58.042
bewerkingen
Sonnenborgh (Utrecht): verschil tussen versies
k
https://taaladvies.net/taal/advies/vraag/238/: één van → een van met AWB
(informatie over de Meridiaanzaal en de functie als tijdmeter) Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website |
k (https://taaladvies.net/taal/advies/vraag/238/: één van → een van met AWB) |
||
|
'''Sonnenborgh''' is een [[Bolwerk (bouwwerk)|bolwerk]] en [[publiekssterrenwacht]] in de [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]]se stad [[Utrecht (stad)|Utrecht]].
[[Keizer Karel V]] liet ter verdediging van de stad Utrecht tussen 1544 en 1558 vier stenen bolwerken aanleggen aan de binnenkant van de [[Stadsbuitengracht]]. Sonnenborgh is daar
In 1636 werd de [[Universiteit Utrecht]] opgericht en het bolwerk werd in 1639 door de hoogleraar [[plantkunde]] [[Henricus Regius|Regius]] deels voorzien van een academische kruidentuin tot in 1724 de tuin naar de Lange Nieuwstraat in Utrecht verhuisde (de huidige [[Oude Hortus (Utrecht)|Oude Hortus]]).<ref>[http://digbijzcoll.library.uu.nl/lees_gfx.php?lang=en&BoekID=970&PageOrder=88&W=On&style=fmw J.W.E. Kipp- Brinkman (1994), ''Licht en schaduw in de geschiedenis van de Oude Hortus'', blz. 86, Maandblad Oud-Utrecht juli/augustus 1994, De Boer Cupurus]{{dode link|datum=september 2017 |bot=InternetArchiveBot}}, {{ISSN
Na het vertrek van het KNMI naar [[De Bilt (dorp)|De Bilt]] in 1897, onder leiding van directeur [[Maurits Snellen]], stond Sonnenborgh weer geheel in het teken van de sterrenwacht. Bekende wetenschappers die met de Sonnenborgh in sterrenkundig opzicht verbonden waren zijn [[Pieter van Musschenbroek]], [[Marcel Minnaert]] en [[Kees de Jager]]. Andere directeuren van de sterrenwacht waren [[Jean Abraham Chrétien Oudemans]], [[Martin Hoek]], en [[Albertus Antonie Nijland]]. De laatste directeur was [[Christoph Keller]]. Het sterrenkundig instituut in Utrecht is in 2012 opgeheven<ref>[https://www.nrc.nl/nieuws/2012/04/11/utrecht-neemt-afscheid-van-de-sterrenhemel-12285056-a1143304 Utrecht neemt afscheid van de sterrenhemel] nrc.nl</ref>.
Veel grote steden hadden vroeger een eigen sterrenwacht om de tijd te meten. Ook de Meridiaanzaal van Sonnenborgh is speciaal daarvoor gebouwd. Met de kijker die daar staat konden sterrenkundigen precies meten hoe laat het was. De telescoop staat gericht langs de meridiaan, een lijn die precies van het noorden naar het zuiden loopt. Als je door de kijker kijkt, kan je zien hoe laat een bepaalde ster langs de meridiaan komt.
In 2001 werden tijdens [[Restauratie (kunst)|restauratiewerkzaamheden]] de resten aangetroffen van het eerste chemisch [[laboratorium]] in Utrecht. Dit werd rond 1695 in dit bolwerk gevestigd en stond onder leiding van [[Johann Conrad Barchusen]].<ref>Jaarboek Oud-Utrecht 2001, blz. 148, PlantijnCasparie Utrecht, {{ISBN
Sonnenborgh doet mee aan de [[Utrechtse Museumnacht]] en de [[Landelijke Sterrenkijkdagen]].
{{Appendix|1=bronnoot|2=
* B. Klück (2002), ''Utrecht - Bolwerken'', Archeologische Kroniek Provincie Utrecht 2000- 2001, blz 108- 112, PlantijnCasparie, Utrecht, {{ISSN
{{References}}
}}
| |||