Gebruiker:Hardscarf/Kladblok: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 53:
De Poelepoort werd waarschijnlijk rond 1470 werd afgebroken en enkele meters verplaatst; van de binnenzijde van de nieuwe muur naar de buitenzijde, tussen de lijn Schoolstraat - Achter de Muur en de oude Schiemakersgang (die lag tussen Poelestraat 40 en 42). Deze nieuwe poort werd de meest indrukwekkende van de stad met haar twee torens en deed dienst als gevangenis.
*Apoorten:
*"▼
*#''De Binnen-Apoort van c. 1470, aanvankelijk van hout, sinds 1517 van steen. Deze poort is in 1828 afgebroken.''
▲*# ''De oudste, 13e eeuwse (?) ‘Binnenste Apoort. Vermoedelijk afgebroken tussen 1511 en 1534''
*#
*#''De ‘Buitenste Apoort’ van 1623 was aanvankelijk niet meer dan een overkluisde doorgang door de nieuwe wal, maar werd in 1657 voorzien van een opbouw in renaissancistische stijl. Afgebroken in 1859.'' ([http://www.geschiedenisbibliotheekgroningen.nl/historie/mengelwerk/welke-apoort-bedoelt-u-2/terug-naar-de-brug-2 link]) "
*
**..., [[Kranepoort]] en Poelepoort. ?
**[[Quinkenpoort]] / Kwinkenpoort bij het Kwinkenplein - militaire functie?
**[[Marwixpijpen]]: Wanneer aangelegd: Tussen 1522 en 1529?
***Marwixrondeel (''marwicks rundel''; naast de [[Marwixpijpen]] (ten westen van Aduarder rondeel: 1529<ref name=":2" />)
**Op Braun en Hogenberg ([https://www.vanlauwerstoteems.nl/buiten-het-papenpoortje.html Buiten het Papenpoortje] Bram Idema):
***Papenpoortje waarschijnlijk in 15e eeuw aangelegd aan einde [[Schoolholm]] om bij het nieuwe bolwerk te komen
***[[Ulentoren]] aan binnenzijde van de gracht van het Marwixrondeel - overbodig door aanleg Bolwerk rond 1470; gesloopt tussen 1608 en 1609 om te hergebruiken voor de nieuwe fortificaties<ref name=":1" />
***"[http://www.geschiedenisbibliotheekgroningen.nl/historie/gdw/9kleisloot-selwerderdiep-en-boterdiep/92-kleisloot-nye-graft-en-boterdiep ''zuidelijke deel van Boterdiep (de Nye Graft van c. 1420)''] "
De Binnen-Apoort werd in de 15e eeuw waarschijnlijk gesloopt. Aan zuidzijde werden op belangrijke punten een aantal verdedigingstorens gebouwd, zoals de [[Drenkelaarstoren]] in het zuidoosten en de [[Aduardertoren]] in het zuidwesten.<ref name=":1">{{Citeer web|url=https://www.vanlauwerstoteems.nl/uploads/1/1/7/1/117136146/buiten_het_papenpoortje_2018.pdf|titel=Buiten het Papenpoortje|bezochtdatum=2-2-2020|auteur=Bram Idema|datum=[s.d.]|uitgever=De geschiedenisbibliotheek van Groningen|pagina's=pp. [1-13]}}</ref> In de periode daarna werd er constant gewerkt aan het versterken van dit bolwerk. Zo werd rond 1531 een nieuw bolwerk opgeworpen tussen het Menrediep en de A.<ref>{{Citeer web|url=http://www.geschiedenisbibliotheekgroningen.nl/uploads/fckconnector/2f5a3641-7b26-5c40-ba7c-828f9029d1fc|titel=De wallen van Johan van Metelen|bezochtdatum=2-2-2020|auteur=Bram Idema|datum=[s.d.]|uitgever=Geschiedenisbibliotheek van Groningen|pagina's=p. 1}}</ref>
Regel 91 ⟶ 93:
**Aanleg [[Eemskanaal]]
**[[Vestingwet]]
=== Afbeeldingen ===
* Van Olm (1778): [https://www.beeldbankgroningen.nl/beelden/detail/7f5d5aba-e042-d870-a63e-8302fff99ac3/media/e300e48c-3278-a344-d974-e8856ad7889e?mode=detail&view=horizontal&q=1575&rows=1&page=35 Kaart van de oude Spanjaard met torens en Arx Novae] (Italiaans voorbeeld) [https://www.beeldbankgroningen.nl/beelden/detail/2d1d8e1c-40e4-ab79-64cc-6fa65484235f/media/100bf7a4-9f28-98a5-56af-ef2cb9c79609?mode=detail&view=horizontal&q=kaart&rows=1&page=29&fq%5B%5D=search_i_period:%5B1570%20TO%201580%5D&filterAction kopie] ca. 1850-1880
** "''een kaart die doorgaans wordt aangeduid als ‘de plattegrond van een Spanjaard’ en die kort na 1573 door een Italiaanse (geen Spaanse!) ingenieur uit de omgeving Caspar de Robles moet zijn gemaakt. De maker van de kaart zal betrokken zijn geweest bij het ontwerp van het ‘kasteel van Alva’, dat op zijn plattegrond prominent is afgebeeld, maar in werkelijkheid nooit helemaal is voltooid.''" [http://www.geschiedenisbibliotheekgroningen.nl/historie/gdw/9kleisloot-selwerderdiep-en-boterdiep/92-kleisloot-nye-graft-en-boterdiep link]
*** [https://www.beeldbankgroningen.nl/beelden/detail/94039df8-218e-5d91-da75-49c984e69928/media/4ee803c4-ec46-e52c-6768-ec66a8d5bef3?mode=detail&view=horizontal&q=1575&rows=1&page=38 Variant] ("''Waarschijnlijk is Van Olms kopie kort daarna opnieuw nagetekend. Het gaat daarbij om een op stokken bevestigd ‘show-exemplaar’ dat eigendom is geweest van raadsheer Harmen Wolthers, die in 1788 is overleden''")
* Herepoort 1472: [https://www.beeldbankgroningen.nl/beelden/detail/2b3b37e7-c123-9981-029a-4db8a0e1fc82/media/1f1bde48-23d5-4671-fffc-59423649ded8?mode=detail&view=horizontal&q=groningen&rows=1&page=6&fq%5B%5D=search_i_period:%5B1570%20TO%201580%5D&filterAction Knipsel] ca. 1577-1580
<gallery heights="200" widths="250">
Groningen - manuscript map ca. 1572.jpg|Manuscriptkaart ca. 1572 met drie Ebbingepoorten
|
</gallery>
=== Literatuur ===
* Kortekaas, G.L.G.A. (1988), "De Stad-Groninger verdedigingswerken", In: Broekhuizen, P.H. et al. [red.], ''Kattendiep Deurgraven.'' ''Historisch-archeologisch onderzoek aan de noordzijde van het Gedempte Kattendiep te Groningen''. pp. 21-29.
* Lepage, D.L. (1994), ''Vestingen en schansen in Groningen. Eeuwenlang de hoeksteen van de nederlandse defensie.''
| |||