Lijst van vulkaanuitbarstingen: verschil tussen versies

Lijst van vulkaanuitbarstingen (bewerken)

Versie van 23 nov 2020 20:59

1.499 bytes toegevoegd ,  1 maand geleden
geen bewerkingssamenvatting
(#firstref)
Dit is een lijst van grote en/of dodelijke [[eruptie|vulkaanuitbarstingen]] met huneen [[vulkanische-explosiviteitsindex]] (VEI) van 4 of meer VEI en/of meer dan 1.000 doden.
 
== Voor 17<sup>e</sup>de eeuwhuidige jaartelling ==
* 640.000 jaar geleden, [[Yellowstonecaldera|Yellowstone]], [[Wyoming]], [[Verenigde Staten]], VEI 8
* 73.000 jaar geleden, [[Toba (vulkaan)|Toba]], [[Sumatra]], [[Indonesië]], VEI 8 - zwaarstegrootste vulkaanuitbarsting van de laatste 25 miljoen jaar.
* 39.000 jaar geleden, [[Campi Flegrei]], [[Italië]], VEI 7
* 24.500 jaar geleden, [[Taupo Vulkanisch gebied|Taupo]], [[Nieuw-Zeeland]], VEI 8 - Oruanui eruptie
* 22.000 jaar geleden, [[Aira-caldera]], [[Japan]], VEI 7
* ±Rond 1210.940930 jaarv. geleden,chr. [[vulkaanuitbarsting bij de Laacher See|Laacher See]], [[Duitsland]], VEI 6
* Rond 6450 v. chr. [[Kurile Lake|Koerillenmeer]], [[Kamtsjatka (schiereiland)| Kamtsjatka]], [[Rusland]], VEI 7
* Rond 5700 v. chr. [[Crater Lake]], [[Oregon]], [[Verenigde Staten]], VEI 7
* Rond 4350 v. chr. [[Kikai (vulkaan)|Kikai]], [[Japan]], VEI 7
* Rond 16001620 v. chr. [[Minoïsche uitbarsting|Santorini]], [[Griekenland]], VEI 7
* 79, [[Uitbarsting van de Vesuvius in 79|Uitbarsting van de Vesuvius]], [[Italië]], VEI 5▼
* 186 [[Taupo Vulkanisch gebied|Taupo]], [[Nieuw-Zeeland]], VEI 7 - Hatepe Eruptie▼
* ±450 [[Lago de Ilopango]], [[El Salvador]], VEI 6▼
* 934-940 [[Katla]], [[IJsland]] - Eldgja eruptie<ref>{{Citeer web|werk=Trouw|url=https://www.trouw.nl/religie-filosofie/hoe-een-vulkaanuitbarsting-het-christendom-naar-ijsland-bracht~bc5f5ae6/|titel=Hoe een vulkaanuitbarsting het christendom naar IJsland bracht|datum=2018-03-22|auteur=Willem Schoonen}}</ref>▼
 
== Voor 17<sup>e</sup> eeuw ==
* ±969 [[Paektusan]], [[Noord-Korea]] en [[China]], VEI 7▼
▲* 79, [[Uitbarsting van de Vesuvius in 79|Uitbarsting van de Vesuvius]], [[Italië]], VEI 5 - 5.000 doden
* 1257 [[Samalas]], [[Indonesië]] - Samalasvulkaan veroorzaakt hongersnood en het rampjaar [[1257]]. VEI 6-7
▲* 186 [[Taupo Vulkanisch gebied|Taupo]], [[Nieuw-Zeeland]], VEI 7 - Hatepe Eruptie
▲* ±450410 - 535 [[Lago de Ilopango]], [[El Salvador]], VEI 6
▲* 934 - 940 [[Katla]], [[IJsland]], VEI 5 - Eldgja eruptie<ref>{{Citeer web|werk=Trouw|url=https://www.trouw.nl/religie-filosofie/hoe-een-vulkaanuitbarsting-het-christendom-naar-ijsland-bracht~bc5f5ae6/|titel=Hoe een vulkaanuitbarsting het christendom naar IJsland bracht|datum=2018-03-22|auteur=Willem Schoonen}}</ref>
▲* ±969946 [[Paektusan]], [[Noord-Korea]] en [[China]], VEI 7 - een van de grootste vulkaanuitbarstingen in de afgelopen 10.000 jaar.
* 1257 [[Samalas]], [[Lombok (eiland)|Lombok]], [[Indonesië]], VEI 7 - grootste vulkaanuitbarsting sinds begin van de jaartelling en veroorzaakt hongersnood en jaar zonder zomer [[1258]].
* 1452 [[Kuwae]], [[Vanuatu]], VEI 6-7
* 1477 [[Bárðarbunga]], [[IJsland]], VEI 6
* 1563 [[Agua de Pau]], [[Azoren]], [[Portugal]], VEI 5
* 1586 [[Kelud]], [[Java (eiland)|Java]], [[Indonesië]], VEI 5 - 10.000 doden
 
== 17<sup>e</sup> en 18<sup>e</sup> eeuw ==
* 1600 [[Huaynaputina]], [[Peru]], VEI 6 - 1.500 doden
* 16501625 [[KolumboKatla]], [[GriekenlandIJsland]], VEI 65
* 17831631 [[LakiVesuvius (vulkaan)|Vesuvius]], [[IJslandItalië]], VEI 65 - 4.000 doden
* 20101641 [[MerapiMount Parker]], [[IndonesiëFilipijnen]], VEI 45▼
* 1650 [[Kolumbo]], [[Griekenland]], VEI 4
* 20141755 [[OntakeKatla]], [[JapanIJsland]], VEI 3, 56 doden5▼
* 1783 [[Laki]], [[IJsland]], VEI 4 - minstens 10.000 doden door hongersnoden.
 
