Doemdagklok: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k 2020 verdrag + link
k Wikipedia:Stemlokaal/Modificatie Amsterdamconstructies, jaartallen ontlinkt per H:LINK, referenties samengevoegd, replaced: Verenigde StatenVerenigde Staten (hoofdbetekenis) (3), met AWB
Regel 1:
De '''Doomsday Clock''' (Engels; soms vertaald met '''doemdagklok''') is een symbolische [[Klok (tijd)|klok]] die sinds [[1947]] wordt bijgehouden door het ''[[Bulletin of the Atomic Scientists]]'' aan de [[universiteit van Chicago]]. De klok geeft aan hoe dicht de mensheid zich bij een door de mens zelf veroorzaakte wereldwijde [[ramp]] zou bevinden. De klok geeft het aantal minuten voor twaalf ([[middernacht]]) weer, waarbij middernacht een voor de menselijke beschaving fatale ramp voorstelt. De klok staat, sinds de introductie ervan, op de voorkant van het ''Bulletin of the Atomic Scientists''. Bij de introductie stond de klok op zeven minuten voor twaalf.
 
Het aantal minuten voor twaalf, de mate van dreiging, wordt bijgewerkt wanneer gebeurtenissen op het wereldtoneel deze dreiging versterken of verzwakken. De klok is voor het laatst verzet op [[23 januari]] [[2020]]. De klok staat nu op 100 seconden (1 minuut en 40 seconden) voor twaalf.<ref name="thebulletin.org">{{en}}[https://thebulletin.org/doomsday-clock/current-time/ Bulletin of the Atomic Scientists, ''Closer than ever: It is 100 seconds to midnight''] John Mecklin, 23 januari 2020</ref>
 
== Veranderingen van de klok ==
Regel 7:
* '''1947''' – De Doomsday Clock wordt op '''zeven''' minuten voor twaalf gezet.
* '''1949''' – De [[Sovjet-Unie]] test haar eerste [[kernwapen]]. De klok wordt verzet naar '''drie''' minuten voor twaalf (vier minuten dichter bij middernacht).
* '''1953''' – De [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]] en de Sovjet-Unie testen [[waterstofbom]]men binnen negen maanden van elkaar. De klok wordt verzet naar '''twee''' minuten voor twaalf (één minuut dichter bij middernacht).
* '''1960''' – Als reactie op de verhoogde wetenschappelijke samenwerking en een algemene bekendheid van de gevaren van nucleaire wapens wordt de klok verzet naar '''zeven''' minuten (een verandering van vijf minuten verder van middernacht).
* '''1963''' – De Verenigde Staten en de Sovjet-Unie ondertekenen het [[Partial Test Ban Treaty]] om kernproeven te beperken. De klok wordt verzet naar '''twaalf''' minuten voor twaalf (opnieuw vijf minuten verder van middernacht).
* '''1968''' – [[Frankrijk (hoofdbetekenis)|Frankrijk]] en [[Volksrepubliek China|China]] verkrijgen en testen kernwapens (respectievelijk in [[1960]] en [[1964]]), oorlogen vinden plaats in het [[Midden-Oosten]], het [[Indische subcontinent]] en [[Vietnamoorlog|Vietnam]]. De klok wordt verzet naar '''zeven''' minuten voor twaalf (vijf minuten dichter bij middernacht).
* '''1969''' – De [[Amerikaanse Senaat]] ondertekent het [[non-proliferatieverdrag]]. De klok wordt verzet naar '''tien''' minuten voor twaalf (drie minuten verder van middernacht).
* '''1972''' – De Verenigde Staten en Sovjet-Unie ondertekenen het [[SALT I]]-verdrag (''Strategic Arms Limitation Talks'') en het [[ABM-verdrag]] (''Anti-Ballistic Missile Treaety''). De klok wordt verzet naar '''twaalf''' minuten voor twaalf (twee minuten verder van middernacht).
* '''1974''' – [[India]] voert een [[kernproef]] uit ([[Smiling Buddha]]) en onderhandelingen over [[SALT II]] lopen op niets uit. De klok wordt verzet naar '''negen''' minuten voor twaalf (drie minuten dichter bij middernacht).
* '''1980''' – Verdere onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie lopen ook op niets uit en een toename van nationalistische oorlogen en terroristische acties. De klok wordt verzet naar '''zeven''' minuten voor middernacht (twee minuten dichterbij).
* '''1981''' – De [[wapenwedloop]] escaleert, conflicten in [[Afghanistan]], [[Zuid-Afrika]] en [[Polen (hoofdbetekenis)|Polen]] verhogen de spanning op het wereldtoneel. De klok wordt verzet naar '''vier''' minuten voor twaalf (drie minuten dichterbij).
* '''1984''' – De wapenwedloop escaleert nog meer onder [[Ronald Reagan]]. De klok wordt verzet naar '''drie''' minuten voor twaalf (één minuut dichterbij).
* '''1988''' – De Verenigde Staten en de Sovjet-Unie ondertekenen een verdrag om nucleaire activiteiten op de middellange afstand te beëindigen; relaties tussen beide landen verbeteren. De klok wordt verzet naar '''zes''' minuten voor twaalf (drie minuten verder van middernacht).
Regel 29:
* '''2017''' – De klok wordt op '''tweeënhalve''' minuut voor 12 gezet. Redenen zijn onder meer het falende beleid inzake klimaatverandering en de aanhoudende nucleaire dreiging (onder andere door de Noord-Koreaanse atoomproeven). De onvoorspelbaarheid van het Amerikaanse beleid door het aantreden van president Trump wordt ook als oorzaak aangeduid.<ref>[http://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20170126_02696858 Wetenschappers verzetten de ‘doomsday clock’: we zijn een stap dichter bij het einde van de wereld], [[Het Nieuwsblad]], 26 januari 2017</ref><ref>{{en}}[http://thebulletin.org/sites/default/files/Final%202017%20Clock%20Statement.pdf It is two and a half minutes to midnight], complete tekst van het statement van 2017, Bulletin of Atomic Scientists</ref>
* '''2018''' – De klok wordt op '''twee''' minuten voor 12 gezet. Redenen zijn onder meer de sprongen in het nucleaire programma van Noord-Korea en de toenemende spanningen tussen Noord-Korea en de Verenigde Staten alsmede zorgen over het veranderde klimaat en de verspreiding van [[nepnieuws]].<ref>[https://www.scientias.nl/doemdagklok-onthult-we-staan-er-net-zo-slecht-als-op-hoogtepunt-koude-oorlog/ Doemsdagklok onthult: we staan er net zo slecht voor als op het hoogtepunt van de Koude Oorlog], [[Scientias.nl]], 25 januari 2018</ref>
* '''2020''' – De klok wordt op '''100''' seconden (1 minuut en 40 seconden) voor 12 gezet, het dichtst bij middernacht tot op heden. Redenen zijn de toenemende nucleaire dreiging door het aflopen van het [[Intermediate-Range Nuclear Forces-verdrag]], de oplopende spanningen tussen de Verenigde Staten en Iran en de onmacht om klimaatverandering tegen te gaan.<ref>{{en}}[https:// name="thebulletin.org"/doomsday-clock/current-time/ Bulletin of the Atomic Scientists, ''Closer than ever: It is 100 seconds to midnight''] John Mecklin, 23 januari 2020</ref>
 
== Externe linkslink ==
* {{en}} [http://www.thebulletin.org/ The Bulletin Online]