Woodrow Wilson: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele app Bewerking via iOS-app |
Geen bewerkingssamenvatting Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele app Bewerking via iOS-app |
||
Regel 57:
In [[1915]] vielen de Verenigde Staten onder het presidentschap van Wilson [[Haïti]] binnen; het zou bezet blijven tot 1934. Volgens de regering-Wilson gebeurde dit om een Duitse invasie te verijdelen: het [[Duitse Keizerrijk]] had namelijk grote economische belangen in Haïti. Onder de VS-gezant [[Franklin Delano Roosevelt|Franklin Roosevelt]], de latere Democratische president, werd een [[grondwet]] opgesteld en een algemene 'corvée' ingevoerd, die voorheen alleen was opgelegd aan de zwarte onderklasse. Er werd veel aan de infrastructuur van het eiland gedaan, maar de bestuurlijke hervormingen pakten niet goed uit. Onenigheden met de Mexicaanse dictator [[Victoriano Huerta]] leidden in [[1914]] tot de [[Amerikaanse bezetting van Veracruz]]. Onder Wilsons presidentschap intervenieerden de Verenigde Staten ook in [[Panama (land)|Panama]], [[Cuba (land)|Cuba]] en [[Nicaragua]].
In eerste instantie slaagde Wilson erin de Verenigde Staten buiten de wereldoorlog te houden, al verleende hij wel materiële steun aan Frankrijk en Groot-Brittannië. Zijn neutraliteitspolitiek leidde tot zijn herverkiezing in 1916. Hij won toen van de Republikein C.E. Hughes. In 1917 werd de druk om deel te nemen aan de oorlog steeds groter. De onderschepping van het [[Zimmermanntelegram]], waaruit bleek dat Duitsland Mexico wilde opzetten tegen de VS, en de torpedering door de Duitsers van het passagiersschip [[Lusitania (schip)|Lusitania]], in het kader van de onbeperkte duikbotenoorlog, leidden op 6 april 1917 tot een [[oorlogsverklaring]] aan Duitsland en de andere [[centrale mogendheden]]. Hiermee gaf de VS de doorslag ten gunste van de westelijke geallieerden; het Russische rijk was inmiddels ingestort en had een afzonderlijke vrede met Duitsland gesloten.
Na de oorlog zette Wilson zich met wisselend succes in voor de wereldvrede. Op 8 januari 1918 sprak Wilson zijn beroemde ''Veertien Punten'' uit, waarin hij onder meer pleitte voor een verbondschap van landen, [[zelfbeschikkingsrecht]] der [[volk]]en en voor een organisatie die instond voor de [[Territorium (afhankelijk gebied)|territoriale]] onschendbaarheid en politieke onafhankelijkheid van grote en kleine landen.
| |||