Dolf van Gendt: verschil tussen versies

[[Bestand:Hollandsche Manege, Vondelstraat, Amsterdam.jpg|thumb|[[Hollandsche Manege]], [[Vondelstraat (Amsterdam)|Vondelstraat]], [[Amsterdam-Zuid]].]]

[[Bestand:A.L. van Geldt Villa Heineken Amsterdam 1.jpg|thumb|Villa Heineken, [[Tweede Weteringplantsoen]], Amsterdam.]]

[[Bestand:Ruyschstraat 3-9.jpg|thumb|Spiegelpanden in de [[Ruyschstraat]], [[Amsterdam-Oost]].]]

[[Bestand:Paardentramremise Willemspark Amsterdam 3.jpg|thumb|[[Paardentramremise Koninginneweg|Paardentramremise]] aan de [[Koninginneweg (Amsterdam)|Koninginneweg]] 27-29 in [[Amsterdam-Zuid]].]]

'''Adolf Leonard (Dolf) van Gendt''' ([[Alkmaar]], [[18 april]] [[1835]] – [[28 april]] [[1901]]) was een [[Nederland]]s [[architect]], ontwerper van een groot aantal belangrijke Amsterdamse[[Amsterdam]]se bouwwerken.

Van Gendt was de zoon van Henrietta Margaretha Thierens en [[Johan Godart van Gendt sr.]], een waterbouwkundige bij [[Rijkswaterstaat]], die onder meer werkte aan het in kaart brengen van het [[Noordhollands Kanaal]] en het vaststellen van de grens tussen [[Nederland]] en [[België]] in 1843. Van Gendt werd opgeleid aan de [[Koninklijke Akademie van Beeldende Kunsten (Amsterdam)|Koninklijke Akademie van Beeldende Kunsten]] in Amsterdam. Dolf van Gendt is een broer van de architecten [[Frederik Willem van Gendt|Frederik Willem]] (1831-1900), [[Jan van Gendt (architect)|Johan Godart Jr.]] (1833-1880) en [[Gerlach Jan van Gendt|Gerlach Jan]] (1838-1921).

In 1853 werkte Van Gendt onder zijn vader als opzichter bij de bouw van een gevangenis in Utrecht. In de jaren hierna was Van Gendt in opleiding bij J.G.J. van Roosmalen en L.J. Immink. In 1855 voerde hij zijn eerste zelfstandige project uit, namelijk de villa Flevo[[Flevorama Rama(Naarden)|Flevorama]] in Huizen[[Naarden]].

Van 1857 tot 1874 was Van Gendt werkzaam bij de spoorwegen[[Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij]], eerst als opzichter en later als bouw- en werktuigkundige. Hij was onder andere actief bij de aanleg van de [[Spoorlijn Den Helder - Amsterdam]] met de stations en kunstwerken. Aangezien hij over de stations, die naar standaardontwerp gebouwd werden, gepubliceerd heeft is het waarschijnlijk dat hij invloed gehad heeft op de afwerking. Ook wordt hij soms als architect van de stations [[Station Utrecht Maliebaan|Utrecht Maliebaan]], [[Station Hilversum|Hilversum]] en [[Station Baarn|Baarn]] genoemd, gebouwd door de [[Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij]].

In 1874 vestigde Van Gendt zich als zelfstandig architect in [[Amsterdam]], maar ook hiervoor maakte hij soms al ontwerpen voor particulieren. Nadat hij aan de Wittenburgergracht een complex had gebouwd voor de [[Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij]], bouwde hij niet veel later in de buurt een gebouw aan de Kleine Wittenburgerstraat.

Vanaf ongeveer 1880 ontwierp hij een rij gezichtsbepalende gebouwen in Amsterdam: [[Theater Frascati]], de [[Hollandsche Manege]], de [[Industrieschool voor Vrouwelijke Jeugd]], de winkelgalerij met herenhuizen aan het [[Westeinde (Amsterdam)|Westeinde]] en [[Oosteinde (Amsterdam)|Oosteinde]] bij het [[Paleis voor Volksvlijt]] (1882-1883),<ref>Nederlands Architectuurinstituut - archief [https://web.archive.org/web/20140521032205/http://searchassets.nai.nl/image/CIS//lightbox/tekgalpvv.jpg]</ref> (gesloopt in 1961), het [[Concertgebouw (Amsterdam)|Concertgebouw]], het [[Burgerziekenhuis]], de chromolithografiefabriek[[chromolithografie]]fabriek Van Leer en Co, de [[Beiersch-Bierbrouwerij De Amstel|Beijersche bierbrouwerij]] [[Amstel (bier)|De Amstel]], Café [[De Ysbreeker]], de [[Hallen van Stork|Werkspoorfabriek Storkvan fabriekWerkspoor-Stork]] (nu ook 'Van Gendthallen'), het [[Station Amsterdam Centraal|Centraal Station]] (met [[Pierre Cuypers|Cuypers]]), de [[Stadsschouwburg Amsterdam|Stadsschouwburg]] (met Jacobus Bernardus[[Bernard Springer]]), de [[Stenen Silo|Graansilo]] op de Westerdoksdijk (met [[Jacob Frederik Klinkhamer|J.F. Klinkhamer]]) en de '[[Villa Heineken]]' aan het Tweede [[Tweede Weteringplantsoen]] 21 (1890-1891).

VerderAan ontwierp hij herenhuizen aan onder meer het [[Westeinde (Amsterdam)|Westeinde]] en [[Oosteinde (Amsterdam)|Oosteinde]] (de galerijen van het [[Paleis voor VolksvlijtRuyschstraat]], gesloopt in 1984-1985) en de [[Weesperzijde (straat)|Weesperzijde]]. Aan de [[Ruyschstraat]] ontwierp en bouwde hij in 1884 in opdracht van NV Bouwmaatschappij 'De IJsbrekerYsbreker' op de nummers 4-10 en 3-9 de 'Spiegelpanden', die qua ontwerp en detaillering zowel buiten als binnen, zowel naast als tegenover elkaar, gespiegeld zijn. Dit gebouwencomplex werd eind 20e eeuw door actieve burgers tegen gemeenteplannen in van de sloop gered. Tevens tekende Van Gendt voor huizenblokken in de Swammerdamstraat, Lutmastraat en [[Diamantbuurt (Amsterdam)|Diamantbuurt]]. In zijn latere woonplaats [[Baarn]] bouwde hij vele villa's.