Galjas: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[File:Armada galleass.png|thumb|Een galjas van de [[Spaanse Armada]]]]
[[File:Sbonski de Passabon-Galeasse a la voile.jpg|thumb|Gravure van een galjas van ''Plan de Plusieurs Batiments de Mer avec leurs Proportions'' (c. 1690) door [[Henri Sbonski de Passebon]]. Gravure door Claude Randon.]]
De '''galjas''' evolueerde uit grote koopvaardij[[Galei (schip)|galei]]en en vormde er de militaire variant van. Ze waren hoger, groter en trager dan normale ("lichte") galeien. Ze bezaten tot 32 riemen, elk bemand door tot wel 555 personen en beschikten gewoonlijk over drie masten en een voor- en achterkasteel. In Venetië werd hard gewerkt om deze galjassen zo snel mogelijk te maken, zodat ze konden wedijveren met gewone galeien. Het kanondek bevond zich gewoonlijk boven de roeiers, maar er zijn ook afbeeldingen waar het eronder staat getekend.
 
Galjassen voerden over het algemeen meer zeil dan echte [[Galei (schip)|galei]]en en waren veel dodelijker. Een galei die langsscheeps werd benaderd was zo goed als weerloos, terwijl een galjas van opzij benaderen je, net als bij een [[linieschip]], blootstelde aan haar kanonnen. Er werden relatief weinig galjassen gebouwd — een van de nadelen was dat ze meer afhankelijk waren van hun zeilen, waardoor hun positie aan het front van de galeilinie aan het begin van de zeeslag niet kon worden gegarandeerd — maar ze werden ingezet bij de [[Slag bij Lepanto]] in 1571, waar hun vuurkracht meehielp aan de overwinning voor de christelijke vloot, en een aantal voldoende zeewaardige galjassen namen deel aan de [[Spaanse Armada]] in 1588 (bv [[La Girona (schip, 1588)|''La Girona'']]). In de 15de eeuw werd een licht type galjas, genaamd [[fregat]] ontwikkeld in Zuid-Europa als antwoord op de toenemende dreiging van vanuit Noord-Afrika opererende [[Barbarijse Zeerovers]] met hun snelle galeien.