Oxidatie: verschil tussen versies

[[Bestand:NaF.gif|thumb|300px|[[Natrium]] en [[Fluor (element)|fluor]] vormen een [[ionbinding]] door middel van een [[redoxreactie]]. Natrium staat zijn buitenste [[elektron]] af aan het fluoratoom. Het natrium wordt geoxideerd en het fluor wordt gereduceerd.]]

'''Oxidatie''' is het [[scheikunde|chemische]] [[chemische reactie|proces]] waarbij de geoxideerde [[stof (scheikunde)|stof]], de ''[[reductor]]'', [[valentie-elektron|elektronen]] afstaat aan een andere stof, (de ''[[oxidator]]''). Door oxidatie neemt het [[oxidatietoestand|oxidatiegetal]] van de geoxideerde stof of ''[[reductor]]'' toe: een geoxideerde stof 'wil zijn afgestane elektronen terug'. Het oxidatiegetal van de (gereduceerde) oxidator neemt navenant af.

De term ''oxidatie'' is afgeleid van ''oxygenium'' (in Nederlandse [[leenvertaling]] ''zuurstof''), beide termen een Frans, wetenschappelijk [[neologisme]] van de achttiende-eeuwse Franse scheikundige [[Lavoisier]], ontleend aan het [[Oudgrieks]]. De oudst bekende, [[natuur (werkelijkheid)|natuurlijke]] oxidatiereacties zijn dan ook alledaagse verschijnselen als [[verbranding]] en [[corrosie#Zuurstofcorrosie|zuurstofcorrosie]], waarbij [[dizuurstof|zuurstof]] de valentie-elektronen afneemt van respectievelijk [[koolstof]] uit bijvoorbeeld [[koolwaterstof]]fen, [[hout (hoofdbetekenis)|hout]] (waarbij [[koolstofdioxide]] wordt gevormd), en van [[metaal|metalen]] als [[Koper (element)|koper]] en [[IJzer (element)|ijzer]] (waarbij respectievelijk [[koper(II)oxide|koperoxide]] en [[ijzer(III)oxide|ijzeroxide]] ([[roest (metaal)|roest]]) worden gevormd). Oxidatie is echter breder dan chemische reacties met zuurstof. De naam 'oxidatie' wordt inmiddels bij uitbreiding gebruikt voor iedere willekeurige chemische reactie waarbij [[elektronenoverdracht|elektronenuitwisseling]] plaatsvindt. Een voorbeeld van oxidatie waarbij geen zuurstof aan te pas komt is die van tweewaardig (Fe²⁺) naar driewaardig ijzer (Fe³⁺):

Met een oxidatie gaat altijd een [[reductie (scheikunde)|reductie]] gepaard. De afgestane elektronen moeten namelijk opgenomen worden door een andere stof (de [[oxidator]]), die dus gereduceerd wordt. De samengang van een oxidatie en een reductie wordtis een oxidatie-reductiereactie of [[redoxreactie]] genoemd.

[[Bestand:Rust screw.jpg|thumb|210px|[[IJzer(III)oxide]] of [[Roest (metaal)|roest]], bestaande uit ijzer(III)oxides Fe₂O₃·''n''H₂O en [[IJzer(III)hydroxide|ijzer(III)hydroxide]] (FeO(OH), Fe(OH)₃), vormt zich wanneer zuurstof reageert met metalen.]]

Met [[Roest (metaal)|roesten]] wordt in het dagelijks taalgebruik de reactie van [[IJzer (element)|ijzer]] met zuurstof bedoeld. Roesten is een vorm van [[corrosie]]: de oxidatie van een [[metaal|metalen]] voorwerp dat daardoor minder bruikbaar wordt.