Wikipedia

Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Lien Horemans (overleg | bijdragen)
19 bewerkingen
Versie 57808952 van Saschaporsche (overleg) ongedaan gemaakt.
Labels: Ongedaan maken Ongedaan gemaakt
Geen bewerkingssamenvatting
Labels: Ongedaan gemaakt Visuele tekstverwerker
Regel 27:
| portaal = België |functienaam2=Minister voor Buitenlandse Handel|functie2=[[Sophie Wilmès]]}}
 
De '''Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking''' (FOD BuZa) is het [[ministerie van Buitenlandse Zaken]] van het Koninkrijk België en is belast met het Belgisch buitenlands beleid, de betrekkingen met de Europese Unie, het ontwikkelingssamenwerkingsbeleid en bepaalde onderdelen van het beleid inzake buitenlandse handel. Het hoofdbestuur in Brussel stuurt het netwerk van diplomatieke en consulaire vertegenwoordigingen in het buitenland aan.
 
== Missie, kernopdrachten en visie<ref>{{Citeer boek|titel=Bestuursovereenkomst met betrekking tot de werking van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 2016-2018|auteurlink=|auteur=|medeauteurs=|taal=|url=https://diplomatie.belgium.be/sites/default/files/downloads/2016-2018_bestuursovereenkomst.pdf|uitgever=|datum=|pagina's=|ISBN=}}</ref> ==
De '''Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking''' (FOD BuZa) is het [[ministerie van Buitenlandse Zaken]] van het Koninkrijk België en is belast met het buitenlands beleid en de betrekkingen met de Europese Unie.
 
=== Missie ===
Sinds 1831 is het gevestigd in Brussel. Vanuit het hoofdbestuur wordt het volledige netwerk van diplomatieke posten in het buitenland beheerd en gecoördineerd.
De FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking behartigt, verdedigt en bevordert de belangen van België en van de Belgen in het buitenland, stimuleert de coherentie van het buitenlands optreden en coördineert het Europese beleid van België als federaal land. De FOD Buitenlandse Zaken streeft naar een veilige, rechtvaardige en voorspoedige wereld.
 
=== MissieKernopdrachten ===
De belangrijkste opdrachten van de FOD BuZa kunnen als volgt samengevat worden:
De FOD BuZa heeft als missie het buitenlands beleid van België uit te voeren. Hij "behartigt, verdedigt en bevordert de belangen van België en van de Belgen in het buitenland, stimuleert de coherentie van het buitenlands optreden en coördineert het Europese beleid van België als [[België#Federalisering|federaal land]]. De FOD BuZa streeft naar een veilige, rechtvaardige en voorspoedige wereld."<ref>{{Citeer boek|titel=Bestuursovereenkomst met betrekking tot de werking van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 2016-2018|auteurlink=|auteur=|medeauteurs=|taal=|url=https://diplomatie.belgium.be/sites/default/files/downloads/2016-2018_bestuursovereenkomst.pdf|uitgever=|datum=|pagina's=|ISBN=}}</ref>
 
* de verdediging van de politieke, economische en juridische belangen van België;
De werking van de FOD BuZa is vastgelegd in een overeenkomst gesloten tussen het hoofdbestuur en de politieke overheden, vertegenwoordigd door de [[Lijst van Belgische ministers van Buitenlandse Zaken|minister van Buitenlandse Zaken en Europese Zaken]]. Deze ‘bestuursovereenkomst’ bepaalt de missie, de visie en de doelstellingen van het bestuur.
* de bescherming van en de bijstand aan de Belgen in het buitenland, alsook de bijstand aan het in België gevestigde diplomatiek/internationaal korps;
* het voorbereiden, coördineren en opvolgen van het Belgische Europabeleid in al zijn facetten;
* de verdediging van fundamentele waarden, zoals democratie, menselijke waardigheid, mensenrechten, de rechtsstaat en gendergelijkheid;
* bijdragen tot een vredevolle en veilige wereld, door de versterking van het multilaterale systeem (de Verenigde Naties en dergelijke) en de internationale rechtsorde;
* bijdragen tot een solidaire internationale samenleving en armoedebestrijding, onder meer door een doelgerichte en duurzame ontwikkelingssamenwerking.
 
=== Visie ===
Volgens zijn bestuursovereenkomst zijn dit de prioriteiten voor de FOD BZ:
De FOD Buitenlandse Zaken wil als overheidsorganisatie een meerwaarde betekenen voor de Belgische en internationale samenleving. Hij is:
 
* klantgericht, met aandacht voor de noden van zijn gebruikers, intern zowel als extern;
* "de verdediging van onze fundamentele waarden, zoals democratie, menselijke waardigheid, mensenrechten en gendergelijkheid;
* een moderne, performante en efficiënte organisatie, die erin slaagt op een snelle en efficiënte manier de vooropgestelde doelstellingen te bereiken;
* bijdragen tot een vredevolle en veilige wereld, door de versterking van het multilaterale systeem en de internationale rechtsorde;
* een aantrekkelijke, dynamische en innoverende werkgever, waar medewerkers gemotiveerd zijn om dagelijks het beste van zichzelf te geven omdat zij de nodige inspraak en verantwoordelijkheid krijgen, ondersteund worden in hun ontwikkeling, kunnen werken in een aangename en veilige omgeving, en over mogelijkheden beschikken om hun werk en gezinsleven beter op elkaar af te stemmen.
* bijdragen tot armoedebestrijding en een solidaire internationale samenleving, met name door een doelgerichte en duurzame ontwikkelingssamenwerking;
* de verdediging van de politieke, economische en juridische belangen van ons land;
* de bescherming van en de bijstand aan de Belgen in het buitenland, alsook de bijstand aan het in Brussel/België gevestigde diplomatieke/internationale personeel;
* het voorbereiden, coördineren en opvolgen van het Belgische Europabeleid in al zijn facetten."<ref>{{Citeer boek|titel=Bestuursovereenkomst met betrekking tot de werking van de federale overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 2016-2018|auteurlink=|auteur=|medeauteurs=|taal=|url=Bestuursovereenkomst met betrekking tot de werking van de federale overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 2016-2018|uitgever=|datum=|pagina's=|ISBN=}}</ref>
 
De concrete bijdrage van de FOD aan zijn missie blijkt onder meer uit een aantal initiatieven:
Concreet coördineert de FOD BuZa het Belgische buitenlandse beleid en ’s lands betrekkingen met de rest van wereld.
[[Bestand:Philippe Goffin.jpg|alt=|miniatuur|''Philippe Goffin, huidig Belgisch minister van Buitenlandse Zaken.'']]
 
