Cauchyrij: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Madyno (overleg | bijdragen)
Madyno (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 5:
 
==Definitie==
Een '''cauchyrij''' in een [[metrische ruimte]] ''<math>V''</math> met afstandsfunctie ([[Afstand (wiskunde)|metriek]]) ''<math>d''</math> is een rij <math>(x_n)_{n\ge 1} = (x_1,x_2,x_3,\ldots)</math> in ''<math>V''</math> die voldoet aan de volgende voorwaarde:
 
:Voor elk [[reëel getal]] <math>\varepsilon >0</math> bestaat er een [[natuurlijk getal]] ''<math>N''</math> zodanig dat voor alle natuurlijke getallen ''<math>n''</math> en ''<math>m''</math> die groter zijn dan ''<math>N''</math>, geldt dat <math>d(x_n,x_m) < \varepsilon</math>.
 
Deze definitie zegt in woorden dat hoe klein je ε<math>\varepsilon</math> ook kiestgekozen wordt, jeer altijd een punt in de rij kuntte vinden is van waaraf de afstand tussen twee willekeurige elementen altijd kleiner is dan ε<math>\varepsilon</math>.
 
Voor iedere convergente rij geldt dat het een cauchyrij is.
Regel 28:
==Voorbeeld van een niet-convergente cauchyrij==
De rij <math>(x_n)</math> is gedefinieerd als de opeenvolgende decimale benaderingen van <math>\sqrt{2}</math>:
:<math>x_n = \max\{x| x \in \mathbb{Q};\mid 10^{n} x \in \N; x^{2} \leq 2\}</math>
 
het begin van de rij is dan:
:<math>x_0 = 1</math>
:<math>x_1 = 1.{,}4</math>
:<math>x_2 = 1.{,}41</math>
:<math>x_3 = 1.{,}414</math>
:<math>x_4 = 1.{,}4142</math>
:<math>x_5 = 1.{,}41421</math>
:<math>x_6 = 1.{,}414213</math>
etc.
 
De rij <math>(x_n)</math> is een cauchyrij met elementen in <math>\mathbb{Q}</math>. In <math>\R</math> convergeert <math>x_n</math> naar <math>\sqrt{2}</math>, maar in <math>\mathbb{Q}</math> is <math>(x_n)</math> niet convergent (<math>\sqrt{2}</math> is geen element van <math>\mathbb{Q}</math>, zoals bewezen in het [[bewijs dat wortel 2 irrationaal is]]). We zien dus dat niet iedere cauchyrij in <math>\mathbb{Q}</math> convergent is.
 
==Volledige metrische ruimte==
Het begrip cauchyrij speelt een rol in de definitie van een ''volledige'' metrische ruimte. In iedere metrische ruimte is iedere convergente rij tevens een cauchyrij. Een metrische ruimte ''<math>V''</math> wordt ''[[volledig (topologie)|volledig]]'' genoemd als ook omgekeerd elke cauchyrij die binnen die verzameling definieerbaar is, [[convergentie (wiskunde)|convergeert]] (naar een limietwaarde die dus ook binnen die verzameling moet liggen). Het bekendste voorbeeld hiervan zijn de reële getallen; de verzameling <math>\mathbb{R}</math> van de reële getallen is gedefinieerd als de kleinste volledige metrische ruimte die de verzameling <math>\mathbb{Q}</math> van de [[rationaal getal|rationale getallen]] bevat. In <math>\mathbb{R}</math> is elke cauchyrij dus convergent.
 
Een van de manieren om [[Reëel_getal#Constructie_vanuit_de_rationale_getallen|<math>\mathbb{R}</math> uit <math>\mathbb{Q}</math> te construeren]] is als de verzameling [[equivalentierelatie|equivalentieklassen]] van cauchyrijen in <math>\mathbb{Q}</math>, waarbij twee rijen equivalent zijn als hun verschil naar 0 convergeert.
 
==Cauchyrij in een topologische vectorruimte==
Regel 56:
een dergelijke lokale basis voor de [[nulvector]]. Een rij [[vector (wiskunde)|vectoren]]
 
:<math>x_1,x_2,\ldots,x_n,\ldots \,</math>
 
heet ''cauchyrij'' als er voor elke ''<math>i''</math> een natuurlijk getal ''<math>N''</math> bestaat zodat voor alle natuurlijke getallen ''<math>n''</math> en ''<math>m''</math> die groter dan ''<math>N''</math> zijn, geldt dat
 
:<math>x_n-x_m\in B_i</math>.
 
Het is niet moeilijk aan te tonen dat deze definitie onafhankelijk is van de gekozen aftelbare basis.
Regel 67:
Een metriek op een topologische vectorruimte heet ''translatie-invariant'' als de afstanden tussen vectoren niet wijzigen onder invloed van een willekeurige verschuiving:
 
:<math>\forall x,y,z\in V:d(x,y)=d(x+z,y+z).</math>
 
Als de topologie van ''V'' afkomstig is van een translatie-invariante metriek, dan valt de "topologische" definitie van een cauchyrij samen met de "metrische" definitie. In het bijzonder geldt dat alle verschillende translatie-invariante metrieken die dezelfde topologische vectorruimte voortbrengen, dezelfde cauchyrijen hebben.
 
Als de topologie van ''<math>V''</math> afkomstig is van een translatie-invariante metriek, dan valt de "topologische" definitie van een cauchyrij samen met de "metrische" definitie. In het bijzonder geldt dat alle verschillende translatie-invariante metrieken die dezelfde topologische vectorruimte voortbrengen, dezelfde cauchyrijen hebben.
 
[[Categorie:Wiskundige analyse]]