Casus belli: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Encycloon (overleg | bijdragen)
Teksten geschikt om te bespreken in het overleg, niet voor integrale overname en uitweiding in dit artikel. Tevens lijkt het, in ieder geval deels, om primaire bronmen te gaan in plaats van secundaire.
Label: Handmatige ongedaanmaking
Memoirz (overleg | bijdragen)
Versie 57369866 van Encycloon (overleg) ongedaan gemaakt. Het is duidelijk dat hier politiek activisme prioriteit heeft boven objectiviteit, door met een klein groepje elke verandering te deleten ondanks dat er voor andere voorbeelden (Zonder bron) mogen blijven staan. Daartegenover is geen enkele bijdrage aan de discussie mogelijk, word er gezegd dat uw groepje het zelf niet weet, maar neemt toch stelling zonder eigen bronnen.
Labels: Ongedaan maken Ongedaan gemaakt
Regel 1:
'''Casus belli''' ([[Latijn]], ''aanleiding tot oorlog'') is een term uit het [[internationaal recht]] <ref>{{Citeer web|url=https://books.google.nl/books?id=35dZpfMmxqsC&pg=PA137&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|titel=A Dictionary of Modern Legal Usage|bezochtdatum=|auteur=|achternaam=Garner|voornaam=Bryan A.|datum=2001|uitgever=Oxford University Press|taal=|isbn=978-0-19-514236-5}}</ref> of [[Internationaal recht|volkenrecht]], die tegen het einde van de [[19e eeuw]] in zwang is geraakt. Een ''casus belli'' is een daad waarvan men stelt dat de andere partij er al een feitelijke oorlogssituatie mee heeft doen ingaan, zodat men zelf gerechtvaardigd is oorlogshandelingen uit te voeren, al dan niet na een [[oorlogsverklaring]]. Meer in het algemeen wordt er de officiële reden mee bedoeld waarvoor men een [[oorlog]] is begonnen of zou kunnen beginnen.
 
== VoorbeeldenRussisch-Zweedse Oorlog ==
* [[Russisch-Zweedse Oorlog (1788-1790)]]: Zweden sloot in de zomer van 1788 een bondgenootschap met Het [[Ottomaanse Rijk]]. Met een in scène gezette Russische aanval bij een Zweedse grenspost kreeg Zweden een casus belli om de Russen de oorlog te verklaren.<!-- Bron? -->
* [[Eerste Wereldoorlog]]: de moord op 28 juni 1914 van de Oostenrijkse troonopvolger [[Frans Ferdinand van Oostenrijk-Este|Frans Ferdinand]] in [[Sarajevo]] door de Servisch-Bosnische nationalist [[Gavrilo Princip]] en het daaropvolgende [[juli-ultimatum]].
* [[Tweede Wereldoorlog]]: een in scène gezet grensgevecht leidde tot de [[Poolse Veldtocht|Duitse inval in Polen]] in 1939.
* De grote uitbreiding van de [[Vietnamoorlog]]: twee incidenten, waarvan één vermeend, in de [[Golf van Tonkin]] ([[Tonkin-incident]], 1964).
* De [[Zesdaagse Oorlog]] in 1967: de [[Egypte (land)|Egyptische]] blokkade van [[Eilat]].
* [[Irakoorlog]] (2003-2011): de vermeende aanwezigheid van massavernietigingswapens.
* [[Oorlog in Zuid-Ossetië (2008)]]: Op 7 augustus trokken Georgische troepen Zuid-Ossetië binnen bij de stad Tsinvali, de hoofdstad van de niet-erkende Republiek Zuid-Ossetië (internationaal gezien als een afvallige regio van Georgië). De Russen trokken daarna het land binnen om, volgens de Russen, de etnische Russen aldaar te beschermen.
 
== Eerste Wereldoorlog ==
{{Appendix}}
* [[Eerste Wereldoorlog]]: de moord op 28 juni 1914 van de Oostenrijkse troonopvolger [[Frans Ferdinand van Oostenrijk-Este|Frans Ferdinand]] in [[Sarajevo]] door de Servisch-Bosnische nationalist [[Gavrilo Princip]] en het daaropvolgende [[juli-ultimatum]].<!-- Bron? -->
 
== Tweede Wereldoorlog ==
* [[Tweede Wereldoorlog]]: een in scène gezet grensgevecht leidde tot de [[Poolse Veldtocht|Duitse inval in Polen]] in 1939.<!-- bron? -->
 
== Bersiap ==
[[Bersiap]] ([[Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog]]): Indonesische paramilitaire organisaties en bendes zaaiden vrijwel direct na de capitulatie van Japan dood en verderf onder met name niet-Indonesiërs in voormalig Nederlands-Indië.
 
 
'''Huib van Mook (Minister, Luitenant-Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië):'''
 
''"Al hebben de Japanse invloeden tot verwildering en excessen geleid, in den diepste grond betekent dit geen afkeer van of haat tegen ons. Het betekent alleen een afkeer van hetgeen belichaamd is in de woorden koloniale verhouding. In wezen denken wij gelijk. Slechts de afzondering en de verwildering, door den oorlog en de bezetting geschapen, staan tussen ons. Het kan geen ideaal voor Nederland zijn, om door een zuiver militair onderwerpen de eenheid van het koninkrijk te herstellen. Evenmin als het een ideaal kan zijn, om het uiteenvallen van ons gemenebest voor te staan of te aanvaarden, of de voortgezette terreur te dulden. Daarom is naast het bedwingen van wanorde en misdaad, het verkrijgen van samenwerking met de gezonde elementen in een nationalistische beweging plicht, omdat alleen daardoor het einddoel kan worden bereikt en samengaan als volledige deelgenoten in het verband van het hernieuwde koninkrijk."''
 
