Postglaciale opheffing: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Wutsje (overleg | bijdragen)
k Wijzigingen door 62.163.51.215 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Wormke-Grutman
+ wereldkaart
Regel 1:
[[Bestand:PGR Paulson2007 Rate of Lithospheric Uplift due to post-glacial rebound.png|miniatuur|500px|De postglaciale opheffing wereldwijd.]]
[[Bestand:Suomi jaakauden jalkeen.png|miniatuur|Een hypothetische waterspiegel in [[Finland]] 11.000 jaar geleden, als het zeeniveau destijds gelijk was aan tegenwoordig. Als gevolg van postglaciale opheffing ligt de huidige kustlijn (zwarte lijn) verder zeewaarts.]]
[[Bestand:Landhebung in Stockholm.jpg|miniatuur|Groei van de eilanden van Stockholm-centrum door 4000 jaar postglaciale opheffing]]
Regel 6 ⟶ 7:
== Principe ==
{{Zie hoofdartikel|Isostasie}}
Postglaciale opheffing is een gevolg van het principe van [[isostasie]]. Volgens dit principe "drijft" de [[aardkorst]] op de, [[vloeibaar]] geachte, [[aardmantel]]. In een [[glaciaal (tijdvak)|glaciale]] periode (een "ijstijd") ligt boven op een stuk korst een zware massa ijs. Als het [[klimaat]] warmer wordt smelt het ijs, waarna de korst omhoog beweegt. Dit vindt langzaam plaats vanwege de interne [[Cohesie (natuurkunde)|sterkte]] van de korst. In [[Scandinavië]] en centraal-[[Canada]] beweegt de korst op het moment nog steeds omhoog, hoewel het einde van het glaciaal meer dan 10.000 jaar geleden was.
 
Door de [[rigiditeit]] van de korst vindt soms rondom gebieden waar opheffing plaatsvindt, een postglaciale daling plaats.
Regel 16 ⟶ 17:
In [[Nederland]] vindt postglaciale daling plaats. Dit is een gevolg van de postglaciale opheffing in Scandinavië. Het kantelpunt bevindt zich tegenwoordig in [[Denemarken]].
 
== Zie ook ==
* [[tektonische opheffing]]