== 19<sup>e</sup> eeuw ==
* 1815 [[Uitbarsting van de Tambora (vulkaan1815)|Tambora]], [[Soembawa (eiland)| Soembawa]], [[Indonesië]], VEI 7 - minstens 10.000 doden direct en minstens 50.000 indirect. Grootste en dodelijkste uitbarstingvulkaanuitbarsting van de moderne geschiedenis, grootste vulkaanuitbarsting sinds 25.000 jaar. Het volgend jaar ([[1816]]) was het [[jaar zonder zomer]].
* 1822 [[Galunggung]], [[Java (eiland)|Java]], [[Indonesië]], VEI 5, 4000- 4.000 doden
* 1835 [[Cosigüina]], [[Nicaragua]], VEI 5
* 19851845 [[Nevado del Ruiz]], [[Colombia]], VEI 3. 23- 1.000 mensen gedooddoden door een [[Lahar (vulkanologie)|lahar]].▼
* 1854 [[Sjiveloetsj]], [[Kamtsjatka (schiereiland)| Kamtsjatka]], [[Rusland]], VEI 5
* 1856 [[Awu]], [[Sulawesi]], [[Indonesië]], VEI 4 - 3.000 doden
* 1872 [[Merapi]], [[Java (eiland)|Java]], [[Indonesië]], VEI 4
* 1875 [[Askja]], [[IJsland]], VEI 5
* 1883 [[Krakatau (vulkaan)| Krakatau]], [[Indonesië]], VEI 6
 
== 20<sup>e</sup> eeuw ==
[[bestand:Pinatubo ash plume 910612.jpg|thumb|Uitbarsting van de Pinatubo in 1991.]]
* 1902 [[Mont Pelée]], [[Martinique]], VEI 4, - 33.000 doden; envulkaanuitbarsting dodelijkstemet vulkaanuitbarstingde meeste doden van de 20ste20e eeuw.
* 1902 [[Santa María (vulkaan)|Santa Maria]], [[Guatemala]], VEI 6, 6000- 6.000 doden
* 1912 [[Novarupta]], [[Alaska]], [[Verenigde Staten]], VEI 6
* 1919 [[Kelud]], [[Java (eiland)|Java]], [[Indonesië]], VEI 4, 5000- 5.000 doden
* 19631947 [[Agung (berg)|AgungHekla]], [[IndonesiëIJsland]], VEI 5, 1584 doden4
* 19801963 [[MountAgung Saint Helens(berg)|Agung]], [[VerenigdeBali Staten(eiland)|Bali]], [[Indonesië]], VEI 5- 1.600 doden
* 19821963 [[El ChichónSurtsey]], [[Mexico (land)|MexicoIJsland]], VEI 5, 3500 doden4
* 1980 [[Uitbarsting van de Mount St. Helens|Mount Saint Helens]], [[Washington (staat)|Washington]], [[Verenigde Staten]], VEI 5
▲* 1985 [[Nevado del Ruiz]], [[Colombia]], VEI 3. 23.000 mensen gedood door een [[Lahar (vulkanologie)|lahar]].
* 19911982 [[MountEl Pinatubo|PinatuboChichón]], [[FilipijnenMexico (land)|Mexico]], VEI 65 - 2.000 doden
* 1985 [[Nevado del Ruiz]], [[Colombia]], VEI 3 - 23.000 doden door een [[Lahar (vulkanologie)|lahar]].
* 1991 [[Mount Pinatubo|Pinatubo]], [[Luzon (eiland)|Luzon]], [[Filipijnen]], VEI 6 - 1.200 doden
 
== 21<sup>e</sup> eeuw ==
* 20022000 [[NyiragongoUlawun]], [[CongoPapoea-KinshasaNieuw-Guinea]], VEI 14
* 20062004 [[MerapiManam]], [[IndonesiëPapoea-Nieuw-Guinea]], VEI 24
* 2008 [[Chaitén (vulkaan)|Chaiten]], [[Chili]], VEI 4
* 2009 [[Sarytsjev]], [[Koerilen]], [[Rusland]], VEI 4
* 2010 [[Vulkaanuitbarsting onder de Eyjafjallajökull 2010|Eyjafjallajökull]], [[IJsland]], VEI 4. Door- door de aswolk werd het luchtverkeer in grote delen van [[Europa (werelddeel)|Europa]] dagenlang stilgelegd.
▲* 2010 [[Merapi]], [[Indonesië]], VEI 4
* 2010 [[Merapi]], [[Java (eiland)|Java]], [[Indonesië]], VEI 4
* 2011 [[Grímsvötn]], [[IJsland]], VEI 4
* 2014 [[Puyehue-Cordon Caulle]], [[Chili]], VEI 5, zwaarste- grootste vulkaanuitbarsting in de 21stesinds eeuw2000.
* 2014 [[Tavurvur]], [[Papoea-Nieuw-Guinea]], VEI 3
▲* 2014 [[Ontake]], [[Japan]], VEI 3, 56 doden
* 2014-2015 [[Bárðarbunga]], [[IJsland]], [[Spleetvormig_eruptiekanaal|spleeteruptie]], VEI 0
* 2015 [[Calbuco (vulkaan)|Calbuco]], [[Chili]], VEI 4
 
Eriksw
23.974

bewerkingen

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Speciaal:MobielVerschillen/57603212"