Register (orgel): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k https://taaladvies.net/taal/advies/vraag/238/: één → een met AWB |
|||
Regel 45:
Wanneer er nu wind door deze opening wordt geperst, gaat de tong trillen en daarmee ook de lucht in keel en stevel. Zonder beker klinkt dat geluid - in vaktermen de ''steveltoon'' - snaterend of neuzelig. Na plaatsing van de beker ontstaat de ''bekertoon'': de gewenste, stabiele toon.
De klankvorming is bij een tongwerk dus te vergelijken met het riet van een klarinet of [[saxofoon]]
De ''stemkruk'' is een zekere lengte fosforbrons rondstaf, die - meestal naast de beker - door het gaatje in de kop is gestoken. Bovenaan wordt hij haaks omgebogen en onderaan zodanig, dat daarmee de vrije lengte van de tong kan worden bepaald. Wordt die kleiner/groter gemaakt door de stemkruk behoedzaam omlaag/omhoog te tikken, dan wordt de toon hoger/lager.
Regel 121:
De corpuslengte van de hoogste c (de c<nowiki>''''</nowiki>) van een {{Breuk||1|16}}’ is maar ca. 10 mm en zo'n pijpje geeft een toon van 16 384 Hz, terwijl die van Groot C van een open 32’ bijna 10 meter is. De toon van die Groot C is met zijn 16 Hz bijna niet meer te horen [[Infrageluid|infrasoon]], maar wel te voelen. Bouw je zo'n pijp van 18 mm dik multiplex, dan weegt hij bovendien ongeveer 500 kg.
Bij grote kerk-, kathedraal- en concertorgels vind je weleens een 32’-register, soms zelfs meer dan
Er bestaan zelfs 64’-registers. De Groot C hiervan geeft een toon van maar 8 Hz. Hoewel deze toon niet hoorbaar is, draagt hij wel bij aan het klankbeeld van het orgel. Deze registers worden bijna uitsluitend toegepast in grote theater- en concertorgels, die krachtige bassen nodig hebben in het pedaal.
| |||