Romanisering: verschil tussen versies

Romanisering was grotendeels effectief in de westelijke helft van het rijk, waar de inheemse beschavingen zwakker waren. In het [[hellenisme|gehelleniseerde]] oosten, met oude beschavingen zoals die van het [[oude Egypte]], [[Mesopotamië]], [[Judea]] en [[Syria]], was weerstand meer effectief en was de romanisering meer oppervlakkig. Toen het rijk was verdeeld in twee delen, was in het oosten, waar de Griekse cultuur oppermachtig was, het [[byzantijnse Rijk|Oost-Romeinse (Byzantijnse) Rijk]] gekenmerkt door de toenemende kracht van de specifiek Griekse cultuur en taal in het nadeel van de Latijnse taal en andere Romeinse invloeden, ook al bleven haar burgers zichzelf beschouwen als Romeinen. Terwijl [[Britannia (Romeinse provincie)|keltisch Groot-Brittannië]] wel romaniseerde, lijkt de invloed van de Romeinse cultuur minder te zijn geweest dan in Gallië, en de Romeinse cultuur vervaagde snel na de [[angelsaksen|Anglo-Saksische]] invasies in. In Afrika vond een gelijksoortige ontwikkeling plaats. De bevolking van de na Italië meest geromaniseerde provincie [[Africa (Romeinse rijk)|Africa]] verruilde spoedig na de Arabische verovering massaal de Romeinse taal en cultuur voor het [[Arabisch]]. De meest geromaniseerde gebieden van het rijk waren Italië, het Iberisch schiereiland, [[Africa (Romeinse rijk)|Africa]], Gallië, [[Dalmatia]] en [[Dacië|Dacia]]. Romanisering in de meeste van deze regio's blijft zo'n krachtige culturele invloed op de meeste aspecten van het leven dat deze landen vandaag worden beschreven als "[[Romania|Romaanse (Latijnse) landen]]". Dit is het duidelijkst in de Europese landen waar van Latijn afgeleide talen (Romaans talen) wordenword en gesproken en voormalige koloniën van deze landen die deze talen en Romeinse invloeden hebben geërfd.