Joseph Lister: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestand:Joseph Lister.jpg|miniatuur|Joseph Lister]]
'''Joseph Lister''' ([[West Ham|Upton]], [[5 april]] [[1827]] – [[Walmer]], [[10 februari]] [[1912]]), was een Brits [[chirurg]] die zijn vakgebied transformeerde door [[Antisepticum|antiseptische]] praktijken toe te passen en te propageren. Dit bracht het aantal [[Ziekenhuisinfectie|post-operatieve infecties]] drastisch naar beneden.

== Leven ==
Lister was de zoon van [[Joseph Jackson Lister]], uitvinder van de samengestelde [[microscoop]], wasen eengroeide Engelsop chirurg. Hij was afkomstig uitin een [[Genootschap der Vrienden|QuakerQuakermilieu]]milieu. ListerHij studeerde aan het University College in Londen, en kreeg in 1847 zijn graad. Zijn carrière werd vervolgd als medisch student, in 1852 werd hij chirurg. In het University College Hospital had hij de leiding over een afdeling waar, zoals in andere ziekenhuizen in die tijd, veel gevallen van [[gangreen]] voorkwamen;. hijHij probeerde daarvoor verschillende behandelmethoden. Ook onderzocht hij weefsel van de wond onder de microscoop en kwam tot de overtuiging dat het om een [[infectieziekte]] ging.
 
== Infecties ==
Om Listers verdiensten te begrijpen is het van belang de manier van chirurgisch werken in die tijd te kennen. Halverwege de 19e eeuw had de introductie van de [[anesthesie]] het mogelijk gemaakt patiënten zonder pijn te opereren waardoor de chirurg niet langer verplicht was om snel te werken. Hij kon nu ingewikkelde en langdurige operaties uitvoeren. Dit leek chirurgisch een voordeel, maar het [[infectie]]gevaar groeide als gevolg van het langdurig opereren. Dat operatiewonden direct (“per primam”) genazen was al zeer zeldzaam. Maar door de ingewikkelder operaties nam kans op ziekte en overlijden door [[Bloedvergiftiging|sepsis]] toe. Pusvorming en bloedvergiftiging met sepsis als gevolg eisten vele levens van geopereerde patiënten. Dit nam soms de omvang aan van ware ziekenhuisepidemieën, waardoor patiënten bang werden voor het ziekenhuis en de meest kundige chirurgen twijfelden aan hun werk.
 
Toen Lister in 1860 werd benoemd voor de leerstoel van chirurgie in Glasgow waren de infectieproblemen in het ziekenhuis groot. Hij zorgde voor het openhouden van de ramen, volgens de theorieën van buitenlucht van [[Florence Nightingale]], er werd voorzien in stapels schone handdoeken, het baatte niet. Ook het bouwen van nieuwe ziekenhuizen en strikt toepassen van huishoudelijke [[hygiëne]] losten de problemen niet op. Lister begreep toen dat niet alleen het ziekenhuis de oorzaak vormde, maar dat ook de chirurgen en hun instrumenten bijdroegen aan de infectie. Aanvankelijk verdacht Lister de zuurstof in de lucht die oplost in de weefsels als een belangrijke factor, en om lucht de toegang te ontzeggen was onmogelijk. Een ongecompliceerde fractuur van een been, waarbij de huid gesloten blijft, kan goed genezen, terwijl een gecompliceerde botbreuk, met open huid en toegang tot het inwendige, slecht afliep. Bij amputeren van zo’nzo'n been, overleed de patiënt in een groot deel van de gevallen aan bloedvergiftiging.
 
== James Syme ==