Geuzenliederen: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 5:
In de [[16e eeuw]] voerde het [[calvinistische]] noorden de [[Tachtigjarige Oorlog]] tegen het [[katholieke]] [[Spanje]]. De opstandige edelen in de Nederlanden en hun medestanders noemden zich [[Geuzen (geschiedenis)|geuzen]] (zie daar). In de volkscultuur ontstonden liederen die de historische ontwikkelingen schetsten. Tevens hadden ze een troostende of klagende inhoud, verheerlijkten de heldendaden der geuzen, hadden soms een meer geestelijke inspiratie, of dienden om de tegenpartij te beschimpen of bespotten.
Ze waren geënt op oude en populaire melodieën en werden in het begin gedrukt op losse vellen die goedkoop aan de man werden gebracht. Geheime drukpersen, veelal uit de noordelijke steden zoals [[Amsterdam (hoofdbetekenis)|Amsterdam]], [[Den Haag]], [[Utrecht (stad)|Utrecht]], [[Haarlem (hoofdbetekenis)|
Enkele dichters van geuzenliederen zijn bekend: [[Arent Dircksz. Vos]], pastoor in [[De Lier]]; [[Joris Sylvanis|Tijn Emmerik]] fabrikant te [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]]; [[Jan Cooman van Delft|Joey Kooijman]]; [[Pieter Sterlinckx van Heenvliet]]; [[Willem van Haecht (dichter)|Willem van Haecht]]; [[Laurens Jacobsz]] en [[Adriaen Valerius]].
Een aantal liederen van Valerius bleven in latere eeuwen bekend, zoals '[[Merck toch hoe sterck (lied)|Merck toch hoe sterck]]' (over het beleg van Berg-op-Zoom), '[[Waer dat men sich al keerd of wend]]', '[[Wilt heden nu treden]]' (over de slag bij Turnhout) en 'O Nederland let op u seak' (allen opgenomen in de liedbundel ''[[Kun je nog zingen, zing dan mee]]'').
| |||