Centraal geleide economie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 217.100.20.34 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Xxmarijnw
kGeen bewerkingssamenvatting
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
Regel 3:
Een '''centraal geleide economie''' (ook: '''planeconomie''', maar niet te verwarren met de vakdiscipline [[planeconomie (discipline)|planeconomie]]) houdt in dat alleen de staat recht heeft op het verstrekken van goederen en diensten, waardoor het marktmechanisme (balans vraag en aanbod) komt te vervallen.
 
Een '''planeconomie''' is een zogenaamde ''top-down''-economie, dat wil zeggen: Op het hoogste niveau van een denkbeeldige piramide wordt de economie door enkele mensen bepaald, en naar beneden gepropageerd tot het laagste niveau (de consument). In een planeconomie kan de consument het aanbod alleen sturen door de politiek daartoe te bewegen. Daarom wordt ook wel gesproken over een aanbodgerichte economie.
 
Centraal geleide economieën komt men voornamelijk tegen in het [[communisme|communistische]] staatssysteem, maar in sommige [[kapitalisme|kapitalistische]] staten bepaalt de staat ook gedeeltelijk wat de prijs van bepaalde producten is ([[gemengde economie]]). Een Nederlands voorbeeld zijn de prijzen in de gezondheidszorg die bepaald worden door de [[Nederlandse Zorgautoriteit|Zorgautoriteit]]. Een centraal geleide economie komt nu nog voor in [[Cuba (land)|Cuba]], [[Noord-Korea]], [[Vietnam]], [[Laos]] en in afgebroken staat in de voormalige [[Sovjet-Unie|USSR]] en de [[Volksrepubliek China]] (die nu door economische hervormingen een vorm van een gedeeltelijke [[vrijemarkteconomie]] ontwikkelt).