was hun aandeel in de bevolking 55%. Tot de Tweede Wereldoorlog bleef de Duitstalige groep de grootste van de stad. Ook de Hongaren waren een grote groep in de bevolking van de stad. Na de Tweede Wereldoorlog nam het aantal Roemenen steeds verder toe. Tegenwoordig is de Duitse bevolkingsgroep geminimaliseerd. De Hongaren vormen tot op heden de grootste minderheid met circa 5% van de bevolking, in 1930 vormden zij nog bijna een derde van de bevolking (31%), in 1977 was het aantal Hongaren op haar hoogtepunt toen ze met ruim 36.000 zielen nog ruim 13% van de bevolking vormden. TimisoaraTimișoara is nu een stad onder Roemeense dominantie.
{| class="toccolours" style="margin: 0 1em 0 1em;" width="80%"
![[Slowaken]]
![[Bulgaren]]
![[OekrainersOekraïners]]
!Overigen
|-
| align="center" |
|-
| align="center" |2011<ref>[http://nepszamlalas.adatbank.transindex.ro/?pg=etnikai&id=3602 Timişoara / Temesvár (Temes megye)]</ref>
| align="center" |'''319.279'''
| align="center" |267.363
=== Hongaarse gemeenschap ===
De Hongaarse gemeenschap van TimisoaraTimișoara noemt de stad nog steeds Temesvár (hiervan is de Roemeense naam een verbastering). De gemeenschap kende haar hoogtepunt in de jaren tussen 1910 en 1930 toen de Hongaren ruim 30 procent van de stadsbevolking vormden. In 1920 werd TimisoaraTimișoara onderdeel van Roemenië en trok een deel van de Hongaren weg, in de Tweede Wereldoorlog kwam een sterke groei van de Roemenen in de stad op gang en in de decennia daarna verloor TimisoaraTimișoara haar multi-etnische karakter toen ook de Duitsers wegtrokken. De Hongaarse gemeenschap heeft nog wel eigen scholen voor voortgezet onderwijs: het Béla Bartók Liceum en het RK Piaristen Gerhardinum Liceum. In het centrum van de stad staat het Hongaarse Gergély Csiky staatstheater. Radio Timișoara zendt elke middag een Hongaarstalig programma uit. In de raad van de stad heeft de [[Democratische Unie van Hongaren in Roemenië]] twee zetels.
Tegenwoordig heeft de Hongaarse gemeenschap nog eigen scholen voor voortgezet onderwijs, het Béla Bartók Liceum en het RK Piaristen Gerhardinum Liceum.
In het centrum van de stad staat het Hongaarse Gergély Csiky staatstheater.
Radio Timisoara zendt elke middag een Hongaarstalig programma uit. In de raad van de stad heeft de [[Democratische Unie van Hongaren in Roemenië]] twee zetels.
== Sport ==
== Externe links ==
* [http://www.harti-orase.ro/ Kaart van TimisoaraTimișoara]
* {{en}}[https://web.archive.org/web/20180501161504/http://www.timisoara-tourism.com/ Toerisme in TimisoaraTimișoara]
{{Appendix}}
| 