Atlantisch orkaanseizoen 2005: verschil tussen versies

Eind juni vormde zich een storing boven de [[baai van Campeche]]. Deze organiseerde zich op 28 juni tot tropische depressie 2 en promoveerde een paar uur later tot Bret. Het was van 1986 geleden, dat er zich voor 1 juli twee tropische stormen hadden gevormd, dit was de 13e maal dat dit gebeurde sinds 1851. Op 29 juni kwam Bret aan land bij [[TuxapanTuxpan (Veracruz)|Tuxpan]], in de staat [[Veracruz de Ignacio de la Llave|Veracruz]] in [[Mexico (land)|Mexico]] als een zwakke tropische storm. Bret bracht veel regen in de staat Veracruz en loste dezelfde dag nog op boven de heuvels van [[San LuísLuis Potosí (staat)|San Luis Potosí]].

Op 11 juli vormde Emily zich op de [[Atlantische Oceaan]] uit tropische depressie 5. Deze tropische depressie was uit een tropische onweersstoring ontstaan in de buurt van [[Kaapverdië]]. Daardoor was Emily de enige [[orkaan van het Kaapverdische type]] van het seizoen. Zij trok richting [[Grenada]] en trof het eiland als orkaan van de eerste categorie op 14 juli. Boven de Caribische Zee won Emily snel aan kracht; op 15 juli bereikte zij categorie 4 status en verbrijzelde het record van Dennis als sterkste orkaan vóór augustus. Op 16 juli bereikte zij met 929 mbar en 250 km/uur de grens van de vijfde categorie. Eerst dacht men dat zij daarmee haar top had bereikt, maar op 10 maart 2006 werd bekendgemaakt in het eindrapport over Emily, dat zij op 17 juli haar hoogtepunt bereikte met windsnelheden van 260 km/uur en een minimale druk van 929 [[mbar]] op 185 km ten zuidwesten van [[Jamaica]], daarmee was Emily postuum de eerste orkaan van de vijfde categorie van het seizoen en de vroegste orkaan van de zwaarste categorie in een seizoen. Emily trok langs Jamaica en de Kaaimaneilanden verder westwaarts. Op 18 juli kwam zij bij [[Tulum]], [[Mexico (land)|Mexico]] aan land, trok over de Yucatán en kwam boven de baai van Campeche. Bij Boca Madre in de staat [[Tamaulipas]], Mexico kwam Emily weer aan land als een orkaan van de derde categorie. Ten minste 4 doden worden aan Emily toegeschreven. De naam Emily werd gehandhaafd na afloop van het seizoen, daarmee is Emily een van de vier orkanen van de vijfde categorie, wienswaarvan de naam niet werd geschrapt.

Daarna begon Katrina aan een nieuwe oogrokvervangingscyclus, waardoor zij verzwakte tot de derde categorie. Op 29 augustus landde Katrina met windsnelheden tot 204 km/uur en een minimale druk van 920 mbar bij Buras in [[Louisiana (staat)|Louisiana]]. Katrina stak het schiereiland van de [[Mississippi Delta|Mississippidelta]] over en landde enkele uren opnieuw bij de monding van de Pearlrivierrivier de Pearl bij de grens tussen Louisiana en [[Mississippi (staat)|Mississippi]] met windsnelheden tot 194 km/uur, nog steeds een derdecategorieorkaan. De verzwakking van de vijfde naar de derde categorie ten spijt had de omvang van het storm- en orkaanveld van Katrina nauwelijks ingeboet. Boven land verzwakte Katrina nu snel; op 30 augustus degradeerde Katrina tot tropische storm boven Mississippi. Nu verscheen er ten noordnoordwesten een koufront, dat Katrina voor zich uit steeds sneller naar het noordoosten dreef. Nog op 30 augustus degradeerde zij verder tot tropische depressie, die op 31 augustus haar tropische kenmerken verloor en later door het koufront boven het oosten van de [[Grote Meren]] werd opgenomen.

De stormvloed van 9 meter, waarmee zij gepaard ging, richtte veel schade aan aan de kust van Louisiana, [[Alabama]] en Mississippi. In [[New Orleans (stad)|New Orleans]] braken de verzadigde dijken en liep de stad onder. Katrina eiste ten minste 1836 levens in zeven verschillendestaten van de VS-staten. Katrina passeerde [[Orkaan Andrew]] als kostbaarste orkaan in de geschiedenis van de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]] met een schade van vermoedelijk meer dan $81,2 miljard (Amerikaanse dollars uit 2005). In april 2006 werd de naam Katrina van de lijst geschrapt.

