Versie van 8 aug 2020 12:00 bewerken PJ Geest (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 6.863 bewerkingen +kaart ← Oudere bewerking		Versie van 14 aug 2020 18:41 bewerken ongedaan maken Dorhout (overleg \| bijdragen) 388 bewerkingen Koelkasten, airco's en spuitbussen bevatten geen ozon meer. Ook in printers en kopieerapparaten wordt ozon uitgefilterd. Label: Visuele tekstverwerker Nieuwere bewerking →
Regel 85: :<math>\mathrm{O_2\ +\ O^{\cdot}\ \longrightarrow\ O_3}</math> OpIn ~~deze~~de ~~hoogte~~stratosfeer is ozon zeer gewenst, omdat het daar een laag vormt (de [[ozonlaag]]) en de schadelijke ultraviolette straling van de zon tegenhoudt. Het ondergaat immers [[fotolyse]] onder invloed van uv-licht: :<math>\mathrm{O_3\ \xrightarrow{\ \ h \nu \ \ }\ O_2\ +\ O^{\cdot}}</math> Als deze ozonlaag in de stratosfeer zou verdwijnen gaat meer uv-licht het aardoppervlak bereiken, waardoor het leven op aarde meer bemoeilijkt zou worden: er zou meer huidkanker zijn, aantasting van [[chlorofyl]] en van microflora, zoals kleinere organismen ([[plankton]]). De ozonlaag kan worden aangetast door synthetische gassen, zoals ouderwetse drijfgassen uit [[spuitbus]]sen en hulpgassen uit koelkasten en airconditioningsystemen. Met name de diverse [[chloorfluorkoolstofverbinding]]en (cfk's) zijn grote boosdoeners. De aantasting van de ozonlaag komt het duidelijkst tot uitdrukking in het [[gat in de ozonlaag]] boven [[Antarctica]], dat in het vroege voorjaar steeds groter wordt. Om deze reden zijn cfk's verboden op grond van het [[Montreal Protocol]], dat op 1 januari 1989 in werking trad. Daarom bevatten koelkasten, airco's en spuitbussen geen cfk's meer. De schadelijke werking van cfk's berust op het feit dat deze gassen vlot fluor- en chloorradicalen afsplitsen, die ozon afbreken op een vergelijkbare manier met uv-licht. ~~Onder invloed van zonlicht gaan in~~In de [[troposfeer]] gaan onder invloed van zonlicht [[koolwaterstof]]fen en [[koolstofmonoxide]] (CO) chemische reacties aan met [[stikstofoxiden]] (NO<sub>x</sub>), waardoor onder andere ozon ontstaat: :<math>\mathrm{NO_2\ \xrightarrow{\ \ h \nu \ \ }\ NO\ +\ O^{\cdot}}</math> :<math>\mathrm{O_2\ +\ O^{\cdot}\ \longrightarrow\ O_3}</math> Koolwaterstoffen, koolstofmonoxide en stikstofoxiden worden met name door autoverkeer uitgestoten. Het [[mengsel]] van deze stoffen met ozon wordt fotochemische [[smog]] genoemd. Het gevormde ozon tast bij mensen en dieren het longweefsel aan en bij planten remt het de groei en beschadigt het de bladeren. Ozon in de '''stratosfeer''' beschermt dus de [[biosfeer]], terwijl ozon in de '''troposfeer''' schadelijk is. == Toepassingen == Regel 121 ⟶ 123: Ozon is irriterend voor de [[Oog (anatomie)\|ogen]] en de [[Ademhalingsstelsel\|luchtwegen]]. Inademing van het gas kan [[longoedeem]] veroorzaken en kan op [[astma]] lijkende reacties teweegbrengen. Ozon kan effecten hebben op het [[centraal zenuwstelsel]], met als gevolg [[hoofdpijn]], verzwakte waakzaamheid en prestaties. Kopieerapparatuur die met lasertechniek in plaats van inkt ~~werken~~werkt en laserprinters produceren ozon. De hoeveelheid van één apparaat is ongeveer gelijk aan die van een brandende sigaret. Zij kunnen dan ook het best in een goed geventileerde aparte kamer worden geplaatst. Tegenwoordig zijn in kopieerapparaten en laserprinters filters met actieve kool geplaatst die veel ozon opvangen. === Longoedeem ===

Ozon (stof): verschil tussen versies