* De Belgische diplomatie vervulde vaak een voortrekkersrol in internationale akkoorden inzake ontwapening, bijvoorbeeld bij de [[Ottawa-conventie|Ottawa-Conventie]] van 1997<ref>« Timeline of the International Campaign to Ban Landmines » .ICBL.  From the original on 9 October 2016. Retrieved 21 September 2016.</ref> en van de Oslo-Conventie in 2008.
=== Bevoegde ministers ===
* In 2010 nam België het voorzitterschap van de [[Raad van de Europese Unie#:~:text%3DDe%20Raad%20van%20de%20Europese%20Unie%20(ook%20wel%20Raad%20van%2Cbepaalde%20beleidsbepalende%20en%20co%C3%B6rdinerende%20taken.|Raad van de EU]] waar, de FOD BuZa stond in voor de coördinatie. Ons land realiseerde opmerkelijke doorbraken in specifieke dossiers zoals het Europees patent en het vrijhandelsakkoord met Zuid-Korea. Het volgende Belgische voorzitterschap vindt plaats tijdens de eerste helft van 2024<ref>Beke, M. 2011. Review of the Belgian Rotating Presidency: From Political to Administrative Leadership (ARI). Elcano Royal Institute.</ref>.
* Op aansturen van minister van Ontwikkelingssamenwerking [[Alexander De Croo]] stond België in 2017 mee aan de wieg van de She Decides-campagne, die opkomt voor vrouwenrechten, en in het bijzonder seksuele en reproductieve rechten. De Belgische, Nederlandse, Zweedse en Deense regeringen organiseerden in maart 2017 een donorconferentie in Brussel voor de campagne. Sindsdien is She Decides uitgegroeid tot een mondiale beweging<ref>{{Citeer web|url=https://www.shedecides.com/|titel=She Decides.|bezochtdatum=15/02/2021|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=en}}</ref>.
* Van 2019 tot eind 2020 was België een niet-permanent lid van de [[Veiligheidsraad van de Verenigde Naties|VN-Veiligheidsraad]]. Tijdens de stemming over de zetel kreeg België steun van 181 landen, ruim meer dan de nodige tweederdemeerderheid. België focust op de thema’s bescherming, preventie en efficiëntie.
* In november 2019 organiseerde België de grootste Belgische handelsmissie ooit naar China. De missie werd geleid door HKH Prinses Astrid en kwam tot stand door samenwerking tussen het [[Agentschap voor Buitenlandse Handel]], de drie gewestelijke instellingen voor buitenlandse handel ([[Flanders Investment and Trade|Flanders Investment & Trade - FIT]], hub.brussels en het [[Agence wallonne à l’Exportation et aux Investissements Etrangers|Agence Wallonne à l’Exportation - AWEX]]) en de FOD Buitenlandse Zaken. 632 zakenlui, academici en politici namen deel aan de handelsmissie.
 
== Geschiedenis ==
*[[Lijst van Belgische ministers van Buitenlandse Zaken|Minister van Buitenlandse Zaken]]: [[Philippe Goffin]] (sinds 30 november 2019)
Het ministerie van Buitenlandse Zaken van het [[België|Koninkrijk België]] wordt opgericht tijdens de eerste regering van het [[Geschiedenis van België|regentschap]], op 26 februari 1831. Het fungeert in de pas onafhankelijke staat naast vier andere ministeries, namelijk [[Ministerie van Defensie (België)|Oorlogszaken]], [[FOD Financien|Financiën]], [[FOD Binnenlandse Zaken|Binnenlandse Zaken]] en [[Federale Overheidsdienst Justitie|Justitie]]. Samen met de uitbouw van het hoofdbestuur worden ook de eerste diplomatieke posten geopend, eerst in [[Londen]] en [[Parijs]].
*[[Lijst van Belgische ministers van Ontwikkelingssamenwerking|Minister voor Ontwikkelingssamenwerking]]: [[Alexander De Croo]] (sinds 11 oktober 2014)
*Minister van Europese Zaken: [[Koen Geens]] (sinds 30 november 2019)
*[[Lijst van Belgische ministers van Buitenlandse Handel|Staatssecretaris voor Buitenlandse Handel]]: [[Pieter De Crem]] (sinds 11 oktober 2014)
 
Tussen 1830 en 1880 tracht het jonge en neutrale België zich internationaal te positioneren. Daarbij worden de bevoegdheden van het ministerie van meet af aan toegespitst op domeinen die ook nu nog een belangrijke plaats bekleden: “Politieke Aangelegenheden”, “Buitenlandse Handel”, “Consulaten”. De consulaten dragen bij tot de economische en commerciële expansie van België en gaan op zoek naar nieuwe markten. Na 1880 worden de Belgische consulaten het uithangbord van de buitengewone economisch-commerciële bedrijvigheid in België ten gevolge van de industriële revolutie. Het ministerie beheert grote investeringen, voert handelsonderhandelingen en ondertekent de eerste handelsverdragen.
=== Bijstand in het buitenland ===
Consulaire dienstverlening is een essentieel onderdeel van de bedrijvigheid van de FOD in het buitenland. Een groot deel van het budget, het personeel en de media-aandacht wordt daarvoor vrijgemaakt.<ref>{{Citeer boek|titel=Jaarverslag 2016|auteurlink=|auteur=FOD BuZa|medeauteurs=|taal=|url=https://diplomatie.belgium.be/nl/over_de_organisatie/activiteitenverslag|uitgever=|datum=|pagina's=|ISBN=}}</ref>
 
