Saté: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
rrrg Labels: Vervangen Misbruikfilter: Leeghalen Visuele tekstverwerker |
k Wijzigingen door 62.238.166.139 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door D'Arch |
||
Regel 1:
[[Bestand:Sate Ponorogo.jpg|thumb|Saté van Ponorogo, Indonesië]]
sate is lekker{{Commonscat|Satay|saté}}▼
[[Bestand:LauPaSat Satay.JPG|thumb|Saté van Singapore met pindasaus, stukjes komkommer en [[sjalot]]ten]]
[[Bestand:Satay on Grill.jpg|thumb|Saté wordt gegrild in [[Sabah]], Oost-Maleisië]]
'''Saté''' is van oorsprong een [[Indonesië|Indonesisch]] en [[Maleisië|Maleisisch]] gerecht, bestaande uit drie of meer stukjes geroosterd vlees op een dunne houten spies, meestal van [[Bamboe (materiaal)|bamboe]]. De [[Indonesisch]]e naam ervoor is ''sate'' (soms ook ''sateh'' of ''satai''). In Maleisië en Singapore komt men het vaak tegen als ''satay''. Het Indonesische/Maleisische woord ''sate'' is afgeleid van het [[Tamil (taal)|Tamil]] woord ''catai''<ref name="Jones">Jones, R., Grijns, C.D. & De Vries, J.W. (eds.) 2007. Loan-Words In Indonesian and Malay. KITLV Press, Leiden, p. 277.</ref>.
In het Indonesisch en [[Maleis]] hebben de meeste woorden een lichte klemtoon op de voorlaatste lettergreep, en 'saté' is daarop geen uitzondering. Desondanks, waarschijnlijk onder invloed van woorden als 'café', wordt het door Nederlanders meestal uitgesproken met de klemtoon op de tweede lettergreep. De klemtoon is echter in het Indonesisch niet belangrijk en de Nederlandse uitspraak klinkt in Indonesische oren heel acceptabel.<ref name="Goedemans-VanZanten">Zanten-Wervelman, E.A., van & Goedemans, R.W.N. (2009) Prominence in Indonesian: stress, phrases, and boundaries. Wacana. Jurnal Ilmu Pengetahuan Budaya, 11 (2), pp. 197-225.</ref>
Saté wordt in Indonesië en Maleisië meestal gegeten met witte [[rijst]] (''nasi putih'') of met blokjes kleefrijst (''lontong''), ''ketupat'' (of ''kupat'', rijst gestoomd in klapperblad), [[komkommer]], rauwe ui of "[[atjar]] ketimoen" (een atjar met komkommer). Over de saté wordt ook een saus gegoten, die echter niet echt lijkt op de [[pindasaus]] die men in Nederland gewend is. Sauzen voor saté kunnen, naast de bekende pindasaus, ook gebaseerd zijn op [[sambal]] of [[ketjap]].
Naar de gebruikte soort vlees worden verschillende soorten saté onderscheiden. De bekendste zijn:
* saté babi (''sate babi'' - [[varken (tam)|varken]])
* saté ajam (''sate ayam'' - [[kip (vogel)|kip]])
* [[saté kambing]] (''sate kambing'' - [[geit]])
* saté udang (''sate udang'' - [[garnaal]])
Ook streken en steden hebben hun eigen saté-varianten. De bekendste zijn:
* saté Betawi ([[Jakarta]])
* saté [[Blora]] ([[Midden-Java]])
* saté Madura of [[Madoera (eiland)|Madoera]]
* saté [[Padang]]
* [[Peranakan-Chinezen|nonya]] saté ([[Singapore]] en [[Maleisië]], varkenssaté geserveerd met twee sauzen: verse ananassaus en pindasaus
Voor saté babi worden de blokjes veelal uit een schouderkarbonade gesneden. Kipfilet is uitermate geschikt voor saté ajam. In Indonesië maakt men ook gebruik van andere stukken vlees van varken, kip of geit (zelfs het vet). Voor saté Padang wordt rundvlees gebruikt, bijvoorbeeld uit riblappen.
In Indonesië wordt saté vaak langs de kant van de weg bereid en verkocht. Saté babi (varken) vindt men vooral op [[Bali (Indonesië)|Bali]] en in (stads)wijken waar vooral (christelijke) etnische Chinezen wonen. Saté is een van de vele Indonesische gerechten die via de koloniale banden populair zijn geworden in Nederland.
== Referentie ==
{{References}}
{{DEFAULTSORT:Sate}}
| |||