Hier in word aangetoond dat ondanks dat Van Mook en Generaal Spoor tegengestelde politieke opvattingen hadden, ze wel consensus hadden over het doel: bestrijding van wanorde en terreur.<ref>{{Citeer web|url=https://books.google.nl/books/about/Brengers_van_orde_en_rust.html?id=kNvhzQEACAAJ&redir_esc=y|titel=Brengers van Orde en Rust|bezochtdatum=|auteur=|achternaam=Lampers|voornaam=Stefanie|datum=3 september 2014|uitgever=|pagina's=pp 19-21|taal=}}</ref> Van Mook heeft tevens de 7 december rede geschreven voor koningin Wilhelmina waarin uitzicht op onafhankelijkheid werd gegeven aan de koloniale gewesten.<ref>{{Citeer web|url=https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-94-009-8846-0_18|titel=7 december rede|bezochtdatum=|auteur=Huib van Meuk|achternaam=|voornaam=Koningin Wilhelmina|datum=6 december 1942|uitgever=|taal=}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.parlement.com/id/vg09lljdp9x3/h_j_huib_van_mook|titel=Parlement's overzicht Huib van Mook|bezochtdatum=|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=}}</ref>
 
 
'''Louis Beel (Minister, Minister President):'''
 
''“Landgenoten. De gebeurtenissen in Indonesië nemen een zo’n ernstige loop, dat ik meen u geen ogenblik langer, dan strikt noodzakelijk is, in het onzekere te mogen laten. Ik behoef u niet te zeggen dat het de regering in de laatste maanden niet gemakkelijk is gevallen haar lankmoedigheid te bewaren. Landgenoten. Er komt een moment waarop lankmoedigheid ophoud een deugd te zijn.”<ref>{{Citeer web|url=https://archief.ntr.nl/deoorlog/page/mappen/780876/Operatie+Product+begint.html|titel=Rede Louis Beel over 1e Politionele Acties|bezochtdatum=|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=}}</ref>''
 
 
'''Prins Bernard:'''
 
''"Zodra het wapengeweld in het verre oosten verstomde, hoopten wij dat onze nieuwe strijdkrachten bovengenoemde vredelievende en eerder defensieve taken ten deel zouden vallen. Dat wil dus zeggen: opbouw, training en in-paraat-houding in het moederland, ordehandhaving in onze oost, bezetting van de in overleg met de geallieerden vastgestelde delen in Duitsland en eventueel ook in Japan."<ref>{{Citeer web|url=https://www.europeana.eu/en/item/2059210/data_sounds_213097054|titel=Programma voor de Nederlandse strijdkrachten|bezochtdatum=|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=1 oktober 1945|uitgever=[[Radio Herrijzend Nederland]]|taal=}}</ref>''
 
 
Koningin Wilhelmina had al in haar rede van 7 december 1942 aangegeven waar het naartoe moest: vanuit haar Londense ballingschap stelde ze de vier landen waarover zij regeerde een nieuw 'rijksverband' in het vooruitzicht, dat Nederland, Indonesië, Suriname en Curaçao 'vrijwillig' zouden aanvaarden en waarbinnen zij 'ieder op zichzelf de eigen, inwendige aangelegenheden in zelfstandigheid zullen behartigen'. Dit bood een perspectief aan de Nederlandse onderdanen in de koloniën en zette de dekolonisatie in gang. Want landen die in vrijwilligheid op voet van gelijkwaardigheid samenwerken zijn geen koloniën van elkaar. Dit beleid bleef ook tijdens de onafhankelijkheid werd uitgeroepen van kracht.<ref>{{Citeer web|url=https://www.parool.nl/nieuws/nederland-hoeft-de-historie-niet-zwarter-te-maken-dan-die-is~b16cd76b/|titel=Nederland hoeft de historie niet zwarter te maken dan die is|bezochtdatum=|auteur=John Jansen van Galen|achternaam=|voornaam=|datum=22 augustus 2017|uitgever=[[Het Parool]]|taal=}}</ref> Van koloniaal gezagsherstel is dus geen sprake. Herstel van orde dat de republikeinen en haar strijders (TNI en Pemoedas) verstoorden met de gruwelijkheden tegen de (Indische) Nederlanders, Molukkers en andere minderheden onder de noemer Bersiap.
 
== Uitbreiding Vietnam Oorlog ==
* De [[Zesdaagse Oorlog]] in 1967: de [[Egypte (land)|Egyptische]] blokkade van [[Eilat]]. <!-- Bron? -->
 
== Irakoorlog ==
* [[Irakoorlog]] (2003-2011): de vermeende aanwezigheid van massavernietigingswapens.<!-- Bron? -->
 
=== Oorlog in Zuid-Ossetië<!-- Bron? --> ===
* [[Oorlog in Zuid-Ossetië (2008)]]: Op 7 augustus trokken Georgische troepen Zuid-Ossetië binnen bij de stad Tsinvali, de hoofdstad van de niet-erkende Republiek Zuid-Ossetië (internationaal gezien als een afvallige regio van Georgië). De Russen trokken daarna het land binnen om, volgens de Russen, de etnische Russen aldaar te beschermen.{{Appendix}}
[[Categorie:Latijnse uitdrukking]]
[[Categorie:Oorlog]]