Wilhelm Steinitz: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Label: Leeghalen
k Wijzigingen door 82.176.190.242 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Kathedraaloor
Regel 1:
[[Bestand:Wilhelm Steinitz2.jpg|thumb|Wilhelm Steinitz]]
[[Bestand:steinzuk86.jpg|thumb|Steinitz (r) tegen Zukertort, 1886]]
 
'''Wilhelm Steinitz''' ([[Praag]], [[17 mei]] [[1836]] — [[New York (stad)|New York]], [[12 augustus]] [[1900]]) was een [[Oostenrijk]]s-[[Verenigde Staten|Amerikaans]] [[schaker]] van [[Joden|Joodse]] komaf. Hij werd vooral beroemd doordat hij de eerste wereldkampioen schaken was, én grote invloed verwierf als theoreticus met zijn leer van het [[positiespel]].
 
== Levensloop ==
Steinitz leerde schaken toen hij 12 jaar was. Op 26-jarige leeftijd was hij kampioen van [[Wenen]] en verdiende daar zijn boterham, door om geld in de koffiehuizen te spelen.
 
In 1862 vertrok hij naar [[Londen]] om [[Keizerrijk Oostenrijk|Oostenrijk]] in een toernooi te vertegenwoordigen. Dit werd door [[Adolf Anderssen]] gewonnen. Alle goede schakers woonden toentertijd in Londen en Steinitz bleef er ook. Vier jaar later versloeg hij Anderssen in een tweekamp. Anderssen overleed in 1879 en daarna werd [[Johann Zukertort]] de sterkste rivaal. Steinitz schaakte in die jaren niet zoveel maar bestudeerde wel grondig de theorie.
 
Hij speelde later in een aantal toernooien om aan de kost te komen. In 1883 speelden een aantal schakers een sterk toernooi in Londen dat door Zukertort gewonnen werd, Steinitz werd tweede. 1883 was ook het jaar waarin hij naar de [[Verenigde Staten]] verhuisde (hij werd Amerikaans staatsburger in 1888).
 
=== Wereldkampioen ===
In [[1886]] werd in de Verenigde Staten een match georganiseerd tussen Zukertort en Steinitz. Deze match wordt tegenwoordig door velen gezien als de eerste om het [[wereldkampioenschap schaken]]. Steinitz riep zichzelf na zijn overwinning uit tot wereldkampioen.
Hij verdedigde zijn titel in vier matches, twee keer tegen Tsjigorin, één keer tegen [[Isodor Gunsberg]] en tegen [[Johann Zukertort]]. In 1894 verloor hij de wereldtitel aan de Duitser [[Emanuel Lasker]].
 
=== Laatste jaren ===
Toen Steinitz in 1899 in [[Londen]] voor het eerst sinds zijn jeugd zonder prijs naar huis moest, was hij financieel geruïneerd en psychisch gebroken. Zijn leven eindigde berooid in een zenuwinrichting, maar zijn erfenis is groot, vooral op het gebied van de stellingsbeoordeling.
 
In 2000 is er in Praag aan de rand van het Joodse getto een [[Plaquette (kunst)|plaquette]] onthuld ter gelegenheid van Steinitz' honderdste sterfdag.
 
== Openingen ==
Verder zijn in veel schaakopeningen wel Steinitz-varianten te vinden. Zo bestaat in de [[Frans (schaakopening)|Franse opening]] de Steinitzvariant met de zetten:<br />
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Pf6 4.e5 Pfd7 5.f4 c5 6.dc Pc6.
 
{{Diagram schaken
| positie= left
| kopregel= Steinitz-variant in het Frans
| a8=rd|b8= |c8=bd|d8=qd|e8=kd|f8=bd|g8= |h8=rd
| a7=pd|b7=pd|c7= |d7=nd|e7= |f7=pd|g7=pd|h7=pd
| a6= |b6= |c6=nd|d6= |e6=pd|f6= |g6= |h6=
| a5= |b5= |c5=pl|d5=pd|e5=pl|f5= |g5= |h5=
| a4= |b4= |c4= |d4= |e4= |f4=pl|g4= |h4=
| a3= |b3= |c3=nl|d3= |e3= |f3= |g3= |h3=
| a2=pl|b2=pl|c2=pl|d2= |e2= |f2= |g2=pl|h2=pl
| a1=rl|b1= |c1=bl|d1=ql|e1=kl|f1=bl|g1=nl|h1=rl
| voetregel=
}}
{{Clearboth}}
 
== Externe links ==
* {{Link chessgames.com|url=http://www.chessgames.com/player/wilhelm_steinitz.html}}
 
{{Commonscat|Wilhelm Steinitz}}
 
{{DEFAULTSORT:Steinitz, Wilhelm}}
[[Categorie:Oostenrijks schaker]]
[[Categorie:Amerikaans schaker]]