Pietermaai: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
historische afb/cc |
|||
Regel 1:
[[Bestand:Pietermaai, Willemstad, 2013.JPG|thumb|Een pand in Pietermaai]]
'''Pietermaai''' is een buurt van de [[Curaçao|Curaçaose]] hoofdstad [[Willemstad (Curaçao)|Willemstad]].
== Geografie ==
De wijk wordt begrenst door de zee in het zuiden, het [[Waaigat (Curaçao)|Waaigat]] in het noorden, de historische binnenstad [[Punda]] in het westen, de wijk [[Scharloo]] in het noordoosten en de wijk [[Berg Altena]] (met [[Nieuw Nederland (Willemstad)|Nieuw Nederland]]) in het oosten. De westgrens wordt gevormd door de Van Speykstraat, Willem Leesstraat en de Theaterstraat en de oostgrens door de Concordiastraat, Abraham de Veerstraat en het Johan van Walbeeckplein. Het
== Geschiedenis ==
=== Ontstaan ===
Regel 16 ⟶ 17:
De voorstad kreeg in de periode daarna het karakter van uitgaanswijk, met theaters en horeca. De wijk was niet zo chique als Scharloo, maar huisvestte wel de bovenlaag van de bevolking. In 1877 werd het gebied zwaar getroffen door ''[[Orkan Pundi]]'' ("Grote Orkaan"), waarbij ongeveer 200 doden vielen en de wijk deels verwoest werd. Met hulp uit het buitenland (Nederland, Duitsland, Frankrijk, Engeland en Venezuela) werd het puin echter binnen een maand opgeruimd en kon het herstel beginnen, dat duurde tot in de eerste decennia van de 20e eeuw.
In 1882 werd de dominicaanse [[Kathedraal van Pietermaai|Heilige Rozenkranskerk]] gebouwd aan het Julianaplein, die in 1958 de status van kathedraal kreeg. In 1885 werd een Landschool (later Hendrikschool voor jongens) voor uitgebreid lager onderwijs geopend. Na 1938 werd dit gebouw vervangen door een nieuwe [[MULO]]. Tussen 1941 en 1944 was hier de Algemene Middelbare School gevestigd, de eerste middelbare school van Curaçao.
In 1884 werd de [[Curaçaose tram]] (een [[paardentram]]) aangelegd van Scharloo via Pietermaai naar Punda, die in 1911 door de ''Curaçaose Tramwegdienst'' werd vervangen door een gemotoriseerde tram op gasolie. In 1920 werd de tram echter opgeheven door concurrentie van de fiets en opgelopen exploitatiekosten.
Pietermaai was lange tijd het cultureel centrum van de stad. Het bekendste gebouw was schouwburg [[Roxy (Willemstad)|Roxy]], waar tussen 1931 en 1982 vele optredens plaatsvonden en films werden gedraaid. Na de bouw van de stadsschouwburg [[Sentro pro Arte|Centro pro Arte]] in 1968 nam deze rol echter sterk af.<ref>In 2002 werd deze schouwburg ook gesloten (in 2016 afgebrand). Sindsdien heeft Curaçao geen schouwburg meer.
<gallery heights=200 widths=250>
Collectie Nationaal Museum van Wereldculturen TM-60050761 Zicht op de vleeschhal en andere gebouwen van Pietermaai vanaf het water Curacao Mr. B. (Bastiaan) de Gaay Fortman (Gerelateerd).jpg|De vleeshal uit 1839 en andere gebouwen van Pietermaai vóór 1877 ([[Robert Soublette]]). De vleeshal met bijbehorende slachtplaats werden volledig verwoest bij de orkaan van 1877.
