Instorting van het World Trade Center: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →Branden: taal |
k Taal- of typfout |
||
Regel 18:
De eerste inslag vond plaats om 8:46 uur plaatselijke tijd ([[UTC−5]]) – 14:46 uur Nederlands-Belgische tijd – waarbij de noordzijde van de [[North Tower van het World Trade Center]] (WTC 1) werd geraakt door [[American Airlines-vlucht 11]] met een snelheid van 710 km/u. De 92 passagiers, inclusief de kapers, kwamen daarbij om het leven.<ref name="cbs.com">{{Citeer web |url= https://www.cbsnews.com/news/speed-likely-factor-in-wtc-collapse-25-02-2002/|titel= Speed Likely Factor In WTC Collapse|auteur= Dakss, Brian|uitgever= CBS|datum= 25 februari 2002|bezochtdatum=10 januari 2020}}</ref> ''[[9/11 (film)|9/11]]'', een documentaire van de broers [[Jules en Gédéon Naudet]] over een lokaal brandweerkorps, kon enkele seconden na impact de ontploffing van het vliegtuig registreren.<ref>{{Citeer web |url= https://www.theguardian.com/media/2002/sep/12/september112001.usnews|titel= 9/11 makers 'refused to film the dying' |auteur= O'Carroll, Lisa|uitgever= The Guardian|datum= 12 september 2002|bezochtdatum=10 januari 2020}}</ref><ref>{{Citeer web |url= https://www.youtube.com/watch?v=miA8Td4oNcY|titel= Naudet brothers 9/11 Documentary - 1st plane hits North Tower|auteur= Naudet, Jules; Naudet, Gédéon|uitgever= CBS|datum= 11 september 2001|bezochtdatum= 14 januari 2020}}</ref>{{Refn|group="kleine-letter"|[[Snelheid]] van tijd; de broers Naudet filmden op anderhalve kilometer van het World Trade Center, aan de kruising van Church Street en Lispenard Street.}} Tussen de 93e en 99e verdieping was de [[staal (legering)|stalen]] [[centrale kern|kern]] van het gebouw zwaar aangetast en de last werd overgedragen aan de façades en de [[vloer]]en.{{Refn|group="kleine-letter"|In de North Tower werd de last verdeeld onder de resterende bouwelementen, die minder beschadigd waren; in het zuiden trad daar falen op.}}
[[File:World Trade Center 9-11 Attacks Illustration with Bird's-eye Impact Locations.svg|thumb|Inslagzones van American Airlines-vlucht 11 (links) en United Airlines-vlucht 175 (rechts); perimeter (buitenste vlak) en kern (liften en trappenhuizen); vloeren (gele zone)]]
Een kwartier na de eerste inslag boorde [[United Airlines-vlucht 175]] zich om 9:03 uur, komende vanuit het zuidwesten, in de zuidzijde van de [[South Tower van het World Trade Center]] (WTC 2). Bij de inslag vonden 65 mensen de dood, inclusief de vijf kapers. Het tweede toestel maakte een duikvlucht met 870 km/u, sneller dan de snelheid van 800 km/u die de [[Boeing 767]] normaal kan vliegen.<ref name="cbs.com" /> Het vliegtuig raakte de zuidelijke façade in de rechterhoek, waardoor ook de oostelijke façade gepenetreerd werd en rampspoedig [[belasting (constructieleer)|belast]] werd. In de North Tower werd de belasting beter verdeeld omdat het gebouw hoger en centraler werd geraakt, waardoor de overbelasting daar langer werd gedragen.<ref name="stanford.edu">{{Citeer web |url= https://news.stanford.edu/pr/01/wtcpostmortem125.html|titel= Structural engineer describes what went wrong inside the World Trade Center|auteur= Shwartz, Mark|uitgever= |datum= 3 december 2001|bezochtdatum=11 januari 2020}}</ref> Tussen de 77e en 85e verdieping was de South Tower zwaar aangetast.<ref name="stanford.edu" /> Volgens het [[National Institute of Standards and Technology]] (NIST), een wetenschappelijk overheidsinstituut verantwoordelijk voor onderzoek naar bouwtechnische fouten die leidden tot verlies van mensenlevens, kwam in de torens 10.000 [[gallon]] aan [[kerosine]] vrij (37.860 liter). De vliegtuigen waren volgetankt.