[[Bestand:Alciphron 1733 title page Dutch.png|thumb|Titelblad van de eerste Nederlandse vertaling (1733).]]
'''''Alciphron. De knibbelaar, of De gewaande vrydenker''''' (Engelse titel: ''Alciphron, Or The Minute Philosopher''){{refn|group=noot|Met ''minute philosopher'' (een uitspraak ontleend aan [[Marcus Tullius Cicero|Cicero]]) bedoelt Berkeley dat vrijdenkers zich te veel zouden bezighouden met details of onbelangrijke zaken (vandaar ''knibbelaar'', iemand die aan haarkloven of kleingeestig redetwisten doet<ref>{{Cite book |last=Calisch |first=I.M. |coauthors=N.S. Calisch |date=1864 |title=Nieuw woordenboek der Nederlandsche taal |url=httphttps://www.dbnl.org/tekst/cali003nieu01_01/cali003nieu01_01_0014.php |location=Tiel |publisher=H.C.A. Campagne |page=621 |accessdate=6 februari 2016}}</ref>). Berkeley laat Alciphron zelf echter een andere, positieve betekenis van het woord gebruiken om aan te geven dat vrijdenkers juist zeer zorgvuldig oftewel "minutieus" te werk zouden gaan.<ref>{{Cite book |last=Berkeley |first=George |coauthors=Jonathan Bennettr (hertaler) |date=april 2007 |title=Alciphron or: The Minute Philosopher. A Defence of the Christian Religion against the So-called Free-thinkers |url=http://www.earlymoderntexts.com/assets/pdfs/berkeley1732.pdf |page=11 |work=Early Modern Texts |location=Oxford |publisher=Peter Millican & Amyas Merivale |accessdate=6 februari 2016}}</ref>}} is een [[filosofie|filosofische]] [[Dialoog (literair genre)|dialoog]] geschreven door de 18e-eeuwse [[Koninkrijk Ierland|Ierse]] filosoof [[George Berkeley]], waarin hij het [[christendom]] verdedigde tegen de argumenten van [[vrijdenkerij|vrijdenkers]] zoals de Nederlandse filosoof [[Bernard Mandeville|Mandeville]] en de Engelse filosoof [[Anthony Ashley Cooper (1671-1713)|Shaftesbury]]. De oorspronkelijke ondertitel luidt dan ook 'Behelzende een verdediging voor den Christelyken Godsdienst, tegen de zoogenaamde ''Vrydenkers'''. Het boek werd voor het eerst in het Engels gepubliceerd in 1732. Een Nederlandse vertaling van Mattheus de Ruusscher verscheen in 1733 in [[Leiden]].<ref>{{Cite book |last=Berkeley |first=George |coauthors=Mattheus de Ruusscher (vertaler) |date=1733 |title=Alciphron. De knibbelaar, of De gewaande vrydenker |url=https://books.google.nl/books?id=Gl5gAAAAcAAJ |location=Leiden |publisher=Dirk Haak |page=572 |accessdate=5 februari 2016}}</ref>
De dialoog speelt zich voornamelijk af tussen vier personages, de vrijdenkers Alciphron en Lysicles, Berkeley's woordvoerder Euphranor, en Crito die optreedt als woordvoerder van het traditionele christendom. De doorgaans zwijgzame verteller van de dialoog heet Dion.