Collectie Nationaal Museum van Wereldculturen TM-60050767 Ruines op Pietermaai na de storm van 1877 Curacao fotograaf niet bekend.jpg|Verwoestingen door de orkaan van 1877
Collectie Nationaal Museum van Wereldculturen TM-60050769 Ingestorte huizen op Pietermaai na de storm van 16 sseptember 1877 Curacao fotograaf niet bekend.jpg|Een deel van de gebouwen werd volledig met de grond gelijk gemaakt in 1877
Collectie Nationaal Museum van Wereldculturen TM-60060209 De Heilige Rozenkranskerk en het gebouw van de St. Jozefs Gezellen-Vereeniging, Pietermaai Willemstad Soublette et Fils (Fotostudio).jpg|De Heilige Rozenkranskerk van de orde van de dominicanen rond 1890 met de noodkerk uit 1870 ernaast, dat vervolgens werd gebruikt als het gebouw van de [[Kolpingnetwerk|St. Jozefs Gezellen-Vereeniging]] (arbeidersjeugdorganisatie).
Collectie Nationaal Museum van Wereldculturen TM-60060846 De pastorie van de paters Dominicanen en de de Heilige Rozenkranskerk in Pietermaai Willemstad Soublette et Fils (Fotostudio).jpg|De katholieke pastorie aan het [[Julianaplein (Willemstad)|Julianaplein]] (of Concordiaplein) rond 1895, waar tegenwoordig de zetel van het [[Bisdom Willemstad]] gevestigd is.
Collectie Nationaal Museum van Wereldculturen TM-60028746 School en gymnastieklokaal in de wijk Pietermaai Willemstad Robert Soublette (Fotostudio).jpg|De Landschool of Hendrikschool rond 1890. Deze school stond naast de Temple Emanu-El en is in de 20e eeuw gesloopt.
Collectie Nationaal Museum van Wereldculturen TM-60060933 Tramhalte op het Concordiaplein, Pietermaai Willemstad fotograaf niet bekend.jpg|Tramhalte op het Julianaplein rond 1900
</gallery>
=== Verval ===
Regel 28 ⟶ 39:
Halverwege de jaren 1990 keerde het tij toen er meer aandacht kwam voor de unieke historische monumenten in Willemstad en de plaats in 1997 op de UNESCO Werelderfgoedlijst werd gezet. De Stichting Monumentenzorg kon voor het eerst met geld van de Antilliaanse overheid panden laten restaureren. Hieruit ontstond een raamwerk van instellingen die zich met behoud begonnen bezig te houden en die subsidies en leningen tegen zeer gunstige voorwaarden boden aan initiatiefnemers die monumenten wilden restaureren. Ook werden in de jaren daarna talloze panden op de monumentenlijst geplaatst, waaronder 109 panden in Pietermaai (2016). Met name Nederlandse particulieren en projectontwikkelaars kochten ondertussen panden op om deze op te knappen en een nieuwe bestemming te geven. In eerste instantie werd dit gedaan door de Nederlandse iniatiefnemers Jan Peltenburg en Wilfred Hendriksen, die vooral studentenkamers voor Nederlandse studenten (vooral [[stagiair]]es) realiseerden. In reactie op hun succes volgden meer Nederlandse investeerders, die zich ook gingen richten op permanente bewoners (werkende [[Yuppie|yuppen]]), horeca, kantoren en hotels. Hoekpanden werden aangewezen voor horecagelegenheden omdat deze als toegangspoorten zorgden voor meer toezicht, zodat het aantal unheimische plekken afnam. Drugsdealers probeerden soms de restauraties te frustreren door in de nacht gereedschap te (laten) stelen of restauraties te vernielen. Ook dreigden ze met brandstichting of bedreigden ze initiatiefnemers met de dood. Uiteindelijk vertrokken ze echter samen met de verslaafden naar andere buurten of overleden. De overheid droeg bij aan de oplossing ook door strafrechtelijke opvang en een andere belangrijke actor was de Fundashon pa maneho di Adikshon, die verslaafden hulp bood bij afkicken. In 2012 vertrok de laatste drugshandelaar. Begin 21e eeuw werden veel panden doorverkocht aan investeerders, die meer brood zagen in toeristen, omdat die meer geld per nacht konden betalen dan studenten en andere tijdelijke bewoners, waarmee ook het prijzige onderhoud aan de oude gebouwen beter te betalen was. Als gevolg hiervan werden de meeste monumenten omgezet naar [[Boetiekhotel|boetiek]]- of [[Appartementenhotel|appartementenhotels]], [[logies en ontbijt]], bars en restaurants.