Tijdens de twee wereldoorlogen verhuist het ministerie naar het buitenland. Tijdens 1914-1918 bevindt het zich in Le Havre, tijdens 1940-1945 verhuist het naar Londen. In de daarop volgende decennia ondergaat het takenpakket van het ministerie een grote transformatie. Europa, multilateralisme (internationale samenwerking) en ontwikkelingssamenwerking ontpoppen zich tot specifieke beleidsdomeinen, wat zich ook vertaalt in het organogram van het ministerie.
Het hoofdbestuur en het postennetwerk staan namelijk op de eerste rij wanneer Belgen in het buitenland betrokken raken bij een crisis of ongeval. Daartoe verstrekt de FOD de Belgische burgers reisadvies om hun reis voor te bereiden en te organiseren. Met de onlinetool ''[https://travellersonline.diplomatie.be/ Travellers Online]'', die de FOD heeft ontwikkeld, kunnen de Belgen zich bij het hoofdbestuur registreren om in geval van problemen in het land makkelijker bereikbaar te zijn. Zo kan de FOD de reizigers informeren en assistentie verlenen.
 
In 1997 verhuist het departement van de Quatre Brasstraat in Brussel naar de Karmelietenstraat. Dat gaat gepaard met een nieuwe reorganisatie, waar multilaterale en thematische sectoren (mensenrechten, wetenschappelijke vraagstukken, wapenbeheersing, milieuzaken) steeds meer op de voorgrond treden.
== Geschiedenis ==
Het ministerie van Buitenlandse Zaken van het [[België|Koninkrijk België]] wordt opgericht tijdens de eerste regering van het [[Geschiedenis van België#Onafhankelijkheid van België 1830|regentschap]], op 26 februari 1831. Dat bestuur fungeert in de pas onafhankelijke staat naast vier andere, namelijk [[Ministerie van Defensie (België)|Oorlogszaken]], [[FOD Financien|Financiën]], [[FOD Binnenlandse Zaken|Binnenlandse Zaken]] en [[Federale Overheidsdienst Justitie|Justitie]]. De bevoegdheden van Buitenlandse Zaken evolueren met de jaren, naarmate in België nieuwe aandachtspunten opduiken en er zich grondwetswijzigingen voordoen.
 
In 2000 leidt de [[Copernicushervorming]] tot een wijziging in de terminologie: het “ministerie” wordt een “federale overheidsdienst” met aan het hoofd een “voorzitter van het directiecomité” en niet langer een secretaris-generaal. De FOD heeft zich ook aangepast aan de uitbouw van de federale staat in België en speelt een coördinerende rol in de totstandkoming en vertegenwoordiging van Belgische standpunten inzake Europese of multilaterale dossiers via overleg met andere federale instellingen en de [[Gewesten van België|gewesten]] en [[Gemeenschap (België)|gemeenschappen]] in België.
Samen met de uitbouw van het hoofdbestuur worden ook de eerste diplomatieke posten geopend, eerst in [[Londen]] en [[Parijs]].
 
Door de ontwikkeling van Brussel als internationale hoofdstad met het hoogste aantal diplomatieke vertegenwoordigingen ter wereld, is de FOD BuZa via haar protocoldienst een belangrijk aanspreekpunt voor de vele buitenlandse missies in België.
=== Egmontpaleis ===
{{Zie hoofdartikel|Egmontpaleis|||||||||}}
Eerst is het Egmontpaleis de residentie van de familie [[Huis Egmont|Egmont]] (1532-1729), daarna die van de familie [[Huis Arenberg|Arenberg]] (1729-1918) en in oktober 1918 wordt de [[Brussel (stad)|stad Brussel]] eigenaar. In mei 1964, na een lange periode van verval en vernielingen, koopt de Belgische staat het pand en laat het grondig restaureren. Sinds begin jaren ’70 kan een deel van de FOD BuZa er terecht, maar altijd al was dit gebouw ‘van steen en marmer’ het kloppende diplomatieke hart van [[Brussel (stad)|Brussel]]. Tot op de dag van vandaag ontmoeten buitenlandse prominenten en Belgische politici er elkaar in de pronkvertrekken.
 
== Organisatie ==
In het Egmontpaleis werd op 22 januari 1972 het toetredingsverdrag van [[Verenigd Koninkrijk|Groot-Brittannië]], [[Ierland (land)|Ierland]] en [[Denemarken]] tot de [[Europese Economische Gemeenschap]] getekend. Ook werd hier, in mei 1977, het Egmontpact gesloten, een akkoord dat de communautaire geschillen in België wilde beslechten maar dat door een politieke crisis nooit werd uitgevoerd.
 
=== Bevoegde ministers ===
Het Egmontpaleis staat sinds 2002 op de [[monumentenlijst]].
 
*Vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Europese Zaken en Buitenlandse Handel, en van de Federale Culturele Instellingen: [[Sophie Wilmès]] (sinds 1 oktober 2020)
== Organisatie ==
*Minister van Ontwikkelingssamenwerking en Grootstedenbeleid: [[Meryame Kitir]] (sinds 1 oktober 2020)
[[Bestand:Sophie Wilmès.jpg|alt=Vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Europese Zaken en Buitenlandse Handel, en van de Federale Culturele Instellingen, Sophie Wilmès|miniatuur|Vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Europese Zaken en Buitenlandse Handel, en van de Federale Culturele Instellingen, [[Sophie Wilmès]]]]
[[Bestand:Minister Meryame Kitir.jpg|alt=Minister van Ontwikkelingssamenwerking en Grootstedenbeleid, Meryame Kitir|miniatuur|Minister van Ontwikkelingssamenwerking en Grootstedenbeleid, [[Meryame Kitir]]]]
[[Bestand:Organigram FOD BuZa.jpg|alt=Het organigram van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel & Ontwikkelingssamenwerking|miniatuur|Het organigram van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel & Ontwikkelingssamenwerking]]
 
=== Hoofdbestuur ===
Het hoofdbestuur is als volgt gestructureerd:
Het hoofdbestuur van de FOD BZ bestaat uit zes directies-generaal, ondersteund door vijf stafdirecties:
 
* de directieDirectie-generaal Bilaterale Zaken (DGB)
* de directieDirectie-generaal Consulaire Zaken (DGC)
* de directieDirectie-generaal Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp (DGD)
* de directieDirectie-generaal Europese Zaken en Coördinatie (DGE)
* de directieDirectie-generaal Juridische Zaken (DGJ)
* de directieDirectie-generaal Multilaterale Zaken en Mondialisering (DGM)
*de Stafdirectie Personeel en Organisatie
*de Stafdirectie Begroting en Beheerscontrole
*de Stafdirectie ICT
*de Directie Protocol
*de Directie Strategie & Communicatie
 
==== Directie-generaal Bilaterale Zaken (DGB) ====
De directieDirectie-generaal Bilaterale Zaken (DGB) verdedigt de Belgische belangen in en tegenover andere landen. AldusZe promoot ze bilateraal – van land tot land - de ethische beginselen en de maatschappelijke waarden van België: democratie, welzijn, mensenrechten en respect voor de waardigheid van het individu. Ook schenkt ze bijzondere aandacht aan de ondersteuning van de Belgische economische belangen.
 
De directie-generaal Bilaterale Zaken bestaat uit drie directies:
 
* De directie Bilaterale Betrekkingen groepeert de geografische diensten Buurlanden - West- en Centraal-Europa - Oost- en Zuidoost-Europa, Centraal-Azië - Midden-Oosten en Noord-Afrika - Afrika ten zuiden van de Sahara - Zuid- en Oost-Azië, Oceanië en tot slot Latijns-Amerika.
* De directie Financiële Steun aan de Export bekijkt de mogelijkheden om overheidssteun te verlenen voor exportkredieten en treedt op als het secretariaat van het Comité FINEXPO. Om de uitvoer te stimuleren beschikt FINEXPO over vier soorten financiële instrumenten. Naast de stabilisering van de rentevoet zijn er drie concessionele instrumenten: de intrestbonificatie, de intrestbonificatie met aanvullende gift en de leningen van staat tot staat.
* De directie Economische Belangen groepeert de diensten Vertegenwoordiging van de Economische Belangen Agentschap Buitenlandse Handel, Kamers van Koophandel en Adviseurs Economische Diplomatie (AED) – Economische Akkoorden en tot slot Internationaal Transportbeleid.
 
==== Directie-generaal Consulaire Zaken (DGC) ====
De directieDirectie-generaal Consulaire Zaken (DGC) ondersteunt en begeleidt het werk van de Belgische consulaire afdelingen in het buitenland. dieDeze secties:
 
#* fungeren als een echte gemeentegemeentehuis voor de Belgen die in het buitenland wonen inzake dossiers over onder andere nationaliteit, burgerlijke stand, notariële akten, legalisaties, paspoorten, identiteitskaarten, verkiezingen ….
#* staan landgenoten op doorreis of in moeilijkheden in het buitenland bijstaan bij: toeristen, Belgen die gearresteerd zijn in het buitenland, ouderontvoeringenkindontvoeringen …
#* reiken een visum uit aan buitenlanders die in België wensen te verblijven of er zich wensen te vestigen.
 
De directieDirectie-generaal Consulaire Zaken informeert en assisteert eveneens particulieren in België inzake deover consulaire aangelegenheden die onder haar ressorteren en staat permanent in contact met de Belgische overheden die voor deze domeinen medebevoegdbevoegd zijn (Justitie, BinnelandseBinnenlandse Zaken, gemeenten, gewesten en gemeenschappen).
 
==== Directie-generaal Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp (DGD) ====
De directieDirectie-generaal Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp (DGD) komtis opverantwoordelijk voor de Belgische ontwikkelingssamenwerkingOntwikkelingssamenwerking inen haarvalt diverseonder aspecten.de Debevoegdheid DGD ressorteert ondervan de minister van Ontwikkelingssamenwerking. Ze bestaat uit vijf directies, ondersteund door een Strategisch Comité:
 
De Belgische Ontwikkelingssamenwerking streeft naar duurzame menselijke ontwikkeling. Daarnaast probeert ze de betrokkenheid van de Belgische publieke opinie bij de Noord-Zuid-solidariteit en het ontwikkelingsbeleid te stimuleren en te versterken.
* De geografische directie D1 concentreert zich op de geografische context van onze ontwikkelingssamenwerking, vanuit een regionale invalshoek die rekening houdt met de specifieke context en de noden van de landen uit het Zuiden en die ontwikkelingsresultaten neerzetten als centrale doelstelling heeft.
 
