Väinö Tanner: verschil tussen versies

Bij de verkiezingen van [[1917]] werd de SDP de grootste partij en riep [[Finland]] de onafhankelijkheid uit en verbrak de banden met [[Rusland]]. De linkervleugel van de Finse sociaaldemocraten stapten echter uit de SDP en steunden de Finse [[radenrepubliek]] van de communisten. Daarna brak er een burgeroorlog uit tussen de burgerlijke partijen en de linkse socialisten die in het voordeel van de eersten werd beslecht. De SDP werd aanvankelijk buiten de regering gehouden - ondanks dat de rechtervleugel van de partij zich buiten de strijd had gehouden - maar in [[1926]] konden de sociaaldemocraten een coalitiekabinet vormen onder Tanner. Tanner bleef tot november [[1927]] minister-president. Tussen [[1937]] en [[1944]] bekleedde hij diverse ministerposten. Hij was lid van de delegatie die met de [[Sovjet-Unie]] onderhandelde om een oorlog te voorkomen. Uiteindelijk slaagden de Finse onderhandelaars er niet in de oorlog niet te voorkomen en in [[1939]] viel de [[Sovjet-Unie|USSR]] Finland aan: de [[Winteroorlog]] was uitgebroken. De dappere Finnen hielden tot het voorjaar stand tegen de Russen, maar moesten zich daarna overgeven en grote stukken van Oost-[[Finland]] ([[Karelië]]) afstaan aan de [[Sovjet-Unie]]. Sindsdien streefden een aantal vooraanstaande politici, waaronder Tanner, ernaar om de verloren gegane stukken land te heroveren.

Toen Duitsland in [[juni]] [[1941]] de [[Sovjet-Unie]] aanviel, koos Finland ervoor om aan de zijde van de Duitsers te vechten. Tanner, en de overige regeringsleden, streefden er echter slechts naar om slechts de verloren gebieden opnieuw in te lijven, zij streefden niet naar annexaties van grote stukken van [[Rusland]]. Dit was de enige reden waarom de Finse regering de kant van de Duitsers koos. Tanner en de Finse politici waren geenszins fascistisch. De democratie bleef grotendeels in Finland bewaard, hoewel de president wel met volmachten regeerde.

In [[1944]] sloot de nieuwe Finse president, [[Carl Gustaf Mannerheim (Fins president)|Mannerheim]], een wapenstilstand met de Russen. De Russen eisten deelname van de volksdemocraten (Finse linkse-socialisten en communisten) aan de regering en de bestraffing van de collaborerende politici, waaronder Tanner. In [[1946]] werd Väino Tanner tot vijf 1/2vijfenhalf jaar gevangenisstraf gekozenveroordeeld, maar verkreeg in [[1948]] amnestie.

In [[1951]] werd Tanner in de [[Eduskunta|rijksdag]] gekozen voor de sociaaldemocraten. Van [[1957]] tot [[1963]] was hij voorzitter van de SDP. In die hoedanigheid onderdrukte hij de linkervleugel van die partij en hield hij vast aan de prowestersepro-westerse en anti-Russische koers van de partij.