Versie van 1 okt 2019 13:56 bewerken 2a02:2c40:200:b001::1:2dc0 (overleg) Tekst vervangen door "hallo sukkel" Labels: Vervangen Misbruikfilter: Kwebbelen Misbruikfilter: Leeghalen Misbruikfilter: Schuttingtaal ← Oudere bewerking		Versie van 1 okt 2019 13:56 bewerken ongedaan maken Tulp8 (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 177.544 bewerkingen k Wijzigingen door 2A02:2C40:200:B001:0:0:1:2DC0 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door 2001:982:7E3B:1:CBD:B365:7CFE:F711 Label: Terugdraaiing Nieuwere bewerking →
Regel 1: {{Zie artikel\|Voor het radioprogramma, zie [[Kunststof (programma)]].}} ~~hallo sukkel~~ [[Bestand:Bakelit.png\|thumb\|Een schematische afbeelding van [[bakeliet]], een van de eerste massaal toegepaste kunststoffen]] [[Bestand:Ve301w.jpg\|thumb\|Een radio uitgevoerd in bakeliet]] [[Bestand:Plastic household items.jpg\|thumb\|Een willekeurig voorbeeld van in een huishouden toegepaste kunststoffen]] '''Kunststoffen''' of (Engels) ''plastics'', zijn [[organische verbinding\|chemische verbindingen]] die door niet-natuurlijke [[scheikunde\|scheikundige]] processen worden vervaardigd. Kunststof is [[materiaal]] dat is opgebouwd uit [[polymeer\|zeer grote moleculen]] die ontstaan door [[chemische synthese]], dat wil zeggen een [[chemische reactie]] waardoor er een nieuwe synthetische [[stof (scheikunde)\|stof]] ontstaat vanuit [[natuur (werkelijkheid)\|natuurlijke]] grondstoffen. De grondstoffen van de plastic-chemie zijn [[koolwaterstof]]fen afkomstig uit [[aardolieraffinage]]. Deze grondstoffen gaan tijdens de chemische synthese [[Covalente binding\|covalente]] of [[ion (deeltje)\|ionaire]] bindingen aan en vormen zo [[Amorf (materie)\|amorfe]] of [[kristalstructuur\|kristallijne]] stoffen.<ref>{{cite web \|url=https://www.hetkanmetkunststof.nl/wat-is-plastic/ \|title=Wat is plastic?}}</ref> Er zijn drie soorten kunststoffen: * [[Thermoplast]]en: [[chemische synthese\|synthetische]] [[polymeer\|polymeren]] gevormd uit lineair geschakelde [[monomeer\|monomeren]]; 92% van alle geproduceerde plastics zijn thermoplasten. Het betreft [[materiaal\|materialen]] die door blootstelling aan [[druk (grootheid)\|druk]] en/of [[warmte]] [[vloeistof\|vloeibaar]] worden gemaakt en vervolgens in een [[Matrijs (mal)\|matrijs]] worden geperst. Thermoplasten kunnen meerdere malen [[recycling\|gerecycled]] worden. * [[Thermoharder]]s en * [[Elastomeer\|Elastomeren]] Twee laatstgenoemde materialen kunnen slechts eenmalig tot [[product (economie)\|product]] worden verwerkt. Opnieuw verhitten leidt tot [[ontledingsreactie\|ontbinding]]. Soms worden kunststoffen [[versterking (materiaal)\|versterkt]], bijvoorbeeld met [[glasvezel]], of met [[vezelversterkte kunststof\|kunststofvezels]] zoals [[Aramide\|kevlar of twaron]] en [[dyneema]]. == Voorbeelden == === Natuurlijke polymeren === * [[Cellulose]] * [[Rubber]] * [[Polymelkzuur]] (PLA) === Kunstmatige polymeren=== * [[Aramide]] * [[Bakeliet]] * [[Nylon]] (polyamide, PA) * [[Polyester]] * [[Polyetheen]] (PE) * [[Polyethyleentereftalaat]] (PET) * [[Polyethyleentereftalaatglycol]] (PETG) * [[Polyisocyanuraat]] (PIR) * [[Polymethylmethacrylaat]] (PMMA, Plexiglas, Limacryl of