Op 19 oktober bereikte een tropische golf de Bovenwindse Eilanden. In de tropische onweersstoring ontstond een lagedrukgebied in de buurt van [[Barbados]], dat naar het westnoordwesten trok. De [[convectie]] nam toe, en begon zich te concentreren, zodat op 22 oktober het lagedrukgebied promoveerde tot tropische depressie 25 op 320 km ten zuidwesten van Puerto Rico. Tropische depressie 25 koerste noordwestwaarts richting de kust van Puerto Rico en promoveerde zes uur later tot tropische storm Alpha. De alfabetische lijst met namen was uitgeput; de hoeveelheid namen op die lijst van gebaseerd op het recordaantal van 21 tropische stormen van 1933 dat met Wilma was geëvenaard. Iedere volgende tropische storm zou volgens het [[Grieks alfabet|Griekse alfabet]] worden benoemd. Tropische storm Alpha had het record uit [[1933]] gebroken, maar later bleek, dat Wilma al de 22e storm was geweest, toen na afloop van het seizoen een onbenoemde, subtropische storm werd toegevoegd. Alpha bereikte op 23 oktober zijn hoogtepunt met windsnelheden van 83 km/uur en een minimale druk van 998 mbar en liep dezelfde dag aan land bij Barahona in de [[Dominicaanse Republiek]] met winden van 83 km/uur. Door het bergachtige gebied van het eiland [[Hispaniola]] verzwakte Alpha snel tot tropische depressie. Eenmaal boven de Atlantische Oceaan herwon Alpha nooit meer zijn tropische-stormstatustropischestormstatus en werd hij op 25 oktober opgenomen door de veel sterkere Wilma.

Op 30 oktober bereikte Beta zijn hoogtepunt met windsnelheden van 185 km/uur en een minimale druk van 962 mbar, een orkaan van de derde categorie. Twaalf uur later op 30 oktober landde Beta op de kust van [[Nicaragua]], nabij [[La Barra del Río Grande]] met windsnelheden tot 167 km/uur. Daarna draaide Beta weer naar het westen en verzwakte. Op 31 oktober loste Beta op boven centraal Nicaragua. Beta brak het record uit 1969 van 12 orkanen in één seizoen (na de opwaardering van Cindy viel die eer te beurt aan Wilma) en was de zevende “majeure” orkaan (recordhouder is het seizoen 1950 met 8; dit is een van de weinige records, die het seizoen 2005 niet heeft kunnen evenaren). Over schade en slachtoffers van de ramp zijn nog geen definitieve cijfers beschikbaar. Maar er zijn geen slachtoffers gemeld. Op La Isla de PerovidenciaProvidencia konden de 5.000 inwoners schuilen in schuilkelders in de heuvels van het eiland. Vele daken werden weggeblazen en zeker 30 mensen raakten gewond. In Nicaragua veegde Beta het dorp Sandy Bay van de kaart, de houten huizen van de ongeveer 3.000 bewoners overleefden Beta niet. Veel woningen en gebouwen aan de kust liepen schade op. Ook in [[Honduras]] was er veel schade aan de infrastructuur, bruggen, wegen en telefoonleidingen, die werden beschadigd. De Hondurese voetbalbond gelastte alle wedstrijden af.

Na Beta was er bijna twee weken lang geen tropische activiteit in het Atlantisch bassin, wat voor dit record seizoen een van de langere rustperiodes was. Op 3 november trok een krachtige [[tropische golf]] van de Afrikaanse kust westwaarts. De hoeveelheid convectie, die de tropische onweersstoring vertoonde was zeer aanzienlijk voor die periode van het seizoen (het tropische-golfseizoentropischegolfseizoen was op zijn eind, om niet te zeggen voorbij). De storing bereikte op 13 november de Bovenwindse Eilanden met veel wind en regen. Nadat de tropische golf de Caribische Zee was binnengetrokken, ontstond er aan zijn zuidas een breed lagedrukgebied en bovendien verminderde de westelijke schering, zodat de convectie zich organiseerde en op 14 november hieruit tropische depressie 27 ontstond op 155 km ten westen van [[Saint Vincent en de Grenadines]]. Tropische depressie 27 trok verder westwaarts en begon zich beter te organiseren, ondanks de nu matige schering.

Op 19 november vormde zich een lagedrukgebied van niet-tropische origine zich op 2150 km ten zuidwesten van de Azoren. Dit lagedrukgebied had aan zijn noordflank een [[koufront]], dat behoorde bij een andere depressie en koerste in een oost-noordoostelijkeoostnoordoostelijke richting tot 20 november. Op 21 november draaide het lagedrukgebied meer naar het noordoosten en begon diepe convectie te ontwikkelen nabij zijn centrum. De volgende dag ging de transformatie verder; op grote hoogte veranderde de koude kern van het lagedrukgebied in een warme kern en het lagedrukgebied begon zich los te maken van het koufront. Hierdoor was het lagedrukgebied op 22 november gepromoveerd tot subtropische storm Delta op 1350 km ten zuidwesten van de Azoren. De volgende dag draaide Delta naar het zuidzuidwesten en kon zijn convectie verstevigen, zodat hij een volledige tropische storm werd op 23 november.

