Boekverbranding: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Karel Anthonissen (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestand:Book burning.jpg|thumb|250px|Boekverbranding]]
 
'''Boekverbranding''', biblioclasme of libricide is een verschijnsel van alle tijden, waarbij de verbranders onwelvallige boeken, geschreven teksten en [[pers (media)|media]]dragers meestal publiekelijk en [[ritueel]] verbranden. Het [[Motivatie|motief]] voor boekverbranding komt neer op [[Censuur (informatie)|censuur]] op [[moraal|morele]], [[religie|religieuze]]euze en [[politiek|politieke]]e gronden.
 
== Voorbeelden ==
Regel 8:
* De [[boekverbranding en geleerdenbegraving]] (213 en 210 v.Chr.): [[Qin Shi Huangdi]], de eerste keizer van het verenigde China, liet boeken en geschriften van vorige regimes verbranden om zijn regering te legitimeren. Hij zou bovendien zo'n 460 geleerden levend hebben laten begraven. Of dat zo gebeurd is, wordt tegenwoordig betwijfeld.
* De boeken van [[Arius (theoloog)|Arius]] en zijn navolgers, na het [[Eerste Concilie van Nicea|Concilie van Nicaea]] (325 n.Chr.) vanwege [[ketterij]].
* In 392 werden de klassieke [[boekrol]]len uit het [[Serapeum]] en de [[Bibliotheek van Alexandrië|bibliotheek]] in [[Alexandrië]] door groepen christelijke [[monnik]]en verbrand.
* In 1233 werd het boek van [[Maimonides]] verbrand in [[Montpellier]].
* In 1242 werden er op bevel van [[Lodewijk IX van Frankrijk]], ook bekend als Lodewijk de Heilige, vele exemplaren van de [[Talmoed]] verbrand in [[Parijs]].
* Boeken van [[Maarten Luther|Luther]] werden verbrand op bevel van de toenmalige [[paus]]. De boeken van Luther gingenging in tegen het gezag van de paus en zoudenzou dus ook 'tegen Gods wil' ingaan. In de Nederlanden begonnen de verbrandingen in 1520-1521 op initiatief van [[Girolamo Aleandro]] (in [[Leuven]], [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] en [[Gent]]).
* Na de Spaanse verovering van [[Mexico (land)|Mexico]] werden vele inheemse [[Handschrift (boek)|codices]] van de [[Precolumbiaans|Precolumiaanse]]e cultuur verbrand door Spaanse missionarissen. Bekend in deze context is vooral [[Diego de Landa]]. Zijn tijdgenoot [[Juan de Zumárraga]], benoemd in het [[Congregatie voor de Geloofsleer|Allerheiligste Officie]] van de [[Inquisitie]], deed hetzelfde met de boeken van de [[Azteken]]. Deze inquisiteur liet de nationale archieven van [[Anáhuac|Anahuac]] op de markt van [[Tlaltelolco]] publiekelijk verbranden. De brand duurde een aantal dagen en nachten lang.
* In 1526 staken Ottomaanse soldaten onder leiding van [[Sultan (rang)|sultan]] [[Suleiman II]] in [[Boeda|Buda]] de [[Bibliotheca Corviniana]] in brand. Deze bibliotheek, die in 1471 gesticht was door Koningkoning [[Matthias Corvinus]], was een van de parels aan de [[Hongarije|Hongaarse]] kroon. Het was een poging om de cultuur van het veroverde volk uit te wissen.
* In 1806 legden de nakomelingen van Suleiman de [[Fatimid Bibliotheek]] in [[Caïro (stad)|Caïro]] in de as. De bibliotheek bevatte ruim 100.000 zeldzame boekwerken.
* In 1817 verbrandden Duitse studenten onwelgevallige boeken en voorwerpen die in verband werden gebracht met de Duitse verdeeldheid en de Napoleontischenapoleontische bezetting op het ''Eerste [[Wartburgfest]]''; overigens was dit wat de boeken betrof, een [[symbool|symbolische]] verbranding waarbij ''"Makulaturballen"'' (gebruikte exemplaren en onbruikbare misdrukken) het moesten ontgelden.
* In de jaren voorafgaand aan de [[Tweede Wereldoorlog]] moesten in [[Duitsland]] alle boeken die niet aan de eisen van de [[Reichskulturkammer|Cultuurkamer]] voldeden, verbrand worden. Dit gebeurde onder andere op [[10 mei]] [[1933]] in [[Berlijn]] op de [[Bebelplatz|Opernplatz]]. In andere Duitse steden werden die dag, en ook op andere dagen, eveneens boeken verbrand. Het ging om boeken van onder anderen [[Thomas Mann]], [[Erich Maria Remarque]], [[Franz Kafka]], [[Karl Marx]] en [[Herbert George Wells|H.G. Wells]]. In Duitsland bevinden zich meerdere monumenten ter nagedachtenis aan de boekenverbrandingen, waaronder [[Monument ter herinnering aan de boekverbranding|één in de vorm van lege boekenkasten in Berlijn]].
* Op gerechtelijk bevel werden in de [[Verenigde Staten van Amerika|Verenigde Staten]] vele boeken van [[Wilhelm Reich]] verbrand in 1956.
* Op 1 juni 1981 staken [[Singalezen|Singalese]] politieagenten de openbare bibliotheek van [[Jaffna]] in brand, om het verleden van de [[Tamils]] te treffen. Van de ruim 95.000 boeken en manuscripten mocht niet een uit de vlammen worden gered.{{Bron?|niet neutrale beweringen behoeven een bron|2018|06|03}} Onder de verloren werken waren het originele exemplaar van de ''Yalpana Vaipavamalai'' (een geschiedenis van Jaffna), verluchte edities van de ''[[Ramayana]]'', vroegkoloniale verslagen van [[Brits-Ceylon|Ceylon]] en commentaren op de ''Tolkappiyam'' (de oudste Tamil grammatica).
* Het boek ''[[De Duivelsverzen]]'' (1988) van [[Salman Rushdie]] werd wereldwijd door [[islamisme|islamisten]] verbrand na een [[fatwa]] van [[Ruhollah Khomeini|ayatollah Khomeini]] (geestelijk leider van Iran), wat ook inhield dat Rushdie en zijn helpers vermoord dienden te worden.
* Generaal [[Augusto Pinochet|Pinochet]] liet na de militaire [[staatsgreep]] uit alle bibliotheken van [[Chili]] het boek [[Don Quichot (boek)|Don Quichot]] van [[Miguel de Cervantes|Cervantes]] verwijderen en vernietigen. Hij meende in de roman een reden van burgerlijke ongehoorzaamheid te zien. Ook het boekje ''[[Para leer al Pato Donald]]'', een kritische beschouwing over Disney-strips, trof dit lot.