* De thematische directie D2 is bevoegd voor de strategische omschrijving, het gebruik en de opvolging van de Belgische thematische ontwikkelingstools om ontwikkelingsresultaten neer te zetten.
DGD ontwikkelt een gemeenschappelijke visie inzake ontwikkelingssamenwerking via een dialoog met alle overheidsinstellingen die een impact hebben op het ontwikkelingsbeleid, met de ontwikkelingsactoren die betrokken zijn bij de Belgische Ontwikkelingssamenwerking (ngo’s, wetenschappelijke instellingen…) en met de Europese en internationale instellingen. DGD vertaalt deze visie in een aantal prioriteiten voor het hoofdbestuur en het terrein. Daarin spelen de [[Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen]] (SDG’s) een centrale rol.
* De directie Civiele Maatschappij D3 onderhoudt betrekkingen met niet-gouvernementele actoren van het Belgische ontwikkelingsbeleid: de niet-gouvernementele organisaties, universiteiten en wetenschappelijke instellingen, onderwijsgebonden organen, lokale besturen en vakbonden. Die organisaties spelen een belangrijke rol inzake de strijd tegen armoede, capaciteitsopbouw en kritische steun aan het beleid.
* De directie Organisatiebeheersing D4 ondersteunt de strategische opdracht van de DGD en is toegespitst op de doeltreffendheid van de hulp, communicatie en verantwoording. Speciale aandacht gaat uit naar het boeken van ontwikkelingsresultaten, de indiening van de desbetreffende rekeningen, het delen van de geleerde lessen en het ontwikkelen van gepaste interne controle en van risicobeheersing.
* De directie Humanitaire Hulp en Transitie D5 is bevoegd voor humanitaire actie en transitie naar ontwikkeling. De oprichting van D5 is enerzijds ingegeven door de omvang van de humanitaire actie qua activiteiten en budget en anderzijds door de noodzaak om op een samenhangende manier de knowhow en de tools te groeperen die worden ingeschakeld voor de zogeheten transitiesituaties.
* Het Strategisch Comité, dat tot taak heeft de interne samenhang van het Belgische ontwikkelingsbeleid te bevorderen, beleidsvoorstellen te formuleren aan de minister die ontwikkelingssamenwerking onder zijn hoede heeft en dat belast is met de institutionele dialoog met de diverse partners van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking.
 
==== Directie-generaal Europese Zaken en Coördinatie (DGE) ====
De directieDirectie-generaal Europese Zaken en Coördinatie is belast met het voorbereiden, bepalen, vertegenwoordigen, beheren en opvolgen van het Belgische Europabeleid. Met de almaar verdergaande integratie van Europa en de almaar grotere rol die hetde EU internationaal speelt, wintneemt dezede opdracht van de DGE aan belang toe.
 
De DGE is de spil van het Belgische besluitvormingsproces. Dat heeft plaats, in eenoverleg geestmet vande openheid,federale in overleginstellingen en inde samenwerkingoverheden metvan de federalegewesten en de deelstaatoverhedengemeenschappen, zodat ons landBelgië met één stem kan spreken op het internationaleEuropese toneel.
 
==== Directie-generaal Juridische Zaken (DGJ) ====
De DGE onderhoudt contact met buitenlandse gesprekspartners, op Europees niveau, en met Belgische actoren, zoals de technische departementen, de gemeenschappen en de gewesten.
De Directie-generaal Juridische Zaken (DGJ) heeft een algemeen raadgevende functie voor alle gebieden van het recht die verband houden met de activiteiten van de FOD: internationaal publiekrecht, Europees recht, consulair recht, administratief recht, arbeidsovereenkomstenrecht, enz.
 
De DGJ verdedigt België ook voor internationale rechtbanken, de jurisdicties van de Europese Unie en de Europese Economische Ruimte, evenals de Belgische rechtbanken, in geschillen waarbij de FOD Buitenlandse Zaken partij is.
Voorts is de DGE voor de publieke opinie een platform wat het Europabeleid betreft.
 
Tot slot vervult de DGJ een sleutelfunctie inzake verdragen, die per definitie internationaal zijn, zowel bij de onderhandelingen en de ondertekening als tijdens de goedkeuringsprocedure door de verschillende parlementen.
De directie-generaal Europese Zaken en Coördinatie is bevoegd voor de volgende beleidsgebieden:
 
==== Directie-generaal Multilaterale Zaken en Mondialisering (DGM) ====
* de Europese verdragen en de Europese instellingen, het politieke project van de Europese Unie, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid
De Directie-generaal Multilaterale Zaken en Mondialisering (DGM) heeft als taak het buitenlands beleid van België omtrent multilaterale thema’s en het [[Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid|Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid van de Europese Unie (GBVB)]] te bevorderen en te verdedigen. Ze is onder meer verantwoordelijk voor thema’s zoals mensenrechten, ontwapening en non-proliferatie, en milieu en klimaat.
* het sociaal-economische bestuur van de Europese Unie
* mededinging, energie, vervoer en telecommunicatie + het Belgische Solvitcentrum, omzetting
* landbouw, visserij, leefmilieu en gezondheid
* de buitenlandse handel van de Europese Unie
* het externe optreden van de Europese Unie
 
De DGM staat ook in voor het bewaren van de coherentie van het Belgische multilaterale beleid door overleg met andere federale instanties, de gewesten en gemeenschappen en de organisaties van de civiele maatschappij.
==== Directie-generaal Juridische Zaken (DGJ) ====
De directie-generaal Juridische Zaken (DGJ) heeft een algemeen adviserende en raadgevende functie voor alle rechtsgebieden die verband houden met de activiteiten van de FOD: internationaal publiekrecht, Europees recht, consulair recht, administratief recht, arbeidsovereenkomstenrecht, enz.
 
=== Personeelsbestand ===
De DGJ verdedigt België ook voor internationale rechtbanken, de jurisdicties van de Europese Unie en de Europese Economische Ruimte, evenals de Belgische rechtbanken, in geschillen waarbij de FOD Buitenlandse Zaken partij is.
In juni 2020 stelde de FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 2.909 mensen tewerk. Daarvan behoort ongeveer 40% tot het personeel op het hoofdbestuur en 60% tot het personeel in de posten (zowel geëxpatrieerde agenten van de buitenlandse carrière als uitgezonden contractuelen en lokaal aangeworven contractuelen). 50 stafleden van de FOD bevinden zich, wegens detachering naar een internationale instelling of verlof wegens opdracht, in de categorie ‘bijzondere situatie’.
 
