Spartacusopstand: verschil tussen versies

De '''Spartacusopstand''' was een opstand geïnspireerd door de [[Kommunistische Partei Deutschlands ]] (KPD) in januari 1919. Deze opstand volgde na, of was een onderdeel van de [[Novemberrevolutie]]. De [[Spartacusbond]], opgericht door onder anderen [[Karl Liebknecht]] en [[Rosa Luxemburg]], probeerde in samenwerking met de [[Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands]] (USPD) en de linkse revolutionairen tevergeefs in [[Berlijn]] de macht te grijpen en daar een sociaal-democratie of een [[radenrepubliek]] te stichten, naar het voorbeeld van de [[bolsjewiek]]en in Rusland.

 

 

De opstand leidde tot algemene onrust waarop algemene stakingen uitbraken. Gelijkaardige opstanden braken uit in [[Bremen (stad)|Bremen]], het [[Ruhrgebied|Roergebied]], het [[Rijnland (Duitsland)|Rijnland]], [[Saksen (deelstaat)|Saksen]], [[Hamburg]], [[Thüringen (deelstaat)|Thüringen]] en in [[Beieren]]. De regering moest de touwtjes terug in handen nemen en wilde de stakingen neerslaan met behulp van het leger. Op 5 januari 1919 kondigde de regering de staat van beleg af. Op 8 januari 1919 beval kanselier Ebert het [[Vrijkorps|Freikorps]] de opstandige werklui aan te vallen. Het Freikorps bestond uit getrainde, afgezwaaide soldaten uit de Eerste Wereldoorlog. Zij bezaten nog steeds veel wapens en militaire uitrusting. Dit gaf hun een duidelijk voordeel. Zij heroverden vlug de gebarricadeerde straten en gebouwen van waaruit weerstand werd geboden. Veel van de opstandelingen gaven zich over. Er stierven gedurende de gevechten 156 burgers en 17 soldaten uit het Freikorps. Op 11 januari 1919 kondigde [[Gustav Noske]], lid van de [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands]] (SPD) af dat de revolutionaire Spartacusopstand in Berlijn was neergeslagen.

 

Op 15 januari 1919 werden de KPD-leiders Rosa Luxemburg en Karl Liebknecht gearresteerd in een appartement in Berlijn-Wilmersdorf. Zij werden overgedragen aan de zwaarbewapende Garde-Kavallerie-Schützen-Division, de grootste militaire eenheid van het Freikorps. Zij werden ondervraagd door de commandant kapitein Waldemar Pabst. Nog dezelfde avond werden ze met geweerkolven bewusteloos geslagen en ten slotte neergeschoten. Het lichaam van Rosa Luxemburg werd in het Landwehrkanaal geworpen, waar het pas werd teruggevonden op 31 mei 1919. Het lichaam van Karl Liebknecht werd anoniem overgebracht naar een lijkenhuis.

 

Doordat de onrusten in Berlijn nog niet volledig afgelopen waren, besloot de demissionaire rijkskanselier [[Friedrich Ebert]] (SPD) om op 6 februari 1919 het parlement te laten bijeen komen in [[Weimar (Thüringen)|Weimar]], en niet in Berlijn, om een nieuwe regering te vormen. Zij moesten het land een nieuwe, republikeinse grondwet geven. Dit gaf aanleiding tot de uitdrukking "Weimarrepubliek".

 

[[Categorie:Opstand]]

[[Categorie:1919]]