AZ (voetbalclub): verschil tussen versies

'''AZ''' is een [[Nederland]]se [[voetbal|profvoetbalclub]] uit [[Alkmaar]] en de [[Zaanstreek]], Noord-Holland en speelt haar thuiswedstrijden in het [[AFAS Stadion]] te Alkmaar. AZ, een afkorting voor ''Alkmaar Zaanstreek-combinatie'', ontstond in 1967 als '''AZ’67''' uit een [[Fusie#Sport|fusie]] tussen [[Alkmaar '54]] en FC Zaanstreek. Het woord ''combinatie'' in de naam liet men al snel varen en ook de toevoeging '67’67 is sinds 1986 uit de naam verdwenen. Net als tussen juli 1976 en juni 1982 hoort de club sinds seizoen 2004/2005 opnieuw bij de (sub)top van Nederland. Sinds 1998 speelt de tweevoudig [[Nederlands kampioenschap voetbal|landskampioen]] onafgebroken in de [[Eredivisie (mannenvoetbal)|Eredivisie]].

AZ is ontstaan uit een fusie van de twee [[Noord-Holland]]se profclubs Alkmaar '54 en FC Zaanstreek. Alkmaar '54 werd als profvoetbalclub in 1954 opgericht om in de [[NBVB]], de zogenaamde ''wilde bond'', aan het eerste profseizoen Inin het Nederlands voetbal te beginnen. FC Zaanstreek werd opgericht omdat [[KFC (voetbalclub)|KFC]] door zou gaan als amateurvereniging, na mislukte fusiebesprekingen van de proftakken van KFC en [[ZFC (voetbalclub)|ZFC]]. FC Zaanstreek nam in 1964 de proflicentie van KFC over onder de bezielende leiding van de gebroeders Molenaar.

Beide clubs bleken bij de onderhandeling om de transfer van [[Wim de Jager (voetballer)|Wim de Jager]] van FC Zaanstreek naar Alkmaar '54 met financiële problemen te kampen. Om deze de baas te worden, besloten beide clubs in 1967 te fuseren tot AZAZ’67 ('67'Alkmaar Zaanstreek-combinatie'', plus jaartal). AZ zou in [[Alkmaar]] in stadion de [[Alkmaarderhout (stadion)|Alkmaarderhout]] gaan spelen. Na een korte opleving na de oprichting bleek er al snel weer sprake van een naderend faillissement. Toen de gebroeders Molenaar met hun elektronicabedrijf [[Wastora]] in 1972 redding brachten, werd de opmars van de club in het Nederlands en zelfs het Europees voetballandschap ingezet.

Deze opmars leidde in 1977 tot het eerste tastbare succes met een derde plaats in de [[Eredivisie (mannenvoetbal)|Eredivisie]] en daarmee de eerste Europese kwalificatie. Het jaar daarop werd opnieuw de derde plaats behaald en werd er beslag gelegd op de eerste hoofdprijs: de [[KNVB Beker]]. Het was duidelijk dat AZ zich wilde gaan mengen in de strijd voor het landskampioenschap. Met sterkhouders als [[Kees Kist]], [[Kristen Nygaard (voetballer)|Kristen Nygaard]] en [[Hugo Hovenkamp]] en onder leiding van coach [[Georg Kessler]] werd gewerkt aan de vurige droom van de gebroeders Molenaar, waarvan Cees enige jaren eerder aan Leukemie was overleden. Eerst werd nog achtereenvolgens de vierde en tweede plaats behaald. Maar in 1981 was het zover en werd het eerste landskampioenschap in de clubgeschiedenis gevierd. Onaantastbaar was AZ dat seizoen, met slechts één nederlaag in de Eredivisie, een finaleplaats in de [[UEFA Cup]] en winst in het toernooi om de KNVB Beker. Het seizoen erop werd nog een derde plaats bereikt en opnieuw de KNVB Beker gewonnen met de bijna voltallige kampioensselectie van het jaar ervoor. Echter zouden deDe sterren van AZ gingen echter hun gouden periode verzilveren met lucratieve transfers naar grotere competities, en trokterwijl Klaas Molenaar zich langzaam maar zeker terugterugtrok uit de club. Dit leidde in 1988 tot degradatie uit de Eredivisie (door de befaamdeberuchte ''salonremise'' tussen [[PEC Zwolle]] en [[FC Volendam]]) en uiteindelijk ook opnieuw tot financiële problemen.