<ref name=":0">{{Citeer web|url=https://theses.ubn.ru.nl/bitstream/handle/123456789/8516/Thomasia%2C_Marvin_2.pdf?sequence=2|titel=The Heart of The People: A study looking at gentrification processes in the historic inner-city of Willemstad, Curacao|bezochtdatum=7-11-2020|auteur=Marvin T. G. Thomasia|achternaam=|voornaam=|datum=5-3-2019|uitgever=Masterscriptie Radboud Universiteit|pagina's=pp. 63-74|taal=}}</ref> Tussen 1993 en 2015 werd bijna 130 miljoen geïnvesteerd in de panden. Ongeveer de helft van de buurt en de meeste historische panden werd daarbij opgeknapt. Ook werd de Nieuwestraat in de wijk opnieuw ingericht door de overheid. Pogingen om ook de rest van de buurt aan te pakken liepen echter spaak door gebrek aan geld (in 2015 becijferd op ca. 150 miljoen)<ref>{{citeer web|url=https://antilliaansdagblad.com/nieuws-menu/18368-meer-potentie-in-pietermaai|titel='Meer potentie in Pietermaai'|werk=Antilliaans Dagblad|datum=28-9-2018}}</ref> en de sterk gestegen woningprijzen.
Het gevolg van het omzetten van de wijk door Nederlandse investeerders naar een toeristisch gebied voor met name Nederlandse toeristen was echter ook dat Pietermaai uitgroeide tot de meest [[Gentrificatie|gentrificeerde]] buurt van Willemstad. Feitelijk veranderde het van een woonwijk naar een wijk waar het nachtleven en de toerismesector centraal staat. De bewoners kregen te maken met gestegen woning- en huurprijzen. De prijzen van vastgoed stegen met ongeveer 225% tussen 1990 en 2017. Anderzijds hadden zij de mogelijkheid om hun eigendom te verkopen of zelf te verhuren aan toeristen. Veel huurders konden de gestegen huurprijzen niet langer betalen en vertrokken naar minder aantrekkelijke buitenwijken. De overgebleven bewoners (383 in 1981, 222 in 2001 en nog slechts 81 in 2011<ref>{{Citeer web|url=https://www.krea2069.com/post/gentrification-in-willemstad-a-blessing-or-a-curse|titel=Gentrification in Willemstad: a blessing or a curse?|bezochtdatum=7-11-2020|auteur=Caspar Tromp & Krea|achternaam=|voornaam=|datum=31-5-2020|uitgever=[[Krea]]|taal=}}</ref>) kregen door de afwezigheid van enige vorm van overheidsbemoeienis ([[laisser-faire]]) in toenemende mate te maken met [[geluidshinder]] en [[Parkeren|parkeerdruk]]. Ook verloren ze een deel van hun ontmoetingsplekken en steegjes naar de zee, die door ontwikkelaars werden afgesloten met hekken of deuren. De bevolking voelt zich daarbij in de steek gelaten door de Curaçaose overheid, die goede relaties onderhoudt met de ontwikkelaars, die over goede [[Sociaal netwerk|netwerken]] en een sterke [[Lobbyen|lobby]] beschikken. De aanwezigheid van de lokale bevolking werd verder beperkt doordat in de toerismesector vooral Nederlandse stagiairs werken en de horeca vooral bezocht wordt door Nederlandse en andere buitenlandse toeristen en slechts beperkt door de lokale bevolking, die zich minder thuis voelt tussen de ' ''makambas'' ' (blanke Nederlanders), wiens gerechten niet op de kaart staan en bovendien de hoge prijzen niet kan betalen. Dit wordt versterkt doordat de aandeelhouders van de investeringsmaatschappijen in Pietermaai een zo hoog mogelijke opbrengst willen realiseren en de weinig kapitaalkrachtige autochtone buurtbewoners daarmee niet tot hun doelgroep behoren.<ref name=":0" />
{{Commonscat}}{{Appendix|2=
{{References}}
----
| |||