<ref name="nvlpubs.nist.gov/nistpubs/Legacy/NCSTAR/ncstar1.pdf">{{Citeer boek|achternaam= Sunder|voornaam= Shyam S.|auteurlink= |medeauteurs= Gann, Richard G.|datum= september 2005|titel= Final Report on the Collapse of the World Trade Center Towers|hoofdstuk= |uitgever= NIST|plaats= |ISBN= |NUR= |pagina's= 302|taal=en|URL= https://nvlpubs.nist.gov/nistpubs/Legacy/NCSTAR/ncstar1.pdf|bezochtdatum= 10 januari 2020}}</ref><ref>{{Citeer boek|achternaam= Boehlert L.|voornaam= Sherwood|auteurlink= |medeauteurs= |datum= 2 mei 2004|titel= Investigation Of The World Trade Center Collapse|hoofdstuk= p.139|uitgever= Diane Publishing|plaats= |ISBN= 9780756741631|NUR= |pagina's= 430|taal=en|URL= https://books.google.be/books?id=s7YbPRRrRwkC&pg=PA139&lpg=PA139&dq=10.000+gallons+world+trade+center&source=bl&ots=WddFKKuP11&sig=ACfU3U0uyOo6OB9IpWpba3fXoTnuvRyEgg&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwjqvLC9-LfjAhXDEVAKHblCBFsQ6AEwCHoECAYQAQ#v=onepage&q=10.000%20gallons%20world%20trade%20center&f=false|bezochtdatum= 16 juli 2019}}</ref><ref name="sprinklers">{{Citeer web |url= https://www.theguardian.com/world/2002/mar/30/september11.usa1|titel= How the twin towers could have survived |auteur= Burkeman, Oliver|uitgever= The Guardian|datum= 30 maart 2002|bezochtdatum=17 januari 2020}}</ref> De daardoor
Het speciale [[World Trade Center (1973-2001)#Liftsysteem|liftsysteem van de Twin Towers]], uitgerust met "skylobbies", werd in beide gebouwen verwoest en ter hoogte van de inslagzone was slechts een trappenhuis in het westen van de South Tower nog toegankelijk. Men kon de North Tower dus niet meer verlaten indien men zich in of boven de inslagzone bevond, maar ook aan de andere zijden van de South Tower kon men het gebouw niet meer verlaten.<ref name="fema.gov/media-library/assets/documents/3544" /><ref name="history.com/news/world-trade-center-stairwell-design-9-11">{{Citeer web |url= https://www.history.com/news/world-trade-center-stairwell-design-9-11|titel= How the design of the World Trade Center Claimed Lives on 9/11|auteur= Corbett, Glenn|uitgever= History Channel|datum= 5 september 2018|bezochtdatum=11 januari 2020}}</ref> 18 mensen slaagden er in de South Tower te verlaten via het beschikbare trappenhuis ("Stairwell A"), onder wie [[Stanley Praimnath]], terwijl velen niet op de hoogte waren dat het trappenhuis nog operationeel was.<ref>{{Citeer web |url= https://www.nytimes.com/2002/05/26/nyregion/accounts-from-the-north-tower.html|titel= Accounts from the North Tower|auteur= Dwyer, Jim|uitgever= The New York Times|datum= 26 mei 2002|bezochtdatum=11 januari 2020}}</ref><ref>{{Citeer web |url= https://www.nytimes.com/2002/05/26/nyregion/accounts-from-the-south-tower.html|titel= Accounts from the South Tower|auteur= Lipton, Eric|uitgever= The New York Times|datum= 26 mei 2002|bezochtdatum=11 januari 2020}}</ref><ref name="status liften en trappenhuizen">{{Citeer web |url= https://www.nytimes.com/2005/04/06/nyregion/staircases-in-twin-towers-are-faulted.html|titel= Staircases in the Twin Towers were Faulted|auteur= Dwyer, Jim|uitgever= The New York Times|datum= 6 april 2005|bezochtdatum=13 januari 2020}}</ref> In de North Tower verspreidde het vuur zich later tot het driesterrenrestaurant [[Windows on the World]], waar men stierf door [[verstikking]] vanwege rookinademing.<ref>{{Citeer web |url= https://www.theguardian.com/world/2003/aug/30/september11.usa|titel= Last voices from the Twin Towers|auteur= Younge, Gary|uitgever= The Guardian|datum= 30 augustus 2003|bezochtdatum=11 januari 2020}}</ref>
| |||