Abolitionisme (slavernij): verschil tussen versies

'''Abolitionisme''' is het streven naar afschaffing van de [[slavernij]]. In de 18e eeuw ontstonden bewegingen die ijverden voor de afschaffing van de slavernij, zoals de [[Société des amis des Noirs]] in [[Frankrijk]]. In de 19e eeuw volgden onder meer de [[Anti-Slavery Society]] in het [[Verenigd Koninkrijk]] en de [[Société antiesclavagiste de Belgique]] in België.

 

[[Bestand:Behn Oroonoko title page.1688.jpg|miniatuur|Eerste editie van de roman ''[[Oroonoko]]'', 1688 van [[Aphra Behn]]]]

Tegen het einde van de 17e eeuw gingen stemmen op die de uitwassen van het slavernijstelsel aanklaagden. Een van de eersten was [[Aphra Behn]] met haar roman ''[[Oroonoko]]'' uit 1688 over een slaaf uit de [[Willoughbyland|Britse kolonie Suriname]]. De anti-slavernijbeweging kwam in de Republiek zeer langzaam op gang en werd pas onder druk van Engeland enigszins bespoedigd. In 1807 deed Engeland een poging de slavernij ook in Suriname - toen kortstondig een onderdeel van het Britse Rijk - af te schaffen. Toen in 1815 toen de kolonie terug werd gegeven aan het koninkrijk der Nederlanden gaf [[Willem I der Nederlanden|Koning Willem I]] te kennen mee te werken aan het [[Verdrag van Parijs (1815)]] en het [[Wener Congres]] en verbood in 1815 de [[slavenhandel]].

In 1820 werd de abolitionistische beweging opnieuw actief en voerde campagne tegen slavernij. In 1823 werd de [[Anti-Slavery Society]] opgericht. In 1827 verordende het [[Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland|Verenigd Koninkrijk]] dat slavenhandel een vorm van piraterij was waarop de doodstraf kwam te staan.{{Bron?||2013|09|20}} In 1833 werd slavernij verboden in de Britse kolonies bij de ''Slavery Abolition Act''. Om de eigenaren in Engeland en de plantagehouders in de [[Caraïben]] schadeloos te stellen werd 20 miljoen pond als compensatie uitbetaald.

 

De [[Société des amis des Noirs]] ontstond vlak voor de [[Franse Revolutie]] op 19 februari 1788. Ze had als doel de onmiddellijke afschaffing van de slavernij en werd geleid door [[Jacques Pierre Brissot]] en [[Étienne Clavière]]. De Société zag de afschaffing van de slavernij als onmiddellijk doel (programma van [[markies de Condorcet]]) ondanks de oproepen van [[Thomas Clarkson]] (een vooraanstaand Brits abolitionist) om enkel tegen de slavenhandel te ageren. Een van de belangrijke Franse abolitionisten uit die tijd was abbé Grégoire ofte [[Henri Grégoire]].