Schots-Gaelisch: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →Statuut: kromme zin |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 21:
De [[Goidelisch]]e taal was al eerder in de [[3e eeuw|3e]] eeuw vanuit [[Ierland (eiland)|Ierland]] naar [[Schotland]] gebracht en werd ook ''Highland-Gaelic'' genoemd, omdat het oosten en zuiden van Schotland door de [[Angelsaksen|Angelsaksische]] invasies in de vroege Middeleeuwen gekoloniseerd werden door met name de Angelen en ook de Schotten daar sindsdien hun taal, later het Engels, gingen spreken. In de Hooglanden en op de eilanden bleef het Schots-Gaelisch de meest gebruikte taal.
De status van de taal ging achteruit na de unie van de Schotse en Engelse koninkrijken en definitief na de mislukte [[Jacobitisme (politiek)|Jacobitische Rebellie]] in 1745. Na de slag bij Culloden in 1746 verloren de Schotse kroonpretendenten hun laatste rechten op de troon en werden hun aanhangers, met name de adel (clanhoofden) in de Hooglanden, ontrecht met het confisqueren van hun grondbezit. De nieuwe Engelse wetten kenden geen gemeenschappelijke grondbezit zoals dat van clans van de Hooglanders en hun land kwam in handen van koningsgetrouwe en Engelse adel, die honderd jaar later besloot om de onrendabele kleinschalige en bodemintensieve landbouweconomie te saneren. Hongersnoden motiveerden een drastische ingreep met wat heette de '[[Ontruiming van de Hooglanden|clearing of the Highlands]]'. Tienduizenden Hooglanders werden vaak met politiegeweld uit hun huizen gezet, hun dorpen werden platgebrand om hun terugkeer onmogelijk te maken en zij werden als armlastigen gedeporteerd naar de Engelse kolonies, o.a. naar de Canadese provincie [[Nova Scotia]].
In hun plaats kwamen uit de Lowlands - Engelstalige - schapenboeren met een bodemextensieve bedrijfsvoering. Per saldo was dit een ontvolking en een aantal 'glens' werden 'mensenleeg' gemaakt. Dit betekende in feite het elimineren van het gemeenschapsleven waarop de Schotse taal eeuwenlang had berust.
| |||