Toen begin jaren 90 het water AZ echt aan de lippen stond, bracht [[Dirk Scheringa]] met het geld van zijn bedrijf [[DSB Bank|Frisia]] (later [[DSB Bank|DSB]]) redding. Langzaam maar zeker werd de opmars richting de Eredivisie en daarna naar de (sub)top ingezet door AZ. Met het kampioenschap van de [[Eerste divisie (voetbal Nederland)|Eerste divisie]] in 1996 en 1998 vestigde AZ zich uiteindelijk ''blijvend''‘blijvend’ in de Eredivisie. Sinds de komst van trainer [[Co Adriaanse]] in 2002 isgroeide AZ weer naar de subtop van Nederland gegroeid met ambities naar meer. Dit werd bevestigd met de opening van het nieuwe [[AFAS Stadion|stadion]] en de komst van toptrainer [[Louis van Gaal]].

Na een halve -finaleplek in de UEFA Cup en een derde plaats in de Eredivisieeredivisie in 2005, en een tweede plaats in 2006, kon in 2007 deze nieuwe bloeiperiode verzilverd worden met een tastbare prijs: AZ stond zowel in de finale van de KNVB Beker als op de eerste plaats in de Eredivisie bij ingang van de laatste speelronde. Beide wedstrijden gingen echter verloren waardoor AZ in een topseizoen met lege handen bleef staan. Toch revancheerde AZ zich in 2009 toen met topspelers als [[Maarten Martens]], [[Mounir El Hamdaoui]], [[Moussa Dembélé (Belgisch voetballer)|Moussa Dembélé]] en [[Stijn Schaars]] voor de tweede keer in de clubhistorie het landskampioenschap werd behaald. Na

In het faillissementnajaar van de2009 ging hoofdsponsor DSB infailliet, hetwaardoor najaar van 2009 en daarmee behoorlijke teruggang inde financiële mogelijkheden, bedreigdebehoorlijk dezeafnamen. financiëleFinanciële zorgen bedreigden zelfs het voortbestaan van de club. Maar de fundering van AZ die in de eerdere jaren gelegd was en tot succes geleidhad heeftgeleid, bleek stevig genoeg om deze klap op te vangen. Er werd tussen 2010 en 2013 zowel financieel als sportief een stapje teruggedaan en AZ zou niet meer structureel mee kunnen strijden om de landstitel, een ''vaste'' plek in de subtop van Nederland lag echter nog steeds binnen de mogelijkheden.

Met de winst van de [[KNVB Beker]] in 2013, de derde plaats in zowel 2015 als 2018 en de vierde plaats in 2016 en 2019 heeft AZ zich echter bewezen als stabiele subtopper en ''best of the rest'' achter de traditionele topdrie ([[AFC Ajax|Ajax]], [[PSV (voetbalclub)|PSV]] en [[Feyenoord]]). Tevens haalde AZ in zowel 2017 als 2018 de bekerfinale. Beide finales gingen echter verloren tegen respectievelijk [[SBV Vitesse|Vitesse]] en [[Feyenoord]]. Met deze resultaten bleek AZ zichzelf dikwijls te kunnen meten met de ''topclubs'' en dat resulteerde in 2020 in heuze een nek-aan-nek titelrace met Ajax. Door de uitbraak van de [[Coronapandemie]] werd het [[Eredivisie 2019/20 (mannenvoetbal)|Eredivisieseizoen 2019/20]] echter afgebroken en resteerde voor AZ ''slechts''‘slechts’ kwalificatie voor de [[UEFA Champions League|Champions League]] voorrondes, vanwege een slechter doelsaldo dan het in punten gelijkstaande Ajax.