=== Postenetwerk ===
Tot slot vervult de DGJ een sleutelfunctie inzake verdragen, zowel bij de onderhandelingen en de ondertekening als tijdens de goedkeuringsprocedure door de verschillende parlementen.
Het hoofdbestuur krijgt ondersteuning van een wereldwijd vertakt diplomatiek netwerk van 118 posten. In 2020 telt België:
 
* 84 [[Ambassade|ambassades]]
Dit takenpakket is verdeeld over de vier directies waaruit de DGJ bestaat:
* 17 [[Consulaat (diplomatie)|consulaten-generaal]]
* 3 [[Consulaat (diplomatie)|consulaten]]
* 3 [[Diplomatie|diplomatieke bureaus]]
* 1 Belgisch bureau (in Taipei)
* 8 permanente vertegenwoordigingen bij internationale organisaties
 
Bovendien telt België ruim 300 [[Ereconsul#:~:text%3DEen%20ereconsul%20of%20honorair%20consul%2Cambassadeurs%20of%20beroepsconsuls%20onbetaald%20actief.|ereconsulaten]], verspreid over de hele wereld.
* intern recht
* Europees recht
* internationaal recht
* verdragen
 
== Krachtlijnen huidig buitenlands beleid ==
==== Directie-generaal Multilaterale Zaken en Mondialisering (DGM) ====
Op de federale overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking is het de taak van de directie-generaal Multilaterale Zaken en Mondialisering (DGM) het buitenlands beleid van België betreffende de multilaterale thema’s en het GBVB te bevorderen en te verdedigen.
 
=== Buitenlandse zaken, Europese zaken en buitenlandse handel ===
Door de hoeveelheid en de diversiteit van voornoemde thema's is de DGM, die kan steunen op de multilaterale actie van onze permanente vertegenwoordigingen en onze bilaterale posten, grosso modo onderverdeeld in 7 bevoegdheidsdomeinen. Zij worden elk door een directie beheerd, op basis van de volgende taakverdeling:
 
* '''Bijdragen aan een krachtdadige Europese Unie''' vormt de beste garantie voor de welvaart en veiligheid van België;
* De directie Veiligheidsbeleid beheert, behartigt, ontwikkelt en coördineert het Europees Veiligheids- en Defensiebeleid (EVDB). Ze is eveneens belast met de internationale veiligheid in de brede zin en neemt vanuit deze opdracht deel aan het volledige besluitvormingsproces bij internationale organisaties zoals de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Voorts beheert en coördineert ze het Belgische beleid inzake non-proliferatie en ontwapening en ook het buitenlands beleid op het gebied van terrorismebestrijding.
* '''Onze diplomatie optimaal inzetten''' om de economische belangen van België te verdedigen;
* De directie Verenigde Naties bevordert en ontwikkelt de mondiale internationale samenwerking in het kader van de Verenigde Naties: de Algemene Vergadering en haar commissies, de Veiligheidsraad, vredesoperaties, sancties, de Economische en Sociale Raad en zijn functionele commissies, de Grote Conferenties, de gespecialiseerde instellingen, de budgettaire bijdragen …
* Op alle niveaus – van land tot land én via internationale instellingen – '''ijveren voor vrede en veiligheid''', samen met Defensie, Justitie en Ontwikkelingssamenwerking. Bijzondere aandacht gaat naar conflictpreventie, -beheersing en –bemiddeling, ontwapening, strijd tegen terrorisme en gewelddadig extremisme, en strijd tegen fraude en mensenhandel;
* De directie Mensenrechten heeft als hoofdtaak het aspect mensenrechten in ons buitenlands beleid uit te werken en toe te passen, zowel bilateraal als in de regionale en internationale organisaties, zoals de Raad van Europa, de Verenigde Naties, de Europese Unie en de OVSE (humanitaire dimensie).
* '''Onze waarden en principes van internationale solidariteit verdedigen:''' mensenrechten en de rechtsstaat (kinderen, gendergelijkheid, strijd tegen elke vorm van discriminatie, afschaffing doodstraf…), solidariteit met Centraal-Afrika, de [[Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen]] (SDG’s) van de VN (gezondheid, klimaat, biodiversiteit…) en de Europese Green Deal…
* De directie Mondialisering beheert, bevordert en coördineert het Belgische buitenlands beleid in de volgende domeinen:
* '''De diensten voor Belgische burgers in het buitenland moderniseren:''' digitalisering (e-Consul, elektronisch stemmen…), crisiscentrum, Travellers Online…
** internationale economische en financiële samenwerking
* '''Het departement optimaliseren''' qua werking, duurzaamheid, communicatie, buitenlandse carrière, ...
** strijd tegen de internationaal georganiseerde financiële misdaad
* De directie Externe Relaties van de EU volgt het volledige externe beleid van de EU (communautair en GBVB) op, onder de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de DGM en de DGE.
* De directie Multilaterale Coördinatie ziet mee toe op de coherentie van het Belgische beleid inzake multilaterale aangelegenheden door op de FOD de nodige coördinatie en overleg met andere FOD’s, de gemeenschappen, de gewesten en de organisaties van de civiele samenleving te waarborgen en te stimuleren.
* De directie Duurzame Ontwikkeling beheert, ontwikkelt en coördineert het buitenlands beleid op het stuk van milieu en duurzame ontwikkeling.
 
