Jan I Albrecht van Polen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →‎Leven: Kleine redactie.
tp/links
Regel 1:
[[Bestand:Johann_Albrecht_von_Polen.jpg|miniatuur|Koning Jan I Albrecht (geschilderd ca. 1645).]]
'''Jan I Albrecht''' (ook Albert, [[Pools]]: ''Jan I Olbracht'', [[Litouws]]: ''Jonas Albrechtas''; [[Krakau]], [[27 december]] [[1459]] - [[Toruń]], [[17 juni]] [[1501]]) was van 1492 tot aan zijn dood koning van [[Koninkrijk Polen (1385-1569)|Polen]]. Hij was een telg van het [[Huis Jagiello]].
 
== Leven ==
Jan I Albrecht besteeg in 1492, na de dood van zijn vader, als derde zoon van [[Casimir IV van Polen|Casimir IV]] [[Casimir IV van Polen|Andreas]], de troon, terwijl zijn jongere broer [[Alexander van Polen|Alexander]] over het [[Grootvorstendom Litouwen|groothertogdom Litouwen]] heerste. Hij voerde hervormingen door, die de adel in haar positie versterkte. In het Statuut van 1496 werd vastgelegd dat de toegang tot de hogere kerkelijke ambten slechts voor de edelen was voorbehoud, dat de burgerij de aankoop van [[landgoed]]<nowiki/>eren werd ontzegd en perkte de vrijheid van de boeren in. In het buitenlands beleid concentreerde hij zich vooral op de Turken en probeerde de Poolse situatie te verbeteren, doordat hij de [[Donauvorstendommen]] controleerde.
 
De zuidelijke delen van Polen en Litouwen werden verwoest door [[Razzia|invallen]] van de [[Krim-Tataren]], die hiertoe door de [[Ottomaanse Rijk|Ottomanen]] waren aangemoedigd. Deze laatsten veroverden in 1484 de forten van de Kiliya en [[Bilhorod-Dnistrovsky|Białogród]] aan de [[Zwarte Zee|Zwarte zee]]. Koning Jan I Albrecht ondernam in 1497 een [[veldtocht]] tegen de Ottomanen in beide steden, maar had geen succes, omdat zijn nominale vazal, [[Stefanus III van Moldavië]], zich tegen hem keerde.
 
Tijdens zijn bewind werd vanaf 1493 een vaste landdag ingevoerd ([[Sejm (Polen)|Sejm]]), die uit afgevaardigden en een senaat bestond.