Twaalftallig stelsel: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Typefout
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 2:
Het '''twaalftallig stelsel''' (ook ''duodecimaal'' en (verouderd) ''patalig stelsel'') is een [[talstelsel]], gebaseerd op het grondtal [[twaalf|12]]. Het stamt waarschijnlijk uit [[Mesopotamië]], maar wordt ook nog in sommige streken van [[Oost-Afrika]] gebruikt, door met de duim de 12 [[vingerkootje]]s van de overige vingers op een hand te tellen.
 
De getallen 0 t/m 910 worden net zo geschreven als in het [[Decimaal|decimale stelsel]]. In Westerse schriften wordt voor het getal 10 de letter ''T'' (voor ''tien''), een omgekeerde 2 (ᘔ) of een hoofdletter X (zoals het Romeinse cijfer) gebruikt, voor 11 de letter ''E'' (voor ''elf''), een omgekeerde 3 (Ɛ) of een script E (ℰ). Uiteraard wordt het grondtal 12 zelf geschreven als ''10'': ''één'' dozijn plus ''nul'' eenheden.
 
In het [[Verenigd Koninkrijk]], met inbegrip van de koloniën, werd tot aan de munthervorming van 1971 gewerkt met een twaalftallig stelsel voor de onderverdeling van de [[shilling]] in 12 [[penny (munt)|pence]].<ref>Een shilling was 1/20 van een [[pond sterling|pond]].</ref>
Zo was een halve shilling 6 pence. Vandaar de muntstukjes van 3 en van 6 pence.
 
Ook vandaag bestaan nog bewegingen die ijveren voor een breder, zelfs algemeen, gebruik van het twaalftallig stelsel in de samenleving: ''The Dozenal Society of America''<ref>{{en}} [http://www.dozenal.org/ The Dozenal Society of America]</ref> en ''The Dozenal Society of Great Britain''.<ref>{{en}} [http://www.dozenalsociety.org.uk/ The Dozenal Society of Great Britain]</ref>
 
== Overblijfselen ==
In het dagelijks leven zien we nog overblijfselen van het gebruik van dit talstelsel:
* een [[dag]] of [[nacht]] bestaat uit 12 [[uur|uren]]
* een [[jaar]] heeft 12 [[maand]]en
* de [[dierenriem]] kent 12 tekens