=== PersoneelsbestandOntwikkelingssamenwerking ===
In december 2016 stelt de FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 2.538 mensen tewerk, waarvan:
 
* '''Uitroeiing van extreme armoede centraal plaatsen''' (via formalisering van tewerkstelling, basisgezondheidszorg, voedselzekerheid, sociale bescherming, proper water en sanitaire voorzieningen…)
* 758 op het hoofdbestuur
* '''De strijd tegen ongelijkheid aangaan''' (gendergelijkheid, inclusieve groei, inning belastingen…)
* 651 op post, expats
* '''Klimaatverandering en degradatie van het leefmilieu tegengaan''' (klimaatfinanciering…)
* 1.129 op post, lokaal aangenomen
* '''Grondoorzaken van fragiliteit aanpakken''' (mensenrechten, anti-corruptie, rechtsstaat…)
* '''Een private sector stimuleren die waardig werk creëert''' (onder meer via de Belgische Investeringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden (BIO), het Business Partnership Facility en duurzame toeleveringsketens);
* '''Een draagvlak creëren bij de Belgen''' (wereldburgerschap…);
* '''Menselijke mobiliteit stroomlijnen en bescherming bieden''' (kwaliteitsvolle opvang en bescherming van vluchtelingen in conflictgebieden…)
 
Zie ook de [https://www.dekamer.be/FLWB/PDF/55/1610/55K1610019.pdf beleidsverklaring]<ref>{{Citeer web|url=https://www.dekamer.be/FLWB/PDF/55/1610/55K1610019.pdf|titel=Beleidsverklaring|bezochtdatum=15/02/2021|auteur=Sophie Wilmès|achternaam=Wilmès|voornaam=Sophie|datum=5 november 2020|uitgever=|taal=nl, fr}}</ref> en de [https://www.lachambre.be/flwb/pdf/55/1580/55K1580020.pdf algemene beleidsnota]<ref>{{Citeer web|url=https://www.lachambre.be/flwb/pdf/55/1580/55K1580020.pdf|titel=Algemene beleidsnota|bezochtdatum=15/02/2021|auteur=Sophie Wilmès|achternaam=Wilmès|voornaam=Sophie|datum=6 november 2020|formaat=|uitgever=|taal=nl, fr}}</ref> van [[Sophie Wilmès|minister Wilmès]], en de [https://diplomatie.belgium.be/sites/default/files/downloads/beleidsverklaring_kitir_2020.pdf beleidsverklaring]<ref>{{Citeer web|url=https://diplomatie.belgium.be/sites/default/files/downloads/beleidsverklaring_kitir_2020.pdf|titel=Beleidsverklaring|bezochtdatum=15 februari 2021|auteur=Meryame Kitir|achternaam=Kitir|voornaam=Meryame|datum=5 november 2020|uitgever=|taal=nl, fr}}</ref> en de algemene beleidsnota van [[Meryame Kitir|minister Kitir]].
=== Postenetwerk ===
Het hoofdbestuur krijgt ondersteuning van een wereldwijd vertakt diplomatiek netwerk van 118 posten. In 2018 telt België:
 
== Dienstverlening aan burgers en buitenlandse diplomaten ==
* 83 ambassades
'''Consulaire dienstverlening''' is een essentieel onderdeel van de bedrijvigheid van de FOD. Het hoofdbestuur en het postennetwerk staan namelijk op de eerste rij wanneer Belgen in het buitenland betrokken raken bij een crisis of ongeval. Daartoe verstrekt de FOD de Belgische burgers reisadvies om hun reis voor te bereiden en te organiseren. Via de online tool Travellers Online kunnen Belgen zich registreren om in geval van problemen ter plaatse makkelijker bereikbaar te zijn. Zo kan de FOD de reizigers informeren en assistentie verlenen<ref>FOD BuZa, 2019. Jaarverslag 2018.</ref>.
* 17 consulaten-generaal
* 5 consulaten
* 4 diplomatieke bureaus
* 1 Belgisch bureau (in Taipei)
* 8 permanente vertegenwoordigingen bij internationale organisaties
 
Verder fungeren de consulaire diensten in Brussel en de consulaire posten in het buitenland als openbare dienst en staan ze bijvoorbeeld in voor het verstrekken van Belgische identiteitskaarten of paspoorten, de behandeling van visumaanvragen of de legalisatie van officiële documenten.
Bovendien telt België 335 ereconsulaten, verspreid over de hele wereld.
 
De '''Nationale Veiligheidsoverheid''' (NVO) verleent een ander type diensten.. De NVO is verantwoordelijk voor de afgifte en intrekking van veiligheidsmachtigingen, veiligheidsattesten en veiligheidsadviezen, evenals het beheer van en toezicht op de goede beveiliging van de geclassificeerde informatie in België.
==Digitale diplomatie==
[[Bestand:Palais d'Egmont Egmontpaleis Brussels 2012-08 i02.JPG|alt=Het Egmontpaleis in Brussel|miniatuur|Het [[Egmontpaleis]] in Brussel]]
De FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking is ook actief op de sociale media:
Ten slotte levert de '''Directie Protocol''' diensten voor het onderhouden van de officiële betrekkingen tussen de Belgische Staat en de in België gevestigde buitenlandse diplomatieke vertegenwoordigingen. Ze ziet toe op de toepassing van de verdragen van Wenen inzake het [[Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer|diplomatiek]] en [[Verdrag van Wenen inzake consulair verkeer|consulair verkeer]] alsook van de zetelovereenkomsten tussen België en de in België gevestigde of vertegenwoordigde internationale organisaties. Het betreft hier aspecten die verband houden met diplomatieke voorrechten en immuniteiten, evenals strikt protocollaire aangelegenheden. De Directie Protocol is ook verantwoordelijk voor het ontvangen van vooraanstaande buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders, de organisatie van evenementen in het [[Egmontpaleis]] en de toekenning van adellijke gunsten en eervolle onderscheidingen in de nationale orden.
*[[Facebook]]pagina 'Diplomatie.Belgium'<ref>http://www.facebook.com/Diplomatie.Belgium</ref>
*[[Flickr]]account 'Belgium Foreign Affairs'<ref>https://flickr.com/photos/belgiummfa/</ref>
*[[Instagram]]profiel 'BelgiumMFA'<ref>http://www.instagram.com/BelgiumMFA</ref>
*[[LinkedIn]]pagina 'Ministry of Foreign Affairs Belgium'<ref>https://www.linkedin.com/company/federal-public-service-foreign-affairs-foreign-trade-and-development-cooperation/</ref>
*[[Twitter]]account 'BelgiumMFA'<ref>http://www.twitter.com/BelgiumMFA</ref>
 
