Een '''pepernoot''' is [[snoepgoed]] dat vooral in de [[Sinterklaasfeest|sinterklaastijd]] wordt gegeten. Pepernoten worden gemaakt van [[Rogge (graan)|roggebloem]] met [[honing]] en [[ijsanijs]] en hebben een onregelmatige vorm.<ref>{{Citeer web|werk=NRC|titel=Kruidnoten zijn echt iets anders dan pepernoten|url=https://www.nrc.nl/nieuws/2019/11/22/kruidnoten-zijn-echt-iets-anders-dan-pepernoten-a3981297|datum=2019-11-22|auteur=[[Janneke Vreugdenhil]]}}</ref> De smaak en structuur is vergelijkbaar met [[taaitaai]]. De gebruikelijke wijze van opdienen is geworden dat iemand, vaak is dat [[Zwarte Piet]], de pepernoten door de kamer strooit, zodat de kinderen ze kunnen opzoeken. Het ritueel verwijst naar [[Nicolaas van Myra|Sint Nicolaas]], die volgens de legende, als [[bisschop]] gouden muntstukken bij de armen liet binnenwerpen..{{Bron?||2019|08|31}} De strooiende arm wijst terug op het oude symbool van [[vruchtbaarheid]], op de boer die zijn akker met zaad bestrooit.{{Bron?|interessant, maar een bron zou aardig zijn. Kan dit überhaupt niet beter bij [[strooigoed]]?|2017|12|17}} Van oudsher werd dit [[vruchtbaarheidsritueel]] begin december uitgevoerd.
De pepernoten worden daarom vaak met muntstukken gemengd, tegenwoordig ook soms met snoepsuikergoed. Het strooien met munten stamt van een oude [[legende (volksverhaal)|legende]] waarbij de heilige [[Nicolaas van Myra|Sint Nicolaas]] drie jonge meisjes tegenkwam, wier vader de [[bruidsschat]] niet kon betalen en zijn dochters dwong om de [[prostitutie]] in te gaan. Sint Nicolaas wierp ze toen een hoeveelheid munten toe, waarmee ze alsnog hun bruidsschat konden betalen.{{Bron?||2017|12|30}}
De Belgische gemeente [[Scherpenheuvel (plaats)|Scherpenheuvel]] staat niet alleen bekend als bedevaartsoord maar ook om haar pepernoten.
