Bourgondische Oorlogen: verschil tussen versies

De '''Bourgondische Oorlogen''' waren een reeks conflicten tussen de [[Oude Zwitserse Confederatie]] en het [[Opper-Lotharingen|hertogdom Lotharingen]] (hertog [[René II van Lotharingen|René II)]] tegen de [[hertog van Bourgondië]], [[Karel de Stoute]] en diens bondgenoot, de hertog van Savoye, [[Filibert I van Savoye|Filibert I]] (onder voogdij van zijn moeder, [[Yolande van Valois]]). Het conflict werd aangemoedigd door de Franse koning [[Lodewijk XI van Frankrijk|Lodewijk XI]] en [[Sigismund van Oostenrijk|Sigismund]], de Oostenrijkse aartshertog en graaf van Tirol.

[[Sigismund van Oostenrijk]] had in 1468/69 ([[Verdrag van StSint-OmerOmaars]]) zijn grondgebied in de [[Elzas]] verkocht aan Karel de Stoute (met een clausule tot terugkoop), om het beter te kunnen beschermen tegen de [[Zwitserse Confederatie]]. In 1472 was hij echter tot vrede gekomen met de Zwitsers en wilde hij deze gebieden terug, hetgeen de Bourgondische hertog uiteraard weigerde. Hierop sloot Sigismund van Oostenrijk een verbond met de Zwitserse Confederatie en startte een plundertocht in het [[Franche-Comté|vrije graafschapvrijgraafschap Bourgondië (Franche-Comté)]] en [[Savoye (land)|Savoye]].

In 1474 vroeg graaf [[Frederik I van de Palts]] aan Karel de Stoute bemiddeling in een conflict met [[Ruprecht van de Palts (Keulen)]], prins-bisschop van de PfalzPalts (de broer van Frederik). Tussen juli [[1474]] en juni [[1475]] begon het Bourgondische leger een [[Beleg van Neuss|belegering van de stad Neuss]], maar slaagde er niet in de stad te veroveren. De keizer van het [[Heilige Roomse Rijk]], [[Keizer Frederik III (1415-1493)|Frederik III]], verklaarde ondertussen de oorlog aan de graaf van PfalzPalts en het Bourgondische rijk. Het kwam echter tot onderhandelingen en Karel beloofde [[keizer Maximiliaan I|Maximiliaan]], de zoon van de keizer, de hand van zijn dochter, [[Maria van Bourgondië (hertogin)|Maria van Bourgondië]].

Tijdens hun inval in de Bourgondische Elzas in november [[1474]], de slagSlag bij Héricourt, versloegen [[Zwitserland|Zwitserse confederalen]] en geallieerden ([[Elzas]], [[hertogdom Zwaben]]) een Bourgondisch garnizoen van 12.000 soldaten dat onder het commando stond van [[Henri de Neuchâtel-Blamont]]. Hierop gaf het garnizoen zich over en kwam in Oostenrijkse handen.

Tijdens de slagSlag bij de Planta in [[1475]] veroverde de Zwitserse Confederatie [[Vaud (kanton)|Vaud]] op de hertog van [[Huis Savoye|Savoye]].

Na de mislukte slagSlag bij Grandson hergroepeerde Karel de Stoute zijn troepenmacht en trok hij door naar Bern. Doel van de expeditie was het heroveren van de [[Vaud (kanton)|Vaud]] en het verslaan van de stad [[Bern (stad)|Bern]], het meest weerspannige kanton. Karel stelde zich in juni 1476 op, nadat hij een geschikte plaats had gevonden om zijn tegenstanders uit te dagen, en hij wachtte het moment van de slag af. Toen zijn leger een ganse dag had staan wachten in de stromende regen op de komst van de Zwitsers (blijkbaar had Karel zich opnieuw niet laten inlichten over de positie van het vijandige leger) keerden de meeste soldaten terug naar het kamp, om te schuilen voor de regen en om te eten. Op dat moment sloegen de Zwitsers toe. Opnieuw vernietigde de paniek het leger van [[Karel de Stoute]], de aanvallen op de vaste [[Piek (wapen)|piekeniers]] en [[hellebaard]]iersformaties waren ongedisciplineerd en slecht gecoördineerd, en werden dus steeds opnieuw afgeslagen. Een bevel tot algemeen terugtrekken om het kamp te beschermen leidde tot de vlucht van zijn legermacht, o.a. de hertog van Savoye.

Karel keerde terug naar Lotharingen en probeerde [[Nancy]] te heroveren. Hij werd definitief verslagen door het leger van de [[Zwitserland|Zwitserse Confederatie]] en het [[Opper-Lotharingen|hertogdom Lotharingen]] in de slagSlag bij Nancy in 1477. Hij kwam daarbij zelf om het leven.