== Achter de schermen bij Buitenlandse Zaken ==
In 2016 lanceerde de FOD ook de site ''Focus on Belgium''<ref>https://focusonbelgium.be/nl</ref> om de talrijke troeven van België in de verf te zetten: zijn creativiteit, diversiteit, duurzame waarden, aankomende talenten, evolutie en verwachtingen. De site sluit aan bij de ontwikkeling van de publieke diplomatie van de FOD Buitenlandse Zaken. De bedoeling is zowel de ambassades en consulaten in het buitenland helpen België te promoten als het brede publiek beter bekend te maken met alles wat zich in België afspeelt en wat het land op de meest diverse domeinen te bieden heeft. De site bestaat in drie talen: Nederlands, Frans en het Engels.
In 2019 zond de Vlaamse zender VIER de human interestreeks ‘[[De Ambassade (televisiereeks)|De Ambassade]]’ uit. De achtdelige reeks bracht enkele activiteiten van de FOD Buitenlandse Zaken en haar postennetwerk in beeld. Onder andere de Belgische ambassades in Bangkok (Thailand) en Nairobi (Kenia) en de consulaten-generaal in New York (Verenigde Staten) en Rio de Janeiro (Brazilië) kwamen aan bod.
In 2020 zond de Vlaamse  televisiezender Canvas de docuserie ‘Corps Diplomatique uit, gemaakt door journalist en documentairemaker [[Bart Aerts]]. De reeks kwam tot stand in samenwerking met de FOD Buitenlandse Zaken en bood in 5 afleveringen een blik achter de schermen van de Belgische diplomatie in een aantal sleutelposten, waaronder New York (Verenigde Naties), Brussel (Europese Unie), Bamako (Mali) en Beijing (China).
 
Verder zijn er verschillende boeken verschenen die een blik bieden achter de schermen van de Belgische diplomatie. Een selectie:
 
* Raoul Delcorde, ''Les diplomates belges'', 2010, ISBN 9782804700430
* [[Rik Coolsaet]], ''Buitenlandse Zaken in België. Geschiedenis van een ministerie, zijn diplomaten en zijn consuls van 1830 tot vandaag'', 2014, ISBN 9789401422413
* Bart Aerts, ''Corps Diplomatique. Achter de schermen van de Belgische diplomatie,'' 2020, <nowiki>ISBN 9789463105125</nowiki>
* Peter Van Kemseke, ''België aan het hoofd van Europa (1948-2010),'' 2010, <nowiki>ISBN 9789044126235</nowiki>
* Peter Van Kemseke, ''België in de Veiligheidsraad 1946-2006,'' 2007, ISBN 9789033464317
 
== Zie ook ==
Regel 196 ⟶ 198:
 
== Externe link ==
* [http://diplomatie.belgium.be Officiële website]
 
* [https://diplomatie.belgium.be/nl Officiële website]
== Literatuur ==
* [https://focusonbelgium.be/nl Website] ‘Focus on Belgium’<ref>{{Citeer web|url=https://focusonbelgium.be/nl|titel=Focus on Belgium|bezochtdatum=15 februari 2021|auteur=Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=nl, fr, en}}</ref>
*Raoul Delcorde, ''Les diplomates belges'', 2010, ISBN 9782804700430
* Lijst van [https://diplomatie.belgium.be/nl/Diensten/ambassades_en_consulaten Belgische ambassades en consulaten]<ref>{{Citeer web|url=https://diplomatie.belgium.be/nl/Diensten/ambassades_en_consulaten|titel=Ambassades en consulaten|bezochtdatum=15 februari 2021|auteur=Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=nl, fr, en}}</ref>
*[[Rik Coolsaet]], ''Buitenlandse Zaken in België. Geschiedenis van een ministerie, zijn diplomaten en zijn consuls van 1830 tot vandaag'', 2014, ISBN 9789401422413
* [http://www.facebook.com/Diplomatie.Belgium Facebookpagina] 'Diplomatie.Belgium'<ref>http://www.facebook.com/Diplomatie.Belgium</ref>
* [https://flickr.com/photos/belgiummfa/ Flickraccount] 'Belgium Foreign Affairs'<ref>https://flickr.com/photos/belgiummfa/</ref>
* [http://www.instagram.com/BelgiumMFA Instagramprofiel] 'BelgiumMFA'<ref>http://www.instagram.com/BelgiumMFA</ref>
* [https://www.linkedin.com/company/federal-public-service-foreign-affairs-foreign-trade-and-development-cooperation/ LinkedInpagina] 'Ministry of Foreign Affairs Belgium'<ref>https://www.linkedin.com/company/federal-public-service-foreign-affairs-foreign-trade-and-development-cooperation/</ref>
* [http://www.twitter.com/BelgiumMFA Twitteraccount] 'BelgiumMFA'<ref>http://www.twitter.com/BelgiumMFA</ref>
 
* [https://vimeo.com/user13888689 Vimeokanaal] ‘Belgian Foreign Affairs’<ref>{{Citeer web|url=https://vimeo.com/user13888689|titel=Belgian Foreign Affairs|bezochtdatum=15 februari 2021|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=}}</ref>
 
== Voetnoten ==
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Federale_Overheidsdienst_Buitenlandse_Zaken"