Landgoed De Utrecht: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
1 (onbereikbare) link(s) aangepast en 0 gemarkeerd als onbereikbaar) #IABot (v2.0
Linkfix
Regel 12:
| km2 = 25
| IUCN-categorie =
| land = [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]]
| locatie = [[Noord-Brabant]]
| dichtbij = [[Esbeek]]
Regel 23:
| portaal =
}}
 
'''Landgoed de Utrecht''' is een ca. 2500 hectare groot [[landgoed]] ten zuiden van het dorpje [[Esbeek]] in de gemeenten [[Hilvarenbeek (gemeente)|Hilvarenbeek]] en [[Reusel-De Mierden]].
 
== Geschiedenis ==
Het landgoed dankt zijn naam aan de levensverzekeringsmaatschappij [[De Utrecht (Utrecht)|De Utrecht]], die later onderdeel werd van [[AMEV]], en inmiddels via een tussenstop bij het Belgisch-Nederlands bank- en verzekeringsconcern [[Fortis]] eigendom is van ASR Verzekering NV. Het bedrijf ontgon vanaf [[1898]] de uitgestrekte [[heide (vegetatie)|heideveld]]en op grote schaal. Op [[25 mei]] [[1899]] werd een begin gemaakt met het ontginnen van de eerste 700 ha. De werken werden uitgevoerd door de [[Heidemij]]. Uiteindelijk werd de heide omgezet in 1800 hectare bos en 600 hectare landbouwgrond, terwijl daarnaast nog 400 hectare natuurterrein bleef voortbestaan.
 
Omstreeks 1920 kreeg de verzekeringsmaatschappij ook oog voor de natuurwaarden van het terrein, waardoor een deel van het terrein onontgonnen bleef.
 
== Landschap ==
Het bos bestaat voornamelijk uit [[grove den]], [[Douglasspar|douglas]] en [[Europese lariks]] en leverde [[mijnhout|stuthout]] aan de Zuid-Limburgse [[kolenmijn|steenkoolmijnen]].
 
Tot de belangrijke natuurterreinen op het landgoed behoort het dal van de [[Reusel (rivier)|Reusel]], die hier meandert. Dit gebied wordt ''De Hertgang'' genoemd. Hier ligt ook de buurtschap [[Dun (Nederland)|Dun]], alwaar zich de uitspanning ''De Bockenreijder'' bevindt. Voorts is de ''Mispeleindse Heide'' een belangrijk natuurgebied. Hierin liggen grote vennen als ''De Flaes'', de ''Kleine Flaes'' en het ''Goor''. Ze worden omringd door vochtig heidegebied. Hier groeien [[klokjesgentiaan]], [[beenbreek]], [[moeraswolfsklauw]] en [[witte snavelbies]]. In het noordwesten van het gebied stroomt de [[Hoogeindse Beek]] en ligt nog een ven, de ''Broekeling''.
Het landgoed telt meer dan 130 soorten broedvogels.
Het dal van de Reusel op landgoed de Utrecht is door de provincie Noord-Brabant als [[aardkundig monument]] aangewezen.<ref>{{pdf}}[https://web.archive.org/web/20190531162413/https://www.dommel.nl/binaries/content/assets/dommel---website/producten/drie_aardkundige_monumenten.pdf Drie aardkundige monumenten] dommel.nl</ref>
 
Het uitgestrekte landgoed is, met uitzondering van een aantal kwetsbare natuurgebieden, in het kader van de [[Natuurschoonwet]] onder voorwaarden opengesteld voor het publiek. Op het landgoed is sinds 2015 een [[natuurbegraafplaats]] gevestigd.
 
== Cultuurmonumenten ==
De in [[1905]] gebouwde [[brandtoren]] met houtvesterswoning (door [[Jan Frederik Staal]] en [[Alexander Kropholler]]) is zeer bijzonder. Met name Staal verwerkte [[Jugendstil]] elementen in het gebouw. De 32 meter hoge toren werd door de bezetter in [[1944]] gebruikt als steunpunt voor de zich terugtrekkende troepen. Ze werd toen verdedigd met zwaar geschut. Tijdens de inname door de Engelsen bleef de toren onbeschadigd. Later raakte ze echter in verval en in [[1991]] werd de toren in opdracht van de AMEV gerestaureerd. De toren is [[rijksmonument]].<ref>{{Link rijksmonument|id=364128}}</ref>
 
Bij de brandtoren bevindt zich het ''Arnoldspark'', een [[arboretum]] met waterpartij, dat in [[1941]] werd aangelegd.
 
Behalve de brandtoren werd in [[1924]] op het terrein ook nog een monumentaal vakantieoord gebouwd, ''Rustoord'' geheten. Dit was bestemd voor het personeel van de verzekeringsmaatschappij en is tegenwoordig een hotel-restaurant.
 
== Omgeving ==
Het landgoed sluit in het noorden aan op de [[Rovertsche Heide]], in het oosten op de [[Neterselse Heide]] en de [[Wellenseindse Heide]], en in het zuiden op de [[Turnhoutse Heide]]. Door het aanliggende landgoed [[Wellenseind]] stroomt een zijriviertje van de Reusel, de [[Raamloop]] geheten. Hier bevindt zich ook een oude herberg genaamd ''De Buitenman''. Aan de westzijde bevindt zich de Belgisch-Nederlandse grens, met aan de Belgische zijde eveneens een uitgestrekt ontginningsgebied met naaldbossen en landbouwgrond.
 
== Externe link ==
* [http://www.wandelpaden.com/brandtor.html paginaPagina over de brandtoren van Staal en Kropholler - wandelpaden.com]
 
{{Appendix}}