|
Een voorbeeld in het Nederlands dat het verschil laat zien is:
* Nevenschikkend: ''Ik ga met de fiets, '''want''' het is mooi weer. ''
* Onderschikkend: ''Ik ga met de fiets, '''omdat''' het mooi weer is. ''
Het nevenschikkende voegwoord ''want'' verbindt twee hoofdzinnen, "Ik ga met de fiets" en "het is mooi weer". Het onderschikkende voegwoord ''omdat'' verbindt een bijzin "het mooi weer is" aan een hoofdzin "Ik ga met de fiets". Omdat "''want"'' nevenschikkend is, kan het niet aan het begin van de zin gezet worden. Het onderschikkende "''omdat"'' echter wel, omdat de daarmee gevormde bijzin een bijwoord vormt, en dus overal geplaatst kan worden waar een bijwoord ook zou gaan:
* **'''''Want''' het is mooi weer, ga ik met de fiets.'' (kan niet)
* '''''Omdat''' het mooi weer is, ga ik met de fiets.'' (kan wel, vergelijk: ''Daarom'' ga ik met de fiets.)
Het Nederlands heeft [[V2 (taalkunde)|V2-woordvolgorde]], waardoor in de hoofdzin het vervoegde werkwoord (hier "''ga"'') altijd het tweede zinsdeel moet zijn. Hierdoor moeten "''ik"'' en "''ga"'' hier van plaats wisselen. Deze regel geldt echter alleen voor de hoofdzin, niet voor de bijzin. Daarom komt in het eerdere voorbeeld het woord "''is"'' bij het onderschikkende voegwoord aan het einde van de bijzin "''het mooi weer is"'', maar bij het nevenschikkende voegwoord op de tweede plaats ("''het is mooi weer"''). Als gevolg kunnen bijzinnen meestal niet zonder verandering van de woordvolgorde als zelfstandige zin gebruikt worden.
V2-woordvolgorde komt niet voor in het Engels of de meeste andere talen, waardoor dit geen probleem is:
* Nevenschikkend: ''I'm gettinggoing onto ride my bike, '''for''' the weather is nice.''
* Onderschikkend: ''I'm gettinggoing onto ride my bike, '''because''' the weather is nice.''
Hier is de bijzin in beide gevallen "''the weather is nice''", wat prima als zelfstandige zin gebruikt kan worden. De regel dat een nevenschikkend voegwoord nooit aan het begin van een zin kan staan, geldt echter nog wel in het Engels:
* **'''''For''' the weather is nice, I'm gettinggoing to onride my bike.'' (kan niet)
* ''Because'''Since''' the weather is nice, I'm gettinggoing to onride my bike.'' (kan wel)
==Onderscheid naar inhoudelijke functie ==
| 