Perspex) * [[Polypropeen]] (PP) * [[Polystyreen]] (PS) * [[Polyurethaan]] (PUR) * [[Polyvinylchloride]] (PVC) * [[Teflon\|Polytetrafluoretheen]] (PTFE of Teflon) * [[Polycarbonaat]] (PC) == Toepassing van kunststoffen == Kunststoffen hebben een breed toepassingsgebied. In de loop der jaren hebben kunststoffen toepassing gevonden waar voordien gebruik werd gemaakt, bijvoorbeeld in plaats van hout (tuinmeubelen), stenen (tegels), leer (kleding) , metaal (verpakkingsdozen), glas (flessen). Kunststoffen zoals epoxy worden bijvoorbeeld toegepast voor vloerafwerking, PVC wordt onder meer in kozijnen toegepast en andere bouwmaterialen. == Verwerking van kunststoffen== Thermoplasten gebruikt in [[verpakking]]en, worden gemaakt door [[blaasvormen]] ''(zoals de halfdoorzichtige containertjes voor melk of sap uit de supermarkt)'', met [[spuitgieten]] ''(zoals in [[consumptie-ijs\|ijsbakjes]])'', met [[Extruderen\|extrusie]] ''(zoals in [[Buis (voorwerp)\|buizen]] en profielen)'', met [[Thermovormen\|vacuümvormen]] ''(bloempotten, koffiebekers)'' en [[rotatiegieten]] ''(bijvoorbeeld een [[glijbaan]])''. PVC wordt onder meer gebruikt voor de productie van kunststof [[kozijn]]en. Deze kozijnen worden na gebruik gerecycled waarna de kunststof korrels worden gebruikt voor de productie van kunststof grond- en waterkeringen zoals [[beschoeiing]]en en [[damwand]]en. == Milieu == Het gebruik van kunststof geeft aanleiding tot afval en dientengevolge ook tot [[milieuverontreiniging]]. Een voorbeeld van grootschalige vervuiling in de oceanen heeft de naam '[[plasticsoep]]' gekregen. Sommige kunststoffen kunnen worden hergebruikt. Thermoplasten door het opnieuw verhitten en in een nieuwe gewenste vorm persen. Wanneer het hergebruik, ook bekend als [[recycling]], leidt tot een materiaal van mindere kwaliteit dan spreekt men van [[downcycling]]. Sommige producten kunnen worden gemaakt van [[Biologische afbraak\|biodegradeerbare]] kunststoffen, die zijn dan biologisch afbreekbaar. Een andere ontwikkeling is die van [[bio-based plastics]]. Dit zijn kunststoffen die worden gemaakt van plantaardige [[biomassa]]. Deze plastics zijn echter niet biologisch afbreekbaar. Vanaf 1 januari 2016 is het niet meer toegestaan om plastic tassen gratis mee te geven. Er dient een vergoeding voor te worden gevraagd.<ref name = Tas>{{Citeer web\|url=https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/afval/verbod-op-gratis-plastic-tassen\|titel=Verbod op gratis plastic tassen\|bezochtdatum=2018-02-20\|auteur=Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat\|werk=www.rijksoverheid.nl\|taal=}}</ref> De lidstaten van de Europese Unie zijn verplicht om maatregelen te nemen om het verbruik van plastic tassen te verminderen. Nederland heeft gekozen voor een brede aanpak voor draagtassen, die zich richt op preventie, hergebruik en op de juiste manier van afdanken van draagtassen. Het verbod op gratis plastic draagtassen is een onderdeel van deze aanpak, om zwerfvuil tegen te gaan en verspilling van grondstoffen te voorkomen.<ref name = Tas/> Winkeliers mogen wel papieren, stoffen en jute tassen gratis meegeven. == Zie ook == * [[Bioplastic]] * [[Recyclingcode]] * [[Kunststof van A tot Z]] * [[Spuitgieten]] {{Appendix}} {{Commonscat\|Plastics}} [[Categorie:Kunststof\| ]]

Kunststof: verschil tussen versies