Kurt Gödel: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Gerd Eichmann (overleg | bijdragen)
image added
k →‎Werk in Wenen: Vertaalfout gecorrigeerd
Regel 48:
Deze stellingen maakten een eind aan een halve eeuw van inspanningen door wiskundigen om een verzameling axioma’s te ontdekken die voor de hele wiskunde zouden voldoen, te beginnen met het werk van [[Gottlob Frege]] en culminerend in [[Alfred North Whitehead]] en [[Bertrand Russell]]s [[Principia Mathematica]] en [[Formalisme (wiskunde)|Hilberts formalisme]]. Gödel bewees dat deze speurtocht achteraf gezien zinloos was, althans in de zin om het beoogde doel te bereiken, hoewel er ook belangrijke nieuwe wiskunde ontwikkeld werd door de deelnemende wiskundigen. De onvolledigheidsstellingen houden ook in dat niet alle wiskundige vraagstukken berekenbaar zijn en sommige dus altijd open zullen blijven.
 
Achteraf is het oorspronkelijke idee, dat de kern vormt van de onvolledigheidsstelling, vrij eenvoudig. In wezen construeerde Gödel een formule die stelt dat zij in een gegeven formeel systeem onbewijsbaar is. Als zij bewijsbaar zou zijn, zou zij valsonwaar zijn, wat in tegenspraak is met het feit dat in een consistent systeem bewijsbare beweringen altijd waar zijn. Daarom zal er altijd minstens een ware, maar onbewijsbare bewering bestaan. Dat wil zeggen voor elke berekenbaar aftelbare axiomaverzameling voor de rekenkunde (dat wil zeggen een verzameling die in principe geprint kan worden door een geïdealiseerde computer met onbeperkte hulpbronnen), bestaat er een formule die geldig is in de rekenkunde, maar in dat systeem niet bewijsbaar is. Om dat kloppend te maken moest Gödel echter verschillende technische kwesties oplossen, zoals coderingssystemen, bewijzen en het idee van de bewijsbaarheid bij [[natuurlijk getal|natuurlijke getallen]]. Hij deed dat met gebruikmaking van het procedé dat bekendstaat als [[Gödelnummer]]ing.
 
In zijn tweepaginalange "Zum intuitionistischen Aussagenkalkül" (1932) weerlegde Gödel eindige-waardigheid van de [[intuïtionistische logica]]. In het bewijs maakt hij gebruik van wat later bekend werd als de [[Gödel–Dummett tussen-logica]] (of [[Gödels vage logica]]).
Regel 151:
 
== Verder lezen ==
* {{nl}} Gianbruno Guerrerio ''Gödel - Mathematische waarheid en logische paradoxen'' (reeks 'Wetenschappelijke biografie' deel 8, 2004) Veen Magazines, Amsterdam ISBN 9789076988511
* {{en}} John L. Casti and Werner DePauli, 2000. Gödel: A Life of Logic, Basic Books (Perseus Books Group), Cambridge, MA. ISBN 0-7382-0518-4.
* {{en}} John W. Dawson, Jr. Logical Dilemmas: The Life and Work of Kurt Gödel. AK Peters, Ltd., 1996.