Op 24 november kwam Delta stationair te liggen op 2050 km ten zuidzuidwesten van de [[Canarische Eilanden]] en bereikte op dat moment een voorlopig hoogtepunt met windsnelheden tot 110 km/uur en een minimale druk van 980 mbar, net onder orkaankracht. Van 25 tot 27 november had Delta te kampen met schering, die hem aanzienlijk verzwakte. Ook maakte Delta in die periode een bocht; tegen de wijzers van de klok in, draaide hij naar het zuidwesten, later naar het zuidoosten en ten slotte naar het oostnoordoosten, doordat hij in die richting werd getrokken door een uitdiepende trog van lage druk boven West-Europa. Toen de oost-noordoostelijkeoostnoordoostelijke koers werd ingezet in combinatie met de sterker wordende trog, kon Delta, die een zwakke tropische storm was geworden, opnieuw aan kracht winnen. Op 27 november bereikte Delta opnieuw windsnelheden van 110 km/uur bij een druk van 982 mbar en ontwikkelde zelfs een oog.

Op 28 november draaide Delta naar het oostnoordoosten en verloor zijn tropische kenmerken op minder dan 400 km ten westnoordwesten van de Canarische Eilanden door schering en door het aanzuigen van koudere lucht. Op 28 november passeerde Delta, nog steeds met windsnelheden tot 110 km/uur, op 160 km ten noorden van de Canarische Eilanden. Delta koerste naar Marokko, waar hij op 29 oploste en bracht daar alleen regen. Delta eiste als extra tropische storm ten minste 7 mensenlevens; zes opvarenden verdronken. Zij waren vluchtelingen, die de eilanden probeerden te bereiken. Eén man werd van het dak geblazen, dat hij -– tijdens de storm- – wilde repareren. Twaalf mensen werden vermist. El dedo de Dios, de vinger van God, een rots in de vorm van een vinger, een toeristische trekpleister op de Canarische Eilanden werd door Delta afgebroken. De [[tonijn]]vangst van dat seizoen viel vanwege Delta 10 tot 15% lager uit, omdat de vissersschepen op de Canarische Eilanden niet konden uitvaren. De schade ten gevolge van (de extra-tropischeextratropische) Delta bedroeg €312 miljoen.

Op 27 november ontwikkelde zich een stormdepressie onder een lagedrukgebied op grote hoogte op 1850 km ten oosten van Bermuda. Deze systemen waren niet tropisch van karakter. Tegelijkertijd lag er een stationair front ten noorden van dit systeem, dat zich oostwaarts uitstrekte. De volgende dag begon de transformatie naar een tropische cycloon, het lagedrukgebied maakte zich los van het front en begon convectie te vertonen, maar die was nog gering en niet goed georganiseerd. Dat veranderde op 29 november, een uitbraak van diepe convectie ten noorden van het centrum wikkelde zich snel om het centrum heen tot een 70 km brede band, die later de oogrok zou worden. Hiermee promoveerde het systeem op 29 november, op de valreep van het officiële einde van het seizoen tot tropische storm Epsilon. Aan de zuidoostflank van een hogedrukgebied koerste Epsilon aanvankelijk west-zuidwestwaartswestzuidwestwaarts. Epsilon lag nog steeds onder het lagedrukgebied op grote hoogte en dit gaf lichte schering en onvoldoende structuur voor de convectie om zich goed te organiseren.

id:TD value:rgb(0.38,0.73,1) legend:Tropische_Depressie_=_<39_mph_(0–62_km/uh)

id:TS value:rgb(0,0.98,0.96) legend:Tropische_Storm_=_39–73_mph_(63–117 km63–117_km/uh)

id:C1 value:rgb(1,1,0.80) legend:Categorie_1_=_74–95_mph_(119–153_km/uh)

id:C2 value:rgb(1,0.91,0.46) legend:Categorie_2_=_96–110_mph_(154–177_km/uh)

id:C3 value:rgb(1,0.76,0.25) legend:Categorie_3_=_111–130_mph_(178–209-km178–209_km/uh)

id:C4 value:rgb(1,0.56,0.13) legend:Categorie_4_=_131–155_mph_(210–249_km/uh)

id:C5 value:rgb(1,0.38,0.38) legend:Categorie_5_=_>=156_